Nghiên cứu thành công quy trình nuôi cấy ngọc trai hình phù điêu
* Không bỏ cuộc
Để những bức phù điêu đẹp lấp lánh hôm nay ra đời, đã đánh đổi không biết bao nhiêu công sức, tiền của và cả tâm huyết của người nông dân già Phạm Văn Hướng. “Cái gì người ta không làm được mà mình làm được mới đáng quý. Thế nên, tôi quyết định đeo đuổi việc nuôi cấy ngọc trai nước ngọt tới cùng” – bác Hướng vui vẻ nói.
Bác Hướng kể, ban đầu, bác chỉ nuôi trai lấy ngọc theo cách thông thường (ngọc trai hình tròn) nhưng không thành công. Đa số trai đều chết sau khi cấy, con nào vượt qua được thử thách, sống được thì cho ra viên ngọc trai rất nhỏ, viên nào lớn lắm cũng chỉ bằng hạt đậu xanh.
Trong lúc đang bế tắc. thì tình cờ một người bạn biết chuyện đã tặng bác cuốn tài liệu giới thiệu chung về phương pháp nuôi cấy ngọc trai nước ngọt. Từ cuốn tài liệu, bác đã phát hiện một chi tiết ngắn rất quý giá: “Người Trung Quốc đã biết sản xuất ngọc trai nước ngọt đầu tiên trên thế giới. Học đã đặt những tượng phật nhỏ xíu vào trong những loài trai to, sau 4 đến 5 năm các tượng phật này được phủ một lớp xà cừ và trở thành phù điêu ngọc trai…”.
Những bức phù điêu trước và sau khi được cấy vào ngọc trai
Trải qua suốt 20 năm dày công nghiên cứu, số lượng trai dùng để thử nghiệm đã lên đến cả tấn, chi phí đầu tư hàng chục triệu đồng, cuối cùng bác Hướng cũng đã thành công. Tỷ lệ trai cho ngọc đạt 90%. Những bức phù điêu đều đạt tiêu chuẩn chất lượng, mỹ thuật để lưu hành ngoài thị trường.
Không thể kể được hết nỗi vui mừng của Bác Hướng khi công lao 20 năm đã được đến đáp xứng đáng. Những lứa trai cho những bức phù điêu bằng ngọc lấp lánh đầu tiên ra đời là phần thưởng cho người nông dân già sáng tạo. Lứa đầu tiên, rồi lứa thứ hai thành công là tiếp nối những tự hào mà bác Hướng đã dày công nghiên cứu đồng thời cũng hứa hẹn một mô hình kinh tế mới đầy tiềm năng.
* Tiềm năng kinh tế lớn
Bác Hướng chia sẻ, phương pháp cấy bức hình phù điêu vào bên trong con trai rất khó khăn và khác với cách cấy truyền thống Do bức phù điêu khá lớn so với nhân cát thông thường nên người nuôi phải cắt vỏ trai rồi cấy vào. Nếu không cẩn thận, cắt trúng thịt thì con trai sẽ chết hoặc cấy không đúng chỗ thì sản phẩm tạo ra không đẹp.
“Tùy theo con trai lớn hay nhỏ và dựa vào kích thướt của bức hình phù điêu mà cấy số lượng nhiều hay ít. Hiên nay, tôi có thể cấy từ 4 đến 6 bức hình phù điệu loại nhỏ vào một con trai”, bác Hướng cho biết.
Công trình của bác Phạm Văn Hướng được trao giải ba tại Hội thi Sáng tạo Khoa học kỹ thuật Đồng Nai năm 2013
Theo kinh nghiệm của bác Hướng thì con trai nuôi từ một năm trở lên là có thể cấy được hình phù điêu. Tuy nhiên, trai càng lớn sẽ cho ngọc càng đẹp, màu sắc của bức phù điêu càng lấp lánh và độ dày càng lớn. Sau khi cấy phù điêu, khoảng từ 12 tháng trở lên là thu hoạch được.
Bác Hướng chia sẻ: “bản chất ngọc trai đã quý, những bức phù điêu tôn giáo như: tượng phật A di đà, phật Bà Quan thế âm hay tượng thánh chúa, đức mẹ… lại càng quý hơn. Do vậy, tôi quyết định tạo ra những bức hình phù tôn giáo cho phù hợp với thị hiếu của thị trường để làm trang sức. Hiện, công trình nghiên cứu của tôi hiện đạt được kết quả 90%. Tôi rất mong nhận được sự hợp tác với các doanh nghiệp để tạo đầu ra cho sản phẩm”.
Hiện với thành công của bác Hướng, mới đây, sở Khoa học và Công nghệ cũng đang tiến hành cấp giấy chứng nhận sở hữu trí tuệ cho công trình này. Hội nông dân xã Phú Xuân cũng đang có kế hoạch nhân rộng mô hình này đến bà con nông dân.