Nhà khoa học 42 năm gắn bó với ruộng đồng
Trải qua 37 năm công tác trong lĩnh vực khuyến nông, ông không ngừng trao dồi, nghiên cứu khoa học với các dự án:
“Xây dựng mô hình nông nghiệp tích hợp: Trồng cỏ VA06 nuôi bò - Trùn Quế - nuôi gà lương phượng thả vườn”, đề tài: “Bảo quản yếm khí hạt lú tươi” và dự án “Xây dựng mô hình trồng cỏ voi nuôi trâu sinh sản kết hợp nuôi trùn Quế, nuôi cá Rô phi dòng Gitf và nuôi gà thả vườn”, đề tài “Cải tiến Tủ ấp trứng gia cầm” … Đó là Tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoa -PCT Liên hiệp hội Bạc Liêu.
Năm 1994, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoa được phong học vị Phó Tiến sĩ (nay là Tiến sĩ) đầu tiên của tỉnh Minh Hải lúc bấy giờ. Từ ấy năm ông miệt mài công tác nghiên cứu khoa học về các lĩnh vực nông - ngư nghiệp. Năm 2001, được bổ nhiệm làm Giám đốc Trung tâm khuyến nông tỉnh Bạc Liêu, nơi đây ông luôn tận tụy không ngại khó khăn đến từng xã, từng ấp, vùng xâu vùng xa… dạy nghề nông nghiệp cho lao động ở nông thôn về lĩnh vực chăn nuôi và trồng hoa cây kiểng... gần gũi trợ giúp cho bà con nông dân nhận thức được vai trò của khoa học, cũng như lợi ích, hiệu quả của việc ứng dụng các tiến bộ KH&CN vào nông nghiệp và sản xuất kinh doanh.
Sau khi nghỉ hưu, Từ năm 2017 đến nay, được lãnh đạo tỉnh tin tưởng, tạo điều kiện, ông tiếp tục công tác và giữ chức Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (được phân công kiêm Trưởng Ban Kiểm tra, kiêm Trưởng ban Khoa học Công nghệ và Tư vấn phản biện và Giám định xã hội). Ở cương vị Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội, ông được lãnh đạo phân công chủ trì phản biện và giám định nhiều đề tài, dự án được UBND tỉnh phê duyệt mỗi năm từ 2-3 dự án, cụ thể như: từ năm 2018 đến cuối năm 2023 Liên hiệp Hội đã TVPB&GĐXH 20 dự án, trong đó giám định 07 dự án, phản biện 8 dự án và 5 cuộc Hội thảo. Tham gia Hội đồng Khoa học cấp tỉnh (phản biện 1) 3 đề tài cấp tỉnh, 02 đề tài cấp cơ sở. Được trường Đại học Bạc Liêu mời làm Chủ tịch hội đồng Khoa học của trường xét duyệt và nghiệm thu 4 đề tài cấp trường trong lĩnh vực nông nghiệp; Tham gia phản biện 3 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bạc Liêu mời. Đặc biệt, chủ trì nhiều cuộc Hội thảo của Green-in (đơn vị phối hợp) hỗ trợ cho các tổ chức khoa học và công nghệ trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam. Tất cả các dự án, đề tài, Hội thảo đều được lãnh đạo các ngành chuyên môn đánh giá cao.
Với công việc được giao, ông đã có nhiều năm kinh nghiệm tham gia đóng góp nhiều tham luận tại các cuộc hội thảo khoa học trong và ngoài tỉnh…, cũng như chủ trì nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm nhằm đổi mới phương thức hoạt động và tăng cường công tác phối hợp kết hợp giữa hội thành viên với Liên hiệp Hội và các tổ chức khoa học công nghệ... Ngoài ra, ông được Sở Nông nghiệp phối hợp Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh mời tham gia chủ trì các buổi tọa đàm nhiều năm liền, phát sóng định kỳ chuyên mục “Đồng hành cùng nhà nông”, chia sẻ đến bà con nông dân chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao gắn với quy trình sản xuất an toàn, tiên tiến, áp dụng vào thực tiễn, mang lại giá trị thiết thực cho sản xuất.
Trong công tác giáo dục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tại đơn vị, Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội luôn tiên phong xây dựng kết hợp chặt chẽ giữa “học tập” với “làm theo” Bác trong thực hiện nhiệm vụ cho cán bộ công chức tại cơ quan từng bước nâng cao giá trị tinh thần và hiệu quả công việc qua những lời chỉ dẫn ân cần nhẹ nhàng và đầy tình cảm.
Trong thời gian tới, có thể ông sẽ dừng lại chuỗi ngày vất vả lo toan và bồn bề công việc để trở về với cuộc sống của gia đình, nơi mà ông mãi là người chồng, người cha, người ông mẫu mực. Tất cả những người đồng nghiệp, bạn bè sẽ mãi nhớ về ông – một con người sống giản dị, chan hoà và luôn chia sẻ những khó khăn, quan tâm giúp đỡ mọi người trong công việc, đời thường.
Ông chia sẻ: dù rằng ông không có công trình khoa học đồ sộ, cũng không có giáo trình chủ biên tiêu biểu, nhưng tất cả tài sản quí báo của ông là hết mình cống hiến 42 năm công tác và vinh dự nhận Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng (năm 2017); Được Thủ tướng Chính phủ trao tặng 2 Bằng khen, Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động Hạng Ba và rất nhiều phần thưởng cao quí khác như: Giải thưởng “Bông Lúa vàng Việt Nam” của Bộ Nông nghiệp (2002); Giải thưởng “Trí thức tiêu biểu vì sự nghiệp phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam” của Hội trí thức trẻ Việt Nam (2017), Danh hiệu “Nhà Khoa học của Nhà nông” do Trung ương hội Nông dân Việt Nam tôn vinh (năm 2022). Ngoài ra, ông còn được bà con đồng hương Nam Hà bầu làm Chủ tịch Hội đồng hương tại Bạc Liêu. Một đời cống hiến với những nỗ lực không ngừng nghỉ, với kiến thức lĩnh hội hơn 42 năm kinh nghiệm gắn bó với ruộng đồng, chăn nuôi và thực tế cuộc sống, gần như cả đời đã gắn bó ông với lớp người cần lao, thế nên tâm nguyện này đã được ông trân trọng và giữ trọn vẹn cho cả cuộc đời.