Một số sâu bệnh thường gặp trên cây đậu nành
Sâu hại
Sâu xám:Thường cắn ngang thân cây. Phá hại nặng vào vụ xuân, thời kỳ cây con. Phòng trừ bằng cách làm đất kỹ để diệt nhộng và sâu non (thường ẩn nấp cách mặt đất 4 - 6cm). Có thể dùng thuốc hoá học diệt trừ sâu non và sâu tuổi 1 - 3. Với sâu tuổi 4 - 5, tổ chức bắt vào buổi sáng sớm.
Ruồi đục thân:Phá hoại các bộ phận của cây như lá hoặc thân. Biện pháp phòng trừ: Luân canh với các cây trồng khác như lúa. Dùng các loại thuốc hoá học như BiAn 40EC, BiAn 50EC theo liều khuyến cáo.
Sâu đục quả:Phá hoại khi cây có quả non, hạt mới hình thành. Cần phun sớm thuốc trừ sâu non bằng Surpacide 40ND, Dipterex. Luân canh với các cây trồng không phải là ký chủ của sâu đục quả, chọn thời vụ trồng thích hợp.
Sâu hại lá (sâu xanh, sâu khoang, sâu cuốn lá):Gây hại trên lá. Phòng trừ bằng cách dùng thuốc hoá học như BiAn 40EC, BiAn 50EC, Sherpa, Polytin, Oncol theo liều khuyến cáo.
Bọ xít xanh:Chích hút lá, quả, làm lá sinh trưởng kém, quả lép, không chín được. Dùng các loại thuốc hoá học như BiAn 40EC, BiAn 50EC,Padan 95SP, Dipterex... theo liều khuyến cáo để phòng trừ.
Bệnh hại
Bệnh gỉ sắt:Do nấm gây ra. Cây bị bệnh xuất hiện đốm nâu ở mặt dưới lá. Bào tử nấm phát triển trong vết bệnh, làm giảm diện tích quang hợp của lá, khiến lá vàng, rụng sớm, làm giảm số lượng và trọng lượng hạt. Có thể dùng các loại thuốc hoá học như Score 250ND, Zineb, Boocđo... để phòng trừ.
Bệnh lở cổ rễ:Nấm là tác nhân gây bệnh. Khi cây bị bệnh, ở cổ rễ có một lớp sợi trắng, cây bị vàng úa và chết. Biện pháp phòng trừ: Xử lý hạt giống bằng thuốc trừ nấm trước khi gieo.
Bệnh héo cây con hoặc héo khô cây:Bệnh có thể tấn công suốt giai đoạn sinh trưởng của cây nhưng cây con bị thiệt hại nặng nhất. ở gốc thân cây con thường bị úng và teo lại, cây bị ngã ngang khi lá còn xanh. Bệnh phát triển mạnh sau khi gieo 5 - 10 ngày. Cây lớn, bệnh xâm nhiễm ở thân, làm cho mô vỏ bị thối hoặc nâu đen, viền vùng thối không đều và có màu nâu đỏ, phần bệnh hơi lõm vào, sau đó thân nứt ra, lá cháy khô rồi rụng dần.
Cách phòng trừ:Phun thuốc Validan 3DD - 5 DD vào gốc ngay khi bệnh mới xuất hiện, những ruộng đậu có tủ rơm từ vụ lúa có bệnh đốm vằn cần phun ngừa sớm. Không trồng quá dày, vệ sinh đồng ruộng thật kỹ. Nên luân canh với cây trồng khác, chọn giống kháng, ruộng thoát nước tốt. Xử lý hạt giống với Zineb, Mancozeb nồng độ 100g thuốc/10kg hạt. Có thể sử dụng dung dịch phèn xanh với vôi bột, tỷ lệ 1:1 để xử lý đất trước khi xuống giống.
Bệnh khảm vàng:Cây bị bệnh thường ra ít hoa, quả chín muộn, số quả trên cây, số hạt trên quả và trọng lượng hạt đều giảm. Nếu cây nhiễm bệnh trước 7 tuần tuổi, năng suất giảm 20 - 70%, nhưng sau 8 tuần thì không ảnh hưởng tới năng suất. Biện pháp phòng trừ hữu hiệu nhất là trồng giống kháng. Đối với những giống có khả năng chống chịu tốt cũng phải được chọn lọc lại ít nhất là sau 4 vụ gieo trồng. Khi trên ruộng xuất hiện cây bệnh, cần nhổ bỏ ngay và dùng thuốc diệt trừ.
Bệnh đốm lá do nấm Sercostora:Gây hại tất cả các bộ phận trên mặt đất của cây. Bệnh xuất hiện khá muộn, khi cây ở giai đoạn hình thành nụ cho tới khi thu hoạch. Một số nghiên cứu cũng cho thấy nếu hạn chế được nấm trên lá sẽ làm tăng năng suất 50 - 60%.
Biện pháp phòng trừ:Một số loại thuốc đã cho hiệu lực khá cao như Dapronin, Pamistin, Alvin , Tilt... Thời gian phun thuốc phòng bệnh từ 20 đến 40 ngày sau gieo.