Chuyện về "tiểu thư" Hà thành làm khoa học vì nông dân

Con đường đến với khoa học

Mặc dù sinh ra ở Hà Nội, chưa bao giờ biết đến cảnh chân lấm tay bùn, nhưng ngay từ nhỏ Quyên đã được tiếp xúc với rất nhiều sách vở, công trình nghiên cứu của bố về sinh vật học (bố Quyên là giảng viên Khoa Sinh học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội). Nhiều lần theo bố trong những chuyến công tác, được tiếp xúc với đồng ruộng, gieo hạt với bà con nông dân, Quyên thấy yêu mến mảnh đất, cây rau, cây lúa một cách lạ kỳ. “Khi em thi vào Khoa Công nghệ sinh học, mẹ em nhất định không cho vì sợ con gái làm khoa học sẽ khô cứng, mất hết nữ tính. Bây giờ, không những không lo ngại mà mẹ còn tự hào vì em biết muối hành, làm dưa góp… rất ngon. Tất cả đều nhờ vào những kiến thức em được học trong trường”.

“Cơ duyên” đưa Quyên đến với đề tài trên là một lần trên đường đến Viện Bảo vệ thực vật ở xã Đông Ngạc “ (Từ Liêm - Hà Nội), cô được chứng kiến cảnh bà con nông dân phun thuốc trừ sâu, cả khu vực đồng ruộng bốc mùi nồng nặc, rất độc hại. Quyên chợt nảy ra ý nghĩ táo bạo: Tại sao mình không nghiên cứu và chế tạo một loại chế phẩm sạch vừa có ích cho hoa màu, vừa có thể diệt trừ sâu bệnh để thay thế những loại thuốc bảo vệ thực vật độc hại? Từ đó, Quyên bắt tay vào tìm tài liệu, tham khảo ý kiến của các giáo sư, thầy- cô giáo trong trường. Từ những nguyên liệu rất dễ kiếm như cám ngô, cám gạo, trấu, đậu tương, cô đã sản xuất ra chế phẩm nấm Metarhizium Anisopliae Sorok (gọi tắt là nấm MA) có tác dụng làm côn trùng tê liệt và chết dần. Nghe có vẻ đơn giản, nhanh gọn, nhưng khi bắt tay vào nghiên cứu, Quyên mới thấy hết sự phức tạp của nó. Để tạo được chế phẩm này, người nghiên cứu phải vô cùng tỉ mỉ và cẩn thận. Đầu tiên, phải lên men bằng cách tách chủng nấm chiết xuất từ những con sâu chết ngoài đồng rồi phân loại. Sau đó, trộn nấm với những nguyên liệu đã nghiền nhuyễn như bột đậu, cám, trấu và nước, ủ khoảng 28 - 30 ngày ở nhiệt độ 25 - 30 độ C. Khi nấm lên đều cũng là lúc chế phẩm MA hoàn thiện.

Những thành công đầu tiên