Nghiên cứu ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất và đời sống, một nhiệm vụ trọng tâm của Liên hiệp các hội KH&KT

Bám sát nhiệm vụ trên, trong nhiều năm qua, nhất là những năm gần đây, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật (KH&KT) Thanh Hóa đã và đang tập hợp và phát huy tốt tiềm năng của đội ngũ trí thức ở trong và ngoài tỉnh, đoàn kết tham gia có hiệu quả vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trong thời gian qua liên hiệp hội và các hội thành viên luôn thực hiện phương châm lấy hoạt động KHCN là nội dung chủ yếu, là điều kiện để tập hợp trí thức KHCN. Hoạt động KHCN được coi là nhiệm vụ trọng tâm, là sở trường của đội ngũ trí thức và hội viên liên hiệp hội, đồng thời là môi trường mà ở đó đội ngũ trí thức KHCN vừa đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh vừa để nâng cao trình độ của hội viên.

Kết quả hoạt động KHCN của liên hiệp hội và các hội thành viên đã và đang tạo ra bước đột phá mới trong nghiên cứu, ứng dụng KHCN vào sản xuất và đời sống. Đến cuối năm 2008, toàn liên hiệp hội đã phát triển được 24 hội khoa học và kỹ thuật với 1.122 chi hội, gần 33.000 hội viên, 17 trung tâm hoạt động KHCN, hầu hết các hội thành viên đều tập trung đi sâu nghiên cứu và ứng dụng KHCN vào sản xuất và đời sống. Trong 5 năm lại đây, toàn liên hiệp hội đã triển khai, thực hiện được một khối lượng lớn các đề tài, dự án KHCN với gần 500 dự án, đề tài ứng dụng, chuyển giao KHCN từ cấp cơ sở đến cấp ngành Trung ương, trong đó cấp ngành, tỉnh và Trung ương chiếm tới 46%; thực hiện tư vấn, phản biện dự án chuyên ngành cấp tỉnh và cơ sở là 229 đề tài; thẩm định dự án khảo sát, thiết kế kỹ thuật, giám sát dự án công trình xây dựng, giao thông, thủy lợi 743 đề tài; thực hiện 8 dự án phát triển cộng đồng do các tổ chức phi Chính phủ các nước tài trợ... Ngoài ra, các hội thành viên còn xuất bản nhiều ấn phẩm về thông tin kỹ thuật chuyên ngành, tổ chức hàng trăm đợt tập huấn kỹ thuật cho gần hai vạn người tham gia; tổ chức cho hội viên tham gia tích cực các giải thưởng KHCN và hội thi sáng tạo kỹ thuật, hội thi sáng tạo kỹ thuật thanh, thiếu nhi toàn quốc trong đó có nhiều công trình đã đoạt giải thưởng KHCN toàn quốc và giải công trình sáng tạo... Đặc biệt, nhiều đề tài, dự án có giá trị thực tiễn cao đã và đang được nhân ra diện rộng trong sản xuất và đời sống. Điều đáng chú ý là thông qua hoạt động KHCN, ngoài việc tạo ra các mô hình phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao trình độ dân trí và KHKT cho nhân dân..., liên hiệp hội đã khơi được một nguồn kinh phí đáng kể phục vụ phát triển kinh tế cho địa phương. Chỉ tính trong 5 năm gần đây, nguồn kinh phí do liên hiệp hội khai thác được là trên 55 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước cấp cho các đề tài chỉ trên 2 tỷ đồng, các tổ chức phi Chính phủ tài trợ trên 12 tỷ đồng, còn lại trên 31 tỷ đồng chủ yếu là nguồn kinh phí đối ứng của nhân dân... Có những đề tài khoa học nhánh cấp bộ xét về quy mô địa bàn không rộng, số kinh phí từ ngân sách không nhiều như đề tài “Xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng CNH, HĐH” tại 2 xã Quảng Thành (TP Thanh Hóa) và xã Quý Lộc (Yên Định), kinh phí ngân sách cho đề tài mỗi năm ở 2 điểm này là 100 triệu đồng, tổng số 5 năm là 500 triệu đồng, nhưng các hộ nông dân đã tự huy động đầu tư vào sản xuất gần 20 tỷ đồng (tỷ lệ kinh phí từ ngân sách chỉ chiếm 2,5%). Mô hình này đã mang lại hiệu quả cao và đang được nhân rộng trên địa bàn tỉnh. Hoặc một số dự án khác như dự án chăn nuôi bò thịt hàng hóa ở xã Cẩm Bình (Cẩm Thủy) phục vụ chương trình phát triển chăn nuôi ở miền núi; dự án xây dựng cánh đồng 50 triệu đồng/ha tại xã Định Tân (Yên Định) phục vụ chương trình xây dựng cánh đồng 50 triệu đồng/ha quy mô cấp xã; dự án “Bảo tồn, khai thác và sử dụng bền vững tài nguyên rừng luồng bản địa Thanh Hóa” “Bảo tồn gien quế Thường Xuân”... đều mang lại hiệu quả thiết thực.

Năm 2009, cùng với việc xây dựng và phát triển tổ chức hội ngày càng vững mạnh, liên hiệp hội và các hội thành viên đang tập trung nâng cao chất lượng hoạt động từng bước khẳng định vị trí, vai trò của mình trong công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội, thu hút đông đảo đội ngũ trí thức tham gia vào hoạt động KHCN và trở thành lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp CNH, HĐH quê hương, đất nước. liên hiệp hội và các hội thành viên tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng KHCN vào sản xuất và đời sống, trong đó tập trung nghiên cứu, ứng dụng những đề tài, dự án thực sự có ích đối với xã hội, đáp ứng được các yêu cầu mà đời sống kinh tế - xã hội đặt ra, trước mắt tập trung vào các chương trình, dự án lớn nhằm bứt phá một số lĩnh vực mà Thanh Hóa có thế mạnh phù hợp với nền kinh tế thị trường.

Ông Phạm Ngọc Lân, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội KH&KT Thanh Hóa, cho biết, ngoài hàng chục đề tài, dự án đang thực hiện, trong đó có một số đề tài, dự án lớn về nông nghiệp, nông thôn, về công nghiệp, phát triển lâm nghiệp, thủ công nghiệp, y học... như đề tài “Xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng CNH, HĐH”; “Xây dựng cổng thông tin 2 chiều cho nông dân”; dự án quản lý lưu vực đầu nguồn có sự tham gia của cộng đồng ở 6 xã thuộc huyện Bá Thước; khôi phục nghề nuôi thả cánh kiến đỏ ở Mường Lát; khôi phục và phát triển bền vững rừng luồng; giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm dựa vào cộng đồng..., năm 2009 liên hiệp hội và các hội thành viên tiếp tục thực hiện nghiên cứu và ứng dụng trên 40 đề tài, dự án từ cơ sở đến cấp ngành và Trung ương, trong đó có nhiều đề án mới như dự án về xây dựng khu giết mổ gia súc, gia cầm an toàn dịch bệnh tại TP Thanh Hóa với kinh phí gần 2 tỷ đồng; dự án giảm thiểu tính tổn thương của biến đổi khí hậu và khắc phục nạn thiếu nước ở xã Cẩm Tâm (Cẩm Thủy) gần 2 tỷ đồng; đề tài về nâng cao năng lực tư vấn phản biện xã hội và vận động chính sách cho các tổ chức xã hội nghề nghiệp... Đặc biệt, năm 2009, nhiều hội thành viên đã thu hút ngày một đông đảo lực lượng trí thức, nhà nghiên cứu, nhà khoa học tham gia hoạt động KHCN với nhiều đề tài khoa học thiết thực như Hội Công nghệ sinh học, Hội Khoa học Lâm nghiệp, Hội Y dược học, Hội Tin học, hội Sinh vật cảnh, Hội Khoa học Thủy lợi, Hội Giống cây nông nghiệp, Hội Làm vườn và Trang trại, Hội Chăn nuôi thú y, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Thanh Hóa...

Với các đề tài, dự án đáp ứng yêu cầu thực tiễn cuộc sống xã hội đang đặt ra, đội ngũ cán bộ KHKT thuộc Liên hiệp các hội KH&KT Thanh Hóa tiếp tục nỗ lực phấn đấu, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và công cuộc xóa đói, giảm nghèo của quê hương, đất nước.