Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 01/07/2014 19:17 (GMT+7)

Biến đổi khí hậu có thực sự tốt cho rùa biển?

Những nghiên cứu này dựa trên một đặc điểm độc đáo của rùa biển:  giới tính của chúng được xác định bởi nhiệt độ trong ổ trứng rùa. Những trứng rùa đã ấp ở nhiệt độ trên 29 oC nở ra hầu hết rùa cái, trong khi nhiệt độ dưới 29 oC sẽ cho nở ra hầu hết là rùa đực.

Nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học đã xuất bản trên tạp chí Biến đổi khí hậu tự nhiên (Nature Climate Change) đã phát hiện thấy, bằng cách tác động tới tỉ lệ giới tính của các quần thể rùa theo hướng nở ra nhiều con cái,  biến đổi khí hậu có thể dẫn tới một sự gia tăng quần thể rùa trong thời kì ngắn hạn. Nhưng đây chưa phải là toàn bộ câu chuyện.

Những quả trứng rùa ấm hơn làm có nhiều rùa cái hơn

Nghiên cứu nói trên nhận thấy, nhiệt độ gia tăng có thể gây biến đổi tỉ lệ giới tính và tăng kích thước quần thể một số loài rùa biển.

Rùa biển là kì lạ vì  giới tính của rùa con được xác định không phải bởi các nhiễm sắc thể giới tính (như trong trường hợp của loài người và những loài động vật có vú khác), màbởi nhiệt độ ấp trứng, một hiện tượng được biết là  sự xác định giới tính phụ thuộc nhiệt độ.

Vượt một nhiệt độ ấp trứng ngưỡng then chốt là 29 oC, thường thì những quả trứng rùa biển nở ra con cái, và ngược lại. Nhiệt độ then chốt này là chung với nhiều loài rùa biển và có lẽ đã tiến hóa để tạo ra tỉ lệ giới tính cân bằng tối ưu.

Do vậy nhiệt độ ấm có thể dẫn tới sự  “nữ hóa” quần thể rùa biển thông qua việc chỉ nở ra những con rùa cái. Những nghiên cứu trước đây đã nêu bật rằng, tất cả những yếu tố khác là ngang bằng, sự  “nữ hóa” này gây ảnh hưởng có thể dẫn tới sự hủy diệt quần thể.

Tuy nhiên, trong khi sự đe dọa của sự  “nữ hóa” các quần thể rùa biển đã được biết từ nhiều năm nay, có rất ít nỗ lực nhằm dự đoán tỉ lệ giới tính của quