Đà Nẵng với bài học thân dân, an dân và đồng thuận xã hội trong xây dựng và phát triển

1. Đà Nẵng - trung tâm kinh tế - xã hội của miền Trung, một trong những địa phương đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa

Thành tựu nổi bật trong những năm qua ở Đà Nẵng là: "Kinh tế thành phố tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh hai năm liền ở vị trí dẫn đầu cả nước. Các hoạt động văn hóa tiếp tục phát triển và có những chuyển biến tích cực. Giáo dục và đào tạo phát triển khá toàn diện. Khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường được quan tâm. Chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân và cán bộ được nâng lên. Công tác lao động, giải quyết việc làm, giảm nghèo, chăm lo các đối tượng chính sách được chú trọng. Nhiều chính sách an sinh xã hội đậm tính nhân văn được triển khai có hiệu quả, nhất là các chương trình "Thành phố 5 không" và "Thành phố 3 có"… Có thể nói, trong những thành tựu đó làm cho Đà Nẵng đang trở thành một thành phố phát triển theo hướng văn minh, hiện đại, thực sự là trung tâm kinh tế - đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học của khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Trên lĩnh vực kinh tế: Kinh tế thành phố tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng "dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp". So với năm 1997, tổng giá trị sản phẩm xã hội (GDP) tăng gấp 4 lần, đạt tốc độ tăng bình quân trên 11% mỗi năm, riêng năm 2010 đạt 12,6%. Trên lĩnh vực văn hóa - xã hội: nhiều chính sách an sinh xã hội đậm tính nhân văn được triển khai có hiệu quả, nhất là các chương trình "Thành phố 5 không" và "Thành phố 3 có"… Những trẻ em nghèo bị bệnh tim bẩm sinh, những phụ nữ nghèo bị ung thư đều được chữa trị miễn phí hoàn toàn, những người mãn hạn tù đều được vay vốn không lãi từ ngân sách thành phố để làm ăn sinh sống. Chất lượng nguồn nhân lực, cải cách thủ tục hành chính có chuyển biến đáng kể.

2. Bài học "Đảng nói dân tin, Mặt trận đoàn thể vận động dân theo, chính quyền làm dân ủng hộ" trong xây dựng và phát triển

Những thành tựu nổi bật làm nên "hiện tượng" Đà Nẵng nói trên "là minh chứng sống động, hùng hồn về sự tuyệt vời của lòng dân Đà Nẵng, đó là: Đảng nói, dân tin; Mặt trận, đoàn thể vận động, dân theo chính quyền làm, dân ủng hộ"; nó "phản ánh sự lãnh đạo đúng đắn, kịp thời của đảng bộ, sự giám sát chặt chẽ của hội đồng nhân dân, sự năng động của chính quyền, sự phối hợp nhịp nhàng của Mặt trận, đoàn thể và trên hết là sự đồng thuận caocủa các tầng lớp nhân dân". Tất cả đều thấm đấm mồ hôi, công sức, gắn liền với sự chung tay, góp sức đầy sáng tạo, quên mình của người dân thành phố và tinh thần "dám nghĩ, dám làm, biết dấn thân vì sự nghiệp chung" của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Đà Nẵng.

2.1. Bài học lớn về đồng thuận xã hội

Đồng thuận xã hội (social consensus) là sự đồng tình, nhất trí của xã hội về một vấn đề nào đó trên cơ sở những điểm tương đồng trong lúc vẫn thừa nhận những điểm khác biệt với điều kiện những khác biệt này không làm tổn hại đến mục tiêu chung, hành động chung. Đồng thuận xã hội là điều kiện cơ bản để ổn định chính trị - xã hội, là cơ sở để xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, là phương thức để xây dựng cơ sở chính trị- xã hội của Đảng và Nhà nước, là giải pháp có tính khả thi để tập hợp mọi nguồn lực nhằm phát triển đất nước trong bối cảnh mới.

"Ý Đảng đã cập bến lòng dân" trong xây dựng và phát triển ở Đà Nẵng - một biểu hiện sinh động của đồng thuận xã hội. Những kết quả nêu trên thể hiện sự đồng thuận của cán bộ và nhân dân Đà Nẵng. Cái được lớn nhất của Đà Nẵng trong thời gian qua là được lòng dân và đó chính là điều kiện, là tiền đề tạo ra sức mạnh tổng hợp để Đà Nẵng tiếp tục đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa thành phố trong những năm tới và "chính lòng dân ấy, chính sự đồng thuận ấy là nguồn lực mạnh mẽ ủng hộ, cổ vũ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố. Bài học tin ở dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân, hết lòng với dân là bài học đầu tiên và muôn thuở, là bài học của mọi lúc mọi nơi…". Từ sự đồng thuận xã hội, thành phố đã có cách làm mới, sáng tạo nhằm thực sự khơi dậy và phát huy được ý chí và nguồn lực trong các tầng lớp nhân dân, huy động sức mạnh tổng hợp của mọi thành phần xã hội, của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, tất cả vì mục tiêu phát triển thành phố. Bên cạnh nguồn lực tinh thần, việc huy động nguồn lực vật chất trong dân đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển thành phố và phục vụ đời sống nhân dân. Nhiều giải pháp sáng tạo đã được thực hiện nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, đã khơi dậy tinh thần yêu nước, đồng thuận của các tầng lớp nhân dân trong xây dựng, phát triển thành phố, như chủ trương khai thác quỹ đất để tạo nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng đã tạo nguồn lực lớn cho đầu tư phát triển thành phố trong những năm qua. Những thành quả đó chính là kết tinh của sự chung lưng đấu cật, sự cống hiến hết mình của các tầng lớp nhân dân thành phố. Từ các bậc cao niên đến các cháu nhi đồng, từ những người áo thợ đến bà con nông dân, từ đội ngũ trí thức, sinh viên, học sinh đến các doanh nhân, từ nhân dân các phường nội thành đến các xã vùng ven, từ các làng chài ven biển đến các bản thôn miền núi, tất cả đều thấm đẫm mồ hôi, công sức, đều gắn liền với sự chung tay, góp sức đầy sáng tạo, quên mình của người dân thành phố. Cầu sông Hàn là minh chứng của ý Đảng lòng dân, "là kết quả của sự chắt bóp từng đồng của người mẹ nghèo bên tê sông, là sự tự nguyện đóng góp của mỗi người công chức hay sự tri ân của một doanh nhân có lòng yêu quý mảnh đất này…". Để xây dựng thành phố được như hôm nay, gần 90.000 hộ dân trong diện giải tỏa, di dời, dù còn chút ít băn khoăn, trăn trở nhưng đã tự nguyện bàn giao mặt bằng cho các dự án, công trình. Đường Đông Tây 602 trước đây nắng bụi, mưa bùn thì chỉ sau 20 ngày từ khi công bố chủ trương và họp dân triển khai, nhân dân trong tuyến đã cơ bản bàn giao mặt bằng để làm đường. Có lẽ đây là con đường đạt kỷ lục nhanh nhất trong kỷ lục làm đường của thành phố Đà Nẵng - tính từ lúc công bố chủ trương đến kiểm định, giải tỏa, đền bù và hoàn thiện vào ngày 29 - 03- 2009 chỉ có 45 ngày. Đây được xem là con đường " mở lòng dân". Điều đó đã minh chứng khi chính quyền đưa ra quyết sách đúng, lòng dân đồng thuận thì việc khó mấy cũng vượt qua được". Kết quả của những chính sách đó là "ý Đảng đã cập bến lòng dân". Theo điều tra của Viện Xã hội học (thuộc Viện Khoa học xã hội Việt Nam) thăm dò đầu năm 2008 cho thấy, có 92% người dân Đà Nẵng sẵn sàng, chấp nhận các quyết định về thu hồi đất giải phóng mặt bằng; 93,2% bày tỏ sự năng động và tự tin trong cuộc sống. Về điều này đồng chí bí thư thành ủy đã từng tâm sự: "Điều chúng tôi mong muốn là làm cho thành phố ngày càng đẹp hơn, giàu hơn và người dân có được cuộc sống tốt hơn. Để làm được điều này thì an dân là điều cần làm trước tiên. Dân không an cư thì lãnh đạo thành phố có giỏi bằng trời cũng bó tay".

2.2. Bài học về tinh thần đoàn kết, thống nhất trong toàn đảng bộ và sự năng động, sáng tạo; tinh thần "dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm" vì sự nghiệp chung của lãnh đạo các cấp ủy đảng, chính quyền

Giữa đồng thuận xã hội và đoàn kết, dân chủ có mối liên hệ chặt chẽ. Khi xem xét về mối quan hệ giữa đồng thuận và đoàn kết, có thể hiểu đoàn kết là mục tiêu phải đạt được, còn đồng thuận xã hội làm cơ sở cho đoàn kết. Muốn kết thành một khối thống nhất thì cần tạo được sự đồng tình nhất trí chung. Nếu không tạo dựng được đồng thuận thì sự gắn kết đó có thể không bền vững. Vì thế, đoàn kết trên cơ sở đồng thuận là sự đoàn kết bền vững, lâu dài. Đồng thuận tạo ra bầu không khí tâm lý, đạo đức tích cực để phát triển cá nhân, liên kết xã hội cùng phấn đấu cho lợi ích chung, trong đó có lợi ích và triển vọng phát triển của mỗi người. Đồng thuận xã hội càng đạt được ở mức độ cao thì càng thuận lợi cho việc kết thành một khối thống nhất để thực hiện mục tiêu chung. Như vậy, đồng thuận xã hội chính là cơ sở của đoàn kết. Muốn xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân thì phải xây dựng sự đồng thuận xã hội. Chủ trương xây dựng sự đồng thuận của Đảng chính là nhằm mục đích xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Đồng thuận xã hội và dân chủ có mối quan hệ chặt chẽ, tác động lẫn nhau, có đồng thuận xã hội thì mới có dân chủ. Mọi chủ trương, chính sách đưa ra được sự tán thành của đa số trên cơ sở tôn trọng quyền tự do, tự nguyện của mỗi người. Có đồng thuận xã hội thì mới xây dựng được một nền dân chủ thực sự. Ngược lại, dân chủ càng được bảo đảm, các nguyên tắc của dân chủ càng được coi trọng thì càng tạo thuận lợi trong việc xây dựng sự đồng thuận xã hội. "Ở đâu có dân chủ, ở đó có đoàn kết, đồng thuận, ổn định và phát triển".

Đà Nẵng có được những thành tựu to lớn nêu trên, còn nhờ vào tinh thần đoàn kết, thống nhất trong toàn đảng bộ, từ hạt nhân lãnh đạo cao nhất là thường trực, thường vụ cấp ủy đến Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố, đến cấp ủy các cấp trực thuộc, tạo ra sức mạnh to lớn, vượt qua những khó khăn, thử thách, dám nghĩ, dám làm, vận dụng sáng tạo", cả hệ thống chính trị luôn hướng về dân, gắn bó với dân và ngày càng có trách nhiệm với dân hơn với phương châm: " Đảng nói dân tin, Mặt trận đoàn thể vận động dân theo, chính quyền làm dân ủng hộ". " Thương hiệu Đà Nẵng" là kết quả của sự "hun đúc từ lịch sử và truyền thống, từ sự hy sinh của bao thế hệ đồng bào, đồng chí cho tương lai của quê hương đất nước, là kết tinh của quá trình lao động sáng tạo và nhẫn nại của các tầng lớp nhân dân Đà Nẵng dưới sự lãnh đạo của đảng bộ, chính quyền thành phố… nó kết tinh nên bởi tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm với những tư duy vượt trước như "khai thác quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng", "nhà nước và nhân dân cùng làm", "xây dựng thành phố 5 không, 3 có", "quỹ dưỡng liêm", "ý tưởng bầu trực tiếp chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố", "xây dựng trung tâm hành chính thành phố".

Gần đây, lắng nghe ý kiến của dân, huy động sức mạnh của dânđể "dân tin, dân theo, dân ủng hộ", thì những quyết sách chính trị của đảng bộ chính quyền, Mặt trận thành phố Đà Nẵng đã xuất phát quyết tâm xây dựng Đà Nẵng thành một thành phố văn minh, giàu đẹp, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và từ những nhu cầu lợi ích chính đáng của quảng đại quần chúng nhân dân và luôn luôn được "bàn bạc dân chủ, công khai minh bạch", đối thoại trực tiếp, thực hiện thắng lợi phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm", từ việc phát triển kinh tế, đẩy mạnh công việc quy hoạch, chỉnh trang đô thị, đến việc tạo công ăn việc làm cho người lao động chân chính, kể cả những người một thời lầm đường, lạc lối; từ việc quan tâm nơi giải trí của các bậc cao niên, đến khu vui chơi của các các cháu thiếu niên nhi đồng; từ việc tạo điều kiện để sinh viên tốt nghiệp loại khá giỏi được rèn luyện trong các cơ quan quản lý nhà nước, đến việc tạo môi trường để thanh niên xuất ngũ được cống hiến trong việc giữ gìn trật tự an ninh của thành phố; từ cuộc sống thường nhật của mọi người dân, đến sinh hoạt vào dịp lễ tết của những người nghèo buôn gánh bán bưng và các bác xích lô, xe thồ; từ việc quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị, đến việc xây dựng lối sống văn hóa nhân ái, khoan dung, độ lượng, lịch sự trong giao tiếp và ứng xử của mọi người…

Gần đây, lắng nghe ý kiến của dân, huy động sức mạnh của dân không chỉ là tư tưởng được đề ra trong các nghị quyết của thành ủy và ủy ban nhân dân thành phố, mà cái chính là được thể hiện trong từng việc làm cụ thể của lãnh đạo thành phố. Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng thường xuyên gặp gỡ, trao đổi ý kiến với người dân về mọi vấn đề có liên quan đến sự phát triển của thành phố, đặc biệt là những vấn đề có liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày của người dân như đất đai, nhà cửa, thuế khóa, đường sá, điện, nước, vệ sinh môi trường, học hành, khám chữa bệnh, tệ nạn xã hội… Việc trao đổi này diễn ra một cách bình đẳng và rất thẳng thắn chứ hoàn toàn không mang tính hình thức như một số nơi vẫn làm. Điều đáng nói là khi tiếp xúc với dân xong, thấy điều gì dân nói là đúng, điều gì chủ trương, chính sách của thành phố là chưa hợp lý, thành ủy và ủy ban nhân dân thành phố lập tức sửa đổi và giải quyết ngay, không có kiểu hứa rồi để đấy. Đội ngũ cán bộ của thành phố đã luôn luôn trăn trở và "biết lo trước cái lo của dân, vui sau cái vui của dân, biết trăn trở với những nhu cầu, nguyện vọng của dân", "từ đồng chí chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố đến các cán bộ các dự án đã gần dân, sát dân hơn, luôn đối thoại và lắng nghe ý kiến nguyện vọng của nhân dân", "không để cho một gia đình nào vì đền bù giải tỏa mà phải chịu cảnh màn trời chiếu đất, vô gia cư, cố gắng để cho các gia đình trong phạm vi dự án có mức sống, điều kiện ăn ở ít nhất bằng và phần lớn sẽ khá hơn trước khi đền bù giải tỏa" và "những nơi gặp khó khăn trong đời sống, trong giải tỏa đền bù, lãnh đạo thành phố cùng các cơ quan chức năng đến tận nơi để giải quyết. Chính cách làm đó của lãnh đạo thành phố đã tạo nên một không khí thuận lợi cho việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở", "đã có những chuyến đi, những đợt tiếp xúc dân liên tục; những ngày đêm xuống tận công trường thi công, gặp gỡ lắng nghe và giải quyết những tâm tư nguyện vọng của từng hộ dân của những lãnh đạo thành ủy, hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân… Có người đã so sánh nếu Đà Nẵng giải tỏa đất đai một, thì việc giải tỏa những bức xúc của người dân trong vùng giải tỏa giỏi đến mười. Cái giỏi ấy có cái thuộc về công của lãnh đạo, có cái thuộc về công của nhân dân và cũng có cái thuộc về những chính sách an dânđã được triển khai kịp thời". Ở các cấp chính quyền, sở, ban ngành… các đường dây nóngđược thành lập và xử lý kịp thời những phát hiện và kiến nghị của dân. Việc công khai hóa quy trình, thủ tục hành chính, nhất là ở các bộ phận thường xuyên tiếp xúc với dân như địa chính, công chứng, hộ tịch, khám chữa bệnh, điện nước… để dân giám sát cán bộ sách nhiễu, gây phiền hà cho dân.

Có thể nói, phong cách gần dân, hiểu dân, lắng nghe và phục vụ nhân dân chu đáo của cán bộ lãnh đạo… Trong công cuộc cải cách hành chính cũng đã góp phần làm thay đổi một cách cơ bản tác phong làm việc, giải quyết công việc của các công bộc khi tiếp xúc với dân" Việc trao đổi này diễn ra một cách bình đẳng và rất thẳng thắn chứ hoàn toàn không mang tính hình thức như một số nơi vẫn làm. Điều đáng nói là khi tiếp xúc với dân xong, thấy điều gì dân nói là đúng, điều gì chủ trương, chính sách của thành phố là chưa hợp lý, thành ủy và UBND thành phố lập tức sửa đổi và giải quyết ngay, không có kiểu hứa rồi để đấy. Trong hơn 10 năm qua, sở dĩ Đà Nẵng phát triển nhanh và có những thay đổi hết sức căn bản về kinh tế - xã hội, cảnh quan môi trường… chính là vì lãnh đạo của thành phố vẫn luôn thấm nhuần sâu sắc bài học này.

- Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh thời khi đề cập đến bệnh quan liêu, đã nói: "là cán bộ phụ trách xa rời thực tế; không điều tra, nghiên cứu đến nơi đến chốn những công việc cần phải làm, việc gì cũng không nắm vững, chỉ đạo một cách đại khái, chung chung" và nguyên nhân của bệnh ấy là do: "xa nhân dân, khinh nhân dân, sợ nhân dân, không tin cậy nhân dân, không hiểu biết nhân dân, không yêu thương nhân dân". Cán bộ lãnh đạo Đà Nẵng đã thực sự học tập và làm theo tấm gương của Bác trong việc khắc phục tệ quan liêu.

Phong cách "nói đi đôi với làm, nói ít làm nhiều, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm, biết dấn thân vì sự nghiệp chung" đối những cán bộ lãnh đạo đảng, chính quyền thành phố đã để lại những ấn tượng sâu sắc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân thành phố.

- Nhiều bài báo, nhiều trang viết đã đề cập đến hình ảnh một lãnh đạo thành ủy ra góc phố ăn ốc luộc, khi phát hiện ra mức thuế quá cao về đã chỉ đạo điều chỉnh lại mức thuế. Rồi thì chuyện hai ba giờ sáng ông đột nhiên vào bệnh viện để xem tinh thần phục vụ của các y, bác sỹ đã tốt chưa… Tuy nhiên, người Đà Nẵng bàn tán nhiều nhất vẫn là chuyện tiếp dân: "Ai tới ông cũng tiếp: tiếp tại cơ quan, tại nhà riêng. Chỗ nào người dân bức xúc là ông có mặt. Có những vụ việc khiếu kiện của dân mà trước đây năm lần bảy lượt, hết cơ quan này tới cấp kia xem xét, nâng lên hạ xuống mãi mà vẫn không giải quyết được thành thử người dân cứ khiếu kiện kéo dài từ năm này qua năm khác. Ông xuống tận nơi xem xét cụ thể, nghe người dân trình bày, thấy hợp lý, hợp tình ông quyết ngay tại chỗ. Rồi chuyện ông đối thoại với hàng trăm người vừa ở trại cải tạo ra, cho họ vay vốn, tạo công ăn việc làm cho họ và đối thoại cả với những ông chồng vũ phu… vẫn còn được người dân Đà Nẵng kể lại cho tới tận hôm nay". Đặc biệt, "trong công việc ông là người quyết liệt, không thích nói nhiều, không vòng vo, không ưa dùng những từ hoa mỹ, đã nói là làm, đã làm là đến nơi đến chốn, dám làm và dám chịu trách nhiệm. Trong công tác lãnh đạo, ông tôn trọng ý kiến của tập thể, nhưng lại đề cao tuyệt đối vai trò trách nhiệm của cá nhân; ông không cho phép cán bộ dưới quyền nhân danh tập thể này nọ mà yêu cầu phải chịu trách nhiệm cá nhân. "Tập thể là những con người cụ thể hợp lại, vì vậy khi giao việc là giao cho những con người cụ thể, chứ không phải con người chung chung. Khi chịu trách nhiệm cũng phải có người cụ thể, chứ không phải là tập thể chung chung"; "trước khi tiến hành xây dựng cầu sông Hàn đã có không ít ý kiến phản bác, thậm chí còn bị chất vấn gay gắt tại một "Hội nghị Diên Hồng" toàn các bô lão: "Ai quyết định xây chiếc cầu này và nếu thất bại thì ai chịu trách nhiệm?", ông bí thư thành ủy trả lời dứt khoát: " Quyết định là tập thể thường vụ thành ủy và người chịu trách nhiệm là tôi - chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố!".

- Có thể nói rằng, trong lãnh đạo, quản lý đòi hỏi nhà lãnh đạo, quản lý thường phải kết hợp một cách khéo léo, hài hòa ba phong cách: phong cách quyết đoán, phong cách chung sức, phong cách ủy thác, tự do.Phong cách quyết đoán, với biểu hiện là tính quyết đoán và tính trách nhiệm cao của lãnh đạo trong việc hoạch định và tổ chức thực hiện quyết định với "tinh thần dám làm, dám chịu", nó khắc phục được tính chần chừ, do dự, sợ trách nhiệm cá nhân trong việc ban hành quyết định trong những trường hợp cần thiết. Phong cách lãnh đạo chung sức, phản ánh tâm lý cầu thị, biết lắng nghe, biết tôn trọng người khác, tranh thủ và phát huy được trí tuệ và sức mạnh của tập thể, tranh thủ và phát huy được trí tuệ và sức mạnh của tập thể, số đông và tạo được bầu không khí tâm lý đồng thuận, đoàn kết, cởi mở. Phong cách lãnh đạo ủy thác, tự do khuyến khích tối đa tích cực chủ động của cấp dưới, ý kiến lãnh đạo chỉ mang tính định hướng chung. Trên nền tảng chung sức, những nhà lãnh đạo, quản lý ở Đà Nẵng đã thể hiện một phong cách quyết đoán để hướng tới sự ủy thác tự do trong lãnh đạo quản lý. Chúng ta đang tiếp tục thực hiện Cuộc vận động " Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn đảng và toàn xã hội". Cuộc vận động cũng sẽ thực sự đi vào chiều sâu hơn nữa nếu mỗi cán bộ, nói đi đôi với làm. Cuộc vận động sẽ phản tác dụng nếu cán bộ, đảng viên "nói không đi đối với làm, nói nhiều làm ít, nói một đằng làm một nẻo", đó là biểu hiện của thói đạo đức giả với kiểu " hãy làm theo tôi nói" và " nếu có thấy tôi làm thì đừng làm theo tôi làm", điều đó hoàn toàn xa lạ với đạo đức cách mạng.

3. Tóm lại, có thể khẳng định rằng, trong xây dựng và phát triển cái được lớn nhất của Đà Nẵng chính là được lòng dân. Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực và hiệu quả, Đà Nẵng đã tạo được sự đồng thuận trong xã hội và chính sự đồng thuận đó đã trở thành nguồn lực to lớn, ủng hộ, cổ vũ sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố, là bệ phóng để Đà Nẵng tăng tốc và cất cánh. Từ sự đồng thuận xã hội, thành phố đã có cách làm mới, sáng tạo nhằm thực sự khơi dậy và phát huy được ý chí và nguồn lực trong các tầng lớp nhân dân, huy động sức mạnh tổng hợp của mọi thành phần xã hội, của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, tất cả vì mục tiêu phát triển thành phố. Bài học thân dân, an dân, đồng thuận xã hội "Đảng nói dân tin, Mặt trận đoàn thể vận động dân theo, chính quyền làm dân ủng hộ" của Đà Nẵng là thực sự có ý nghĩa trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay ở thành phố nói riêng và ở nước ta nói chung.