Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 16/03/2011 17:50 (GMT+7)

Giảng dạy và nghiên cứu ở đại học Mỹ

Các giáo sư đại học có hai trách nhiệm chính yếu: tạo ra các tri thức mới và đào tạo sinh viên. Mặc dù giáo dục các kỹ năng học tập suốt đời là những điều tối quan trọng trong thế giới thay đổi nhanh chóng và phụ thuộc nhiều vào công nghệ, các nhiệm vụ giảng dạy tại nhiều môn khoa học thường quá tải. Thêm vào đó, hệ thống khen thưởng tại các trường đại học chú trọng tới những nỗ lực của các giáo sư trong nghiên cứu hơn là trong giảng dạy, đặc biệt là trong những lĩnh vực có sự tài trợ mạnh mẽ của các nguồn tài chính bên ngoài. Những điều này đã dẫn tới tại nhiều trường đại học của Mỹ, các hoạt động giảng dạy có vẻ bị xem nhẹ.

Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng có ít hoặc không có sự liên quan giữa giảng dạy hiệu quả do sinh viên đánh giá và nghiên cứu được đo bằng hiệu quả nghiên cứu và trích dẫn. Tuy nhiên, sự xuất sắc trong nghiên cứu và giảng dạy không loại trừ nhau mà ngược lại còn tương tác cộng năng để cùng nâng cao hiệu quả của cả hai. Sự phân biệt giữa nghiên cứu và giảng dạy nhiều khi chỉ mang tính hình thức, giáo sư giảng dạy sinh viên từ các nguồn tri thức đã biết trong lớp học nhưng cũng dạy cách tạo ra các tri thức mới trong các phòng thí nghiệm.

Văn hóa của trường đại học và các khoa thường không có cách đánh giá, hỗ trợ tương xứng việc giảng dạy tốt. Những đóng góp lớn cho nghiên cứu thường được đánh giá bằng các tiêu chuẩn như công bố công trình khoa học, thu hút tài trợ và được công nhận ở mức quốc gia cũng như quốc tế. Trong khi đó, giảng dạy ít được đánh giá bên ngoài công chúng cũng như trong trường. Để tạo dựng văn hóa khuyến khích các khoa khoa học cam kết một cách công bằng cho các nhiệm vụ giảng dạy và nghiên cứu, các trường đại học phải công nhận, tôn vinh và hỗ trợ nỗ lực của các nhà nghiên cứu là những nhà giáo tài năng và tận tâm.

Một số sáng kiến được đưa ra, mặc dù phần lớn không mới nhưng quan trọng trong bối cảnh giáo dục đại học thay đổi vì những lo lắng đào tạo đủ các nhà khoa học cũng như phổ biến khoa học cho các công dân và vì các nguồn lực dành việc nâng cao chất lượng giáo dục đang được tăng lên đáng kể trong những năm gần đây.

Nghiên cứu về hoạt động học tập.Không một nhà khoa học nào có thể tham gia vào việc nghiên cứu nếu thiếu sự tìm hiểu những công trình trong lĩnh vực này trước đó, tuy nhiên chỉ có ít giảng viên đọc các nghiên cứu về giáo dục. Các trường đại học có thể xem nghiên cứu về giáo dục như một hoạt động học thuật ví dụ như qua việc tập huấn về giảng dạy cách tiếp cận khoa học dựa trên bằng chứng cụ thể. Việc tập huấn nên đề cập tới lý thuyết giáo dục, các phương pháp thử nghiệm và đánh giá học tập. Các giáo viên phải có thời gian để thử nghiệm những phương pháp mới, xác định các chiến lược mà họ có thể triển khai hiệu quả và tận dụng được nguồn lực cho phép chuyển đổi các nguyên tắc học tập vào thực hành giảng dạy. Những phương pháp này phải bao gồm cả chiến lược khuyến khích sinh viên tham gia vào các khóa học nhập môn.

