Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ hai, 25/07/2005 13:56 (GMT+7)

Người khởi xướng phong trào trồng rau sạch

Tuổi thơ và những ước mơ giản dị

PGS-TS Tạ Thu Cúc có một tuổi thơ khá vất vả. Mẹ mất sớm, bố và anh đều đi kháng chiến. Vì quá bé nên Thu Cúc và em trai không thể theo bố và anh lên ATK nên đành ở lại vùng tự do, bắt đầu những ngày đi ở. Đến bây giờ bà vẫn rất xúc động khi nhớ lại: Khó có thể kể hết những vất vả trong thời gian đó nhưng điều làm tôi buồn nhất là thiếu thốn tình cảm và những lời daỵ dỗ, bảo ban của mẹ, nhưng dẫu sao tôi vẫn còn may mắn  là được đi học.

Cúc luôn là học sinh xuất sắc của lớp, của trường. Năm 1954, bố về tiếp quản Thủ đô và xin cho Cúc vào học trường Lý Thường Kiệt (trường dành cho con em cán bộ thời bấy giờ). Không biết tự bao giờ, hình ảnh người nông dân đã in sâu vào tâm trí Thu Cúc, những mảnh vườn, thửa ruộng đã dệt nên trong tâm hồn cô ước mơ trở thành một kỹ sư nông nghiệp. Phải chăng là do những năm tháng tuổi thơ nhọc nhằn gắn bó với bà con nên Thu Cúc đã chọn ba nguyện vọng đều là học viện Nông Lâm (nay là Trường đại học Nông nghiệp I).

Cuộc hành trình vất vả đến với rau

Ngày nay khái niệm rau sạch, cà chua bốn mùa không còn xa lạ với tất cả chúng ta. Nhưng để đạt được những điều đó thật không đơn giản, nó đã được đánh đổi bằng những tháng năm tuổi trẻ đầy vất vả của PGS-TS Tạ Thu Cúc.

 Năm 1959, sinh viên Tạ Thu Cúc là một trong hai người đầu tiên của nước ta được cử sang Trung Quốc học ngành rau quả thuộc Học viện Hoa Nam - Quảng Châu. Những năm tháng học tập ở nước bạn, cô đã không ngừng học hỏi kiến thức và kinh nghiệm để khi trở về thực hiện “sứ mệnh” của mình trên cánh đồng quê hương. Năm 1962, cô về nước, được Bộ Nông nghiệp cử về làm công tác giảng dạy ở Trường đại học Nông nghiệp I.

Bộ môn rau quả mới thành lập, trong sáu tháng, bà phải viết giáo trình cho môn học mới lạ này. Bắt đầu một cuộc hành trình về với đất đai, ruộng đồng và những người nông dân. Bà đạp xe hàng chục cây số đến các vùng rau chuyên canh của Thanh Trì, Bắc Ninh, Hải Phòng… để trao đổi kinh nghiệm cùng bà con. Trong một thời gian ngắn, bà đã viết xong giáo trình cho bộ môn rau quả.

Sau những công trình nghiên cứu về rau muống cạn, đậu cô ve, su hào, bắp cải… là cà chua xuân hè. Lúc đầu nhận cây giống, người dân  không khỏi hoài nghi nhưng rồi thành quả mà cô mang lại đã khiến bà con vô cùng biết ơn người tạo giống mới. Nhờ đề tài khoa học này mà cuộc sống của họ đã được nâng lên một bước, bữa ăn của nhiều gia đình Việt Nam được cải thiện và phong phú hơn.

Năm 1988, bà bắt tay vào phân tích hàm lượng nitơrat trong rau khi chúng ta xuất khẩu su hào bị trả lại vì hàm lượng nitơrat quá  cao. Sau đó, bà được Công ty rau quả Hà Nội mời tham gia xây dựng tiêu chuẩn chung về đề tài “Thực phẩm sạch”. Bà đã đề nghị nên chuyển sang đề tài rau sạch. Đây là vấn đề mới lạ ở Việt Nam , bà phải rất vất vả trong việc khảo cứu, biên soạn tư liệu nước ngoài để mày mò nhen nhóm đề tài.

Bà miệt mài trên đồng ruộng với các thí nghiệm rau sạch; kiên trì thuyết phục bà con nông dân bỏ thói quen bón phân tươi cho rau - một thói quen có hại cho sức khỏe và môi trường. Từ thành công của bà, quy trình sản xuất rau sạch và cây cà chua bốn mùa được hình thành. Dự án rau sạch ở Hà Nội được mở rộng ra cả nước đã khả thi.

