Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 27/07/2006 23:31 (GMT+7)

Nấm côn trùng - Chế phẩm phòng trừ dịch hại thân thiện với môi trường

Đó chính là nấm Beauveria Bassiana(Bb) và sau này phát hiện thêm nấm Metarhizium Anisopliae(Ma) cũng có cơ chế sinh trưởng và phát triển tương tự. Việc sản xuất chế phẩm từ hai loại nấm Bb và Ma để trừ dịch hại dựa trên những ưu điểm của chúng là khả năng lây lan nhanh nhờ gió, mưa, côn trùng, bào tử nấm tồn tại lâu qua các thế hệ, không lây bệnh cho những sinh vật có ích, không ảnh hưởng tới môi trường và đặc biệt, sâu hại khó có khả năng hình thành tính kháng bệnh đối với những loại nấm này.

Chế phẩm Mat.
Chế phẩm Mat.
Tại Việt Nam, việc nghiên cứu sản xuất và ứng dụng các chế phẩm vi nấm gây bệnh côn trùng ở một số Viện và các Trung tâm khoa học đã được tiến hành từ những năm 70 của thế kỷ XX. Đến nhữngnăm 90, công nghệ sản xuất thành chế phẩm phòng trừ một số sâu hại cây trồng như sâu xanh bướm trắng, sâu tơ hại rau, sâu đo hại đay, rầy nâu hại lúa, châu chấu hại ngô - mía, bọ xít hại nhãn, vải,sùng hại mía, sâu róm hại thông và bọ hại dừa... đã dần được hoàn thiện. Đến nay, các chế phẩm phòng trừ dịch hại được sản xuất từ Bb và Ma của Viện Bảo vệ thực vật Việt Namvới tên thương mại là Boverit và Mat đã trở nên rấtquen thuộc và đáng tin cậy với bà con nông dân.

Các chế phẩm này bao gồm bào tử nấm và các giá thể. Khi phun, những bào tử nấm dính vào cơ thể côn trùng, khoảng 24 giờ sau gặp điều kiện thuận lợi sẽ nảy mầm và mọc thành sợi nấm xuyên qua lớp vỏ kitin của chúng. Bào tử nấm phát triển ngay trong cơ thể côn trùng cho đến khi xuất hiện các tế bào nấm đầu tiên rồi tiếp tục phân nhánh tạo nên một mạng sợi nấm chằng chịt. Chính trong quá trình bào tử nảy mầm đã tiết ra một phức hệ enzym ngoại bào phân giải kitin, protein và lipit. Đồng thời, nấm tiết ra độc tố DestruxinBovexinlàm các tế bào bị phân huỷ, côn trùng bị tê liệt rồi chết. Nấm vẫn tiếp tục phát triển trên xác côn trùng, sợi nấm chui qua lớp vỏ kitin, hình thành một lớp bào tử xanh (Ma) hoặc trắng (Bb) như hiện tượng của bệnh tằm vôi. Sau đó bào tử nấm tiếp tục lây lan, phát tán sang các con côn trùng khác và thực hiện những chu trình mới. Mỗi chu trình thường kéo dài và kết thúc trong vòng 7 – 10 ngày.

Với những ưu điểm nổi bật của mình, nấm côn trùng trở thành những chế phẩm sinh học rất thân thiện với môi trường, khắc phục được sự độc hại và những nhược điểm khác của thuốc trừ sâu hoá học. Để sản xuất được 2 chế phẩm Boverit và Mat có công dụng như vậy, qui trình sản xuất phải tuân thủ những qui định nghiêm ngặt qua 7 công đoạn:

  1. Phân lập và tuyển chọn chủng: Chọn những con côn trùng bị nấm ký sinh trong tự nhiên (1, 2 con trong số hàng nghìn con), nghiền ra rồi nuôi cấy trên môi trường Sababouraudkhoáng chất đến khi có chủng giống thuần.
  2. Cấy giống thuần vào lọ thuỷ tinh có chứa hỗn hợp gồm trấu, cám, bột ngô, bã mía đã được khử trùng trong 120 0C, 1at để nguội. Sau 7 – 10 ngày thì rải ra khay cho nấm mọc đều.
  3. Sấy nấm ở nhiệt độ 45 0C trong vòng 7 -8 tiếng
  4. Nghiền nấm và giá thể
  5. Kiểm tra lượng bào tử trong mỗi gam chế phẩm phải đạt 5 x 10 9bào tử/g
  6. Thử hoạt lực trên sâu
  7. Đóng gói để bảo quản và sử dụng

Sau nhiều năm có mặt trên thị trường, Boverit và Mat đã giúp bà con nông dân diệt trừ vô số sâu hại, đặc biệt là dịch sâu róm thông ở các tỉnh miền Trung, nạn bọ hại dừa ở các tỉnh miền Nam và nạn châu chấu hại ngô, mía ở Đông Nam bộ.

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện hơn một bước công nghệ sản xuất các chế phẩm nấm côn trùng, đưa ra sản xuất trên qui mô công nghiệp để tăng năng xuất, giảm giá thành. Đưa sản phẩm đến tay đông đảo người nông dân hơn, hướng tới một nền nông nghiệp sạch, cung cấp những nông sản an toàn vì sức khoẻ người tiêu dùng.

Năm 1815, Agostino Bassi đã mô tả khá tỉ mỉ về bệnh nấm trắng Muscardingây bệnh trên con tằm và đưa ra biện pháp ngăn ngừa sự lây lan, phát triển của nấm. Loại nấm này sau được gọi là nấm Beauveria Bassianahay nấm bạch cương. Đến năm 1878, khi nghiên cứu biện pháp phòng trừ sâu non hại lúa mì thuộc bộ cánh cứng, Metschnhikov cũng phát hiện và phân lập được một loại nấm xanh chính là nấm Metarhizium Anisopliaecòn gọi là nấm lục cương.

Các nhà khoa học đã nghiền những con côn trùng bị chết cứng do nấm Beauveria Bassian(Bb) và Metarhizium Anisopliae(Ma) và bôi lên những con khác thấy sau 10 - 14 ngày thì có tới 55 - 80% côn trùng bị chết do những triệu chứng tương tự. Từ đó ý tưởng sản xuất những loại chế phẩm từ nấm côn trùng để diệt trừ sâu hại đã được hình thành.

Nguồn: khoahocphattrien.com.vn22/6/2006

Xem Thêm

Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Liên hiệp Hội Việt Nam đoạt Giải Ba Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Tham gia Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ I, năm 2025 trong Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Liên hiệp Hội Việt Nam vinh dự có nhóm tác giả đoạt Giải Ba và Đảng uỷ Liên hiệp Hội Việt Nam là một trong 05 tổ chức Đảng được tặng Bằng khen của Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương vì đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức Cuộc thi.
Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu
Hội thảo “Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu” là diễn đàn trao đổi khoa học và thực tiễn, tập trung đánh giá toàn diện thực trạng, nguyên nhân và mức độ tác động của ngập úng đô thị, đồng thời đề xuất các giải pháp tổng hợp về quy hoạch, kỹ thuật, quản trị và chính sách…
VUSTA đón tiếp và làm việc với Đoàn công tác Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Quảng Đông (GDAST)
Ngày 16/12, tại Trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh đã chủ trì buổi tiếp và làm việc với Đoàn công tác của Hiệp hội Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Đông (GDAST), nhằm trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ.
Đổi mới tư duy quy hoạch cải tạo đô thị theo hướng phát triển bền vững
Quá trình đô thị hóa gắn liền với các cuộc cách mạnh công nghiệp. Việc cải tạo đô thị ở các giai đoạn đô thị hóa đều được dẫn dắt bởi các tư tưởng quy hoạch, định hình nên mô hình đô thị sau cải tạo. Tư duy quy hoạch cải tạo đô thị nhấn mạnh sự linh hoạt, đề cao sự phát triển bền vững, bảo tồn di sản và sự tham gia của cộng đồng, chuyển từ mô hình một trung tâm sang mô hình đa trung tâm.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học
Trong hai ngày 10-11/12, tại tỉnh Tuyên Quang, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) đã tổ chức Chương trình chia sẻ với chủ đề “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học”. Chương trình do PanNature phối hợp đồng chủ trì cùng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) và Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Tuyên Quang.
VUSTA chủ trì tổ chức Hội nghị Tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức CT-XH và các tổ chức Liên hiệp năm 2025
Ngày 13/12, tại Vườn Quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 của Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp.
Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025
Ngày 12/12, Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025. Đồng chí Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam chủ trì Hội nghị. Tham dự có đồng chí Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam cùng các đồng chí trong BCH Đảng bộ.