Tạo ra những giải thưởng vinh danh các giảng viên giỏi.Nhiều trường đại học công nhận các giáo viên xuất sắc với những danh hiệu đặc biệt nhưng với các khoản tiền thưởng khiêm tốn. Sự công nhận rộng rãi tại trường đại học nên bao gồm cả nguồn tài chính dồi dào cho các giáo sư, điều này sẽ giúp hỗ trợ cho các hoạt động nghiên cứu đồng thời tiếp tục đóng góp vào giảng dạy. Đưa các cuộc nói chuyện của các nhà khoa học vào loạt bài giảng về khoa học là một cơ hội tốt để giới thiệu phương pháp giảng dạy tiên tiến. Điều này có thể thu hút những nhà tài trợ quan tâm tới việc tài trợ cho các khoa chứng tỏ được sự xuất sắc trong đào tạo các nhà khoa học tương lai. Bên cạnh sự công nhận tại trường đại học, ở cấp độ khoa cũng cần có những giải thưởng ghi nhận thành tích trong giảng dạy cùng với nguồn tài chính do các trưởng khoa cấp để hỗ trợ hoạt động học thuật của người đoạt giải. Điều này không chỉ giúp khoa có những nỗ lực trong giảng dạy duy trì các chương trình nghiên cứu mà còn chứng tỏ cho các đồng nghiệp rằng những nỗ lực để hoàn thành tốt công việc giảng dạy cũng được đánh giá cao. 

Đưa thành tích xuất sắc trong giảng dạy thành tiêu chí thăng chức.Tiêu chuẩn chính cho biên chế và thăng tiến cho thấy giảng dạy và nghiên cứu có mức quan trọng như nhau. Tuy nhiên, trên thực tế, phần lớn các trường đại học nghiên cứu thăng chức cho giảng viên chủ yếu dựa vào các thành tích nghiên cứu và khả năng thu hút các nguồn tài trợ bên ngoài các trường đại học. Trong khi đó, thăng tiến dựa vào sự xuất sắc trong giảng dạy có thể dẫn tới việc cải thiện chất lượng giáo dục. Chúng ta cần phải đạt được sự nhất trí về các mục tiêu giáo dục khoa học ở các trường và có đánh giá mức độ các giảng viên đạt được những mục tiêu này.

Tạo ra các nhóm thảo luận về phương pháp giảng dạy.Giảng dạy thì thường không có sự theo dõi của các đồng nghiệp. Do vậy, các thành viên mới và cũ cần phải tạo thành những nhóm giảng dạy nhỏ, có sự theo dõi lẫn nhau. Các thành viên có thể dự giờ, đưa ra những nhận xét chỉ ra những chiến lược giảng dạy hiệu quả và sáng tạo và phân tích các bước thực hiện nhằm tăng tính hiệu quả. Sự giúp đỡ từ phía đồng nghiệp sẽ cho thấy khoa đánh giá cao và chia sẻ những trách nhiệm trong việc tạo ra chất lượng cao trong giảng dạy.

Tạo ra các chương trình liên ngành ở bậc học đại học.Nhiều trường đại học chưa chú trọng tới việc khai thác nguồn tri thức ở các khoa khoa học tự nhiên. Phần lớn các trường đại học đều có khoa giáo dục song chỉ có một số là có mối liên quan mật thiết với giảng viên của các khoa khoa học. Trong khi đó sự hợp tác này có thể tạo ra những chương trình sáng tạo về việc thử nghiệm và đánh giá giảng dạy.

Trợ giúp cho hoạt động giảng dạy khoa học hiệu quả.Học viện mùa hè quốc gia tài trợ cho giảng viên của khoảng 100 trường đại học nghiên cứu triển khai các nguyên tắc giảng dạy khoa học. Các trung tâm giảng dạy tại các trường đại học cũng trợ giúp cho giáo sư trong việc đánh giá và đào tạo các trợ giảng. Cách tốt nhất để giảng dạy khoa học là khuyến khích sinh viên làm khoa học. Để đáp ứng cho một số lượng lớn sinh viên, cần phải hỗ trợ các giáo sư-cố vấn cho sinh viên và cung cấp các cơ sở vật chất cho việc giảng dạy và nghiên cứu.

Có sự cam kết của trưởng khoa, hiệu trưởng.Yếu tố chính để tạo ra văn hóa khuyến khích cả nghiên cứu và giảng dạy là nằm ở vai trò của người lãnh đạo. Chủ nhiệm các khoa khoa học tự nhiên, hiệu trưởng các trường đại học cần phải nâng cao chức danh giảng viên-nhà khoa học, nói về tầm quan trọng của giảng dạy hiệu quả, và tạo ra các chương trình khuyến khích đổi mới trong giảng dạy khoa học.

Sự phát triển của các trường đại học nghiên cứu đòi hỏi chúng ta cần phải tăng cường văn hóa đại học theo đó giảng dạy và nghiên cứu không được xem là các nhiệm vụ mang tính cạnh tranh mà là các hoạt động bổ trợ cho nhau cùng hướng tới mục tiêu: tạo ra tri thức mới và đào tạo sinh viên.

Lê Ngọc (Theo Science, 1/2011)

Tại sao dạy học không phải là ưu tiên số 1?

Với các trung tâm giải trí rộng rãi, các phòng thí nghiệm tiến tiến, cuộc sống tại các trường đại học thực sự khác biệt so với 100 năm về trước. Nhưng có một điều vẫn giữ nguyên: hoạt động giảng dạy. Giáo viên vẫn thiết kế bài giảng, lựa chọn tài liệu, và trong nhiều trường hợp quyết định việc thi cử sẽ tiến hành như thế nào như cách mà họ vẫn làm lâu nay.

Một vài năm gần đây, do Chính phủ chi nhiều tiền hơn cho các hoạt động giáo dục, họ mong muốn có nhiều bằng chứng hơn về chất lượng giáo dục. Nhưng có một trở ngại nảy sinh, đó là văn hóa của các trường. Không phải vì các giáo sư ít quan tâm tới chất lượng hay sinh viên  mà bởi vì các trường nói với họ điều gì là quan trọng. “Các phần thưởng của khoa không có gì liên quan tới việc đánh giá việc học tập của sinh viên”, Adriana Kezar, phó giáo sư về giáo dục đại học tại trường Nam California (USC) nói. “Tôi được thăng tiến là nhờ viết nhiều bài báo chứ không phải là chỉ ra các kết quả của quá trình học tập của sinh viên”.

Cách đánh giá chất lượng ở bậc đại học vẫn là công việc rất khó. Một cuộc điều tra do Viện đánh giá kết quả học tập của quốc gia thực hiện vào năm ngoái đã cho thấy hiệu trưởng của các trường có đào tạo tiến sĩ xem việc đánh giá kết quả học tập của sinh viên là thách thức số 1 của họ. Các thành viên của khoa từ lâu được hưởng sự tự chủ trong các lớp học, do vậy việc thuyết phục họ thay đổi cách dạy  là rất khó khăn.

Các giảng viên thường là người có tiếng nói cuối cùng và đôi khi là duy nhất về điều đang xảy ra trong lớp học. Chỉ khi giảng viên đi chệch khỏi chuẩn mực thì quản lý mới can thiệp. Một giáo sư tại trường Louisiana đã bị sa thải sau khi cho điểm trượt phần lớn sinh viên trong lớp học nhập môn sinh học vào năm ngoái. Tuy nhiên, về cơ bản, giảng viên có quyền điều hành lớp học theo cách họ thấy phù hợp nhất.

“Nếu sinh viên đạt điểm A trong lớp của tôi, và điểm A trong lớp của anh, chúng ta có thể nói đó là một sinh viên giỏi”, Tierney, giám đốc trung tâm Phân tích chính sách giáo dục đại học tại USC nhận xét. “Nhưng chúng ta không bình luận về việc sinh viên đó đang học cái gì”.

Thực tế là một số giáo sư ít cảm thấy sức ép để thay đổi. Họ cũng quá bận rộn để dành thời gian cho việc đánh giá. Và những câu hỏi “chống đối” thường là, “Tại sao tôi lại phải dành nhiều thời gian làm việc với đồng nghiệp để thu thập tài liệu về kết quả của học tập? Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi không làm? Không có sinh viên nào tới lớp của tôi? Không có sinh viên nào đăng ký học trường này?”

(Chronicle of Higher Education)

Xem Thêm

Tạo thuận lợi hơn cho công tác tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế
Dự thảo Quyết định điều chỉnh, sửa đổi Quyết định 06/2020/QĐ-TTg ngày 21/02/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức, quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế tại Việt Nam nhằm giải quyết những vướng mắc trong quy định hiện hành, tăng cường phân cấp và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Để trí thức khoa học tham gia sâu hơn vào công tác Mặt trận
Hội thảo khoa học tại Hà Nội ngày 6/11/2025 đánh giá thực trạng sự tham gia, phối hợp của Liên hiệp Hội Việt Nam trong các hoạt động chung của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giai đoạn 2015-2025. Các chuyên gia thẳng thắn chỉ ra những thành tựu, hạn chế và đề xuất giải pháp cho giai đoạn tới.
Còn nhiều rào cản trong thực thi bộ tiêu chuẩn ESG
Hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) nói chung và DNVVN nói riêng trên địa bàn Thành phố Hà Nội gặp nhiều rào cản và thách thức trong thực thi tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG).
Đắk Lắk: Góp ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng
Ngày 13/6, Liên hiệp hội tỉnh đã tổ chức góp ý kiến đối với dự thảo kế hoạch tổ chức hội nghị lấy ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
Hà Giang: Góp ý dự thảo sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm
Ngày 13/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp hội) tỉnh đã tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá (CLSPHH). Tham dự hội thảo có lãnh đạo đại diện các Sở, ban ngành của tỉnh, các hội thành viên Liên hiệp hộivà các chuyên gia TVPB.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Phú Thọ: Lấy ý kiến về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013
Sáng ngày 20/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Phú Thọ (Liên hiệp hội) tổ chức hội thảo lấy ý kiến của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.

Tin mới

Thanh Hoá: Phản biện đề án tiêu úng kênh Bắc Sông Chu, Nam sông Mã
Sáng ngày 18/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (Liên hiệp hội) tổ chức Hội thảo khoa học phản biện “Đề án nghiên cứu các giải pháp tiêu úng cho khu vực các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Ngọc Lặc sau khi hệ thống kênh Bắc Sông Chu - Nam sông Mã đưa vào khai thác, sử dụng” do Sở Nông nghiệp và Môi trường làm cơ quan soạn thảo.
Quảng Trị: Ông Nguyễn Xuân Tuyến làm Chủ tịch Hội Luật gia
Sáng ngày 17/12, Hội Luật gia tỉnh Quảng Trị tổ chức Đại hội đại biểu Hội Luật gia tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Dự đại hội có ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN tỉnh Quảng Trị; ông Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam.
Đoàn Thanh niên VUSTA trao yêu thương, lan tỏa tri thức tới điểm trường Ấm Hiêu, tỉnh Thanh Hóa
Ngày 18/12, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tham gia Lễ khánh thành Cụm công trình thư viện và nhà vệ sinh tại điểm trường Ấm Hiêu, Trường tiểu học Cổ Lũng, tỉnh Thanh Hóa, đồng thời trao tặng sách, truyện cho các em học sinh tại Điểm trường.
Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII
Sáng ngày 19/12, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII (2020-2025). Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hoạt động năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2026; đồng thời xem xét một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Hội đồng Trung ương.
Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh dẫn đoàn Việt Nam tham dự Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025
Ngày 7/12, tại Tp. Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025 đã được tổ chức với chủ đề “Kỹ thuật xanh và Phát triển bền vững”. Đoàn Việt Nam do Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Ngọc Linh - làm trưởng đoàn đã tham dự Diễn đàn. Tham gia Đoàn công tác có đại diện của Hội Thủy lợi Việt Nam, Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng Liên hiệp Hội Việt Nam.
Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Liên hiệp Hội Việt Nam đoạt Giải Ba Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Tham gia Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ I, năm 2025 trong Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Liên hiệp Hội Việt Nam vinh dự có nhóm tác giả đoạt Giải Ba và Đảng uỷ Liên hiệp Hội Việt Nam là một trong 05 tổ chức Đảng được tặng Bằng khen của Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương vì đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức Cuộc thi.
Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu
Hội thảo “Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu” là diễn đàn trao đổi khoa học và thực tiễn, tập trung đánh giá toàn diện thực trạng, nguyên nhân và mức độ tác động của ngập úng đô thị, đồng thời đề xuất các giải pháp tổng hợp về quy hoạch, kỹ thuật, quản trị và chính sách…
VUSTA đón tiếp và làm việc với Đoàn công tác Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Quảng Đông (GDAST)
Ngày 16/12, tại Trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh đã chủ trì buổi tiếp và làm việc với Đoàn công tác của Hiệp hội Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Đông (GDAST), nhằm trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ.