Mùa hè ăn bầu để thanh nhiệt tiêu độc
Lá vị ngọt, tính bình. Hoa và tua cuốn dùng tắm cho trẻ có tác dụng ngừa bệnh ngoài da (rôm sảy, sởi, mụn nhọt,…). Hạt chữa răng đau lung lay, tụt lợi.
Bầu là món ăn dinh dưỡng cao, mát, ngọt, thông dụng nhất là vào mùa hè thời tiết nóng bức, ẩm thấp gây các bệnh ngoài da, ho sốt đái đỏ, táo bón. Chỉ cần ăn Bầu với nhiều cách nấu và phối hợp xen kẽ giữa các loại rau quả trong họ Bầu bí, cũng phòng tốt các bệnh trên và làm chế độ ăn khi điều trị các bệnh đó. Riêng Bầu, dân ta có nhiều món ăn như Bầu chần, Bầu luộc, Bầu nấu canh tôm, canh cua, Bầu xào tôm, Bầu hấp cá lóc, Bầu nấu cá trê, Bầu ướp,…
Lá bầu gói thịt chó, nấu, nướng, làm dịu bớt tính nóng của thịt chó.
Trong họ Bầu bí có quả Bí đỏ và lá Bấu là thức ăn chống đói.
Dùng Bầu chữa các loại bệnh sau (dùng Bầu eo cổ, Bầu hồ lô).
Tiêu dắt : quả Bầu 50g, Rau má 30g, râu Ngô 10g, rễ cỏ tranh 20g. Sắc nước uống.
Bí tiểu tiện : quả bầu 200g, Hành củ 5 củ cả lá cả rễ. Sắc nước uống.
Chữa phù thũng : dùng cả quả (vỏ, thịt, hạt) sắc với dấm chua lấy nước uống.
Thuỷ thũng phù cả mắt cá chân : vỏ quả Bầu mới, sao tán bột. Ngày uống 8 - 10g với nước sắc trần bì lúc đói.
Cổ trướng (báng nước): vỏ Bầu khô tẩm rượu nướng lửa than cháy đen tán bột. Mỗi lần 2 muỗng con chiêu nước với ít rượu hoặc Bầu tươi 50 - 100g đun nước uống, hoặc phối hợp vỏ Bầu, vỏ bí đỏ, vỏ Mướp, nấu nước uống.
Tiêu chảy ra nước (nhiệt tả): vỏ Bầu một nắm sao vàng sắc uống.
Đầy bụng không tiêu : vỏ Bầu khô hầm trong nồi kín cho thành than tán mịn. Mỗi lần lấy 1 thìa to uống với nước ấm. Cho vài lát Gừng càng tốt.
Viêm gan vàng da, sỏi thận, cao huyết áp : Bầu tươi 500g, giã nhuyễn, vắt nước trộn với 250g mật ong. Ngày uống 2 lần. Mỗi lần 30 -50ml.
Tiêu khát (đái tháo đường): vỏ Bầu già khô nấu nước hoặc nướng giòn tán bột, để uống.
Chữa đau lưng : hạt Bầu nấu canh bầu dục lợn để ăn cái, uống nước.
Phế nhiệt sinh ho : Bầu 50g, đun nước uống thay trà trong ngày.
Viêm lợi miệng, tụt lợi, răng lung lay, sưng mộng răng : hạt Bầu 30g. Đun nước ngậm, súc miệng.
Chữa táo bón : quả Bầu 50g, Khoai lang 50g, đường đỏ 30g. Nấu nước uống 3 ngày. Nếu không đỡ uống liền 5 ngày.
Bệnh ngoài da (lở ngứa, rôm sảy) phòng sởi đậu ở trẻ em : dùng tua cuốn dây Bầu nấu nước để tắm rửa.
Mụn nhọt tái phát hàng năm vào đầu mùa hè ở trẻ em : Trái bầu non nấu canh thịt heo nạc, với lát Gừng, cho trẻ ăn.
Sưng bìu đái căng bóng : trái Bấu tươi nấu nước uống, ngâm rửa.
Thiếu sữa : hạt Bầu bỏ vỏ sao vàng 40g, Đậu đỏ 100g, gạo nếp 100g. Nấu cháo ăn hàng ngày. Có thể hầm cùng móng giò lợn.
Rong huyết sau đẻ : vỏ Bầu già khô (lấy mảnh vỡ cũng được) đập nát đốt thành than, tán bột. Uống với nước.
Giải thai độc : dùng tua cuốn và hoa Bầu nấu nước uống.