Tình yêu, gia đình chắp cánh

Bên cạnh “ Người phụ nữ của rau” là người chồng, người đồng nghiệp - PGS -TS Trần Đình Đằng. Ông cười vui “Theo như âm dương ngũ hành thì “mệnh” của tôi và nhà tôi khắc nhau, ấy vậy mà chúng tôi lại cực kỳ hợp nhau, có những ý nghĩ giống nhau từ trong tiềm thức”.

Bà tâm sự “Trong công việc, đôi khi tôi chỉ nghĩ làm sao cho đúng kỹ thuật, cây trái tốt tươi, đem lại năng suất cao chứ chưa tính đến hiệu quả kinh tế, tổ chức sản xuất và vấn đề thị trường. May sao tôi có hai cộng sự đắc lực trong vấn đề này là chồng và con trai thứ hai của tôi”. Giờ đây, các con của ông bà đều đã có gia đình riêng nhưng cứ đến ngày sinh nhật của mỗi thành viên trong gia đình mọi người lại tụ họp ở nhà bố mẹ để tổ chức. Thói quen đó đã trở thành một truyền thống tốt đẹp của gia đình ông bà.

Mặc dù đã nghỉ hưu nhưng bà vẫn luôn luôn trăn trở mỗi khi nghe tin có vụ ngộ độc thực phẩm. Rau sạch vẫn chưa thực sự phổ biến. Nhiều thị trường xuất khẩu rau sạch vẫn đang để ngỏ vì  chúng ta chưa đáp ứng được những yêu cầu của khách hàng. Theo bà thì có rất nhiều con đường dẫn đến rau sạch nhưng quan trọng là phải có sự kết hợp giữa nhà nước với nông dân. Người nông dân phải có trách nhiệm với sức khoẻ của người tiêu dùng và nhà nước phải có những chính sách khuyến khích, ưu đãi và ra những văn bản mang tính pháp luật về vấn đề này.

Nguồn: nhandan.com.vn   20/6/2005

Xem Thêm

Tin mới

Sửa Luật Đất đai 2024: Đề xuất 2 phương án về bảng giá đất, bỏ "nguyên tắc thị trường"
Tại Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bỏ nguyên tắc thị trường trong xác định giá đất, thay vào đó Nhà nước đóng vai trò chủ thể xác định; đồng thời đề xuất 2 phương án khi xây dựng bảng giá đất...
Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng 2025: Thúc đẩy hình thành hệ sinh thái năng lượng an toàn, hội nhập
Ngày 28/7, Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng thường niên 2025 với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng: Tầm nhìn và Hành động” đã diễn ra tại Hà Nội do Hội Dầu khí Việt Nam (Hội DKVN) phối hợp cùng Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tổ chức. Diễn đàn là một trong những sự kiện quan trọng Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Petrovietnam lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đoàn công tác VUSTA tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng FEIAP tại Thái Lan
Từ ngày 23-25/7/2025, đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng Thư ký làm Trưởng đoàn đã tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng Liên đoàn các tổ chức Kỹ thuật châu Á - Thái Bình Dương (FEIAP) tại Bangkok, Thái Lan. Tham gia đoàn công tác có đại diện Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng VUSTA.
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng dự Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam
Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam được thành lập ngay sau giải phóng năm 1975. Trong suốt 50 năm qua, Hội đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hoạt động tư vấn chính sách đối với các vấn đề trọng đại của đất nước. Gần đây nhất là phản biện trong góp ý văn kiện Đại hội XIII và XIV của Đảng, các đề án tăng trưởng xanh, đường sắt cao tốc, quy hoạch vùng và dự thảo nhiều chính sách kinh tế quan trọng...
Lãnh đạo VUSTA tham dự Hội nghị IAS 2025
Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch VUSTA, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quỹ Toàn cầu - VUSTA về phòng, chống HIV/AIDS làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Khoa học quốc tế về phòng, chống HIV/AIDS 2025 (Hội nghị IAS 2025) tại Rwanda từ ngày 12/7 đến ngày 17/7/2025.
Thắp nến tri ân nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ
Ngày 24/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947–27/7/2025), Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trang trọng tổ chức Chương trình “Thắp nến tri ân” tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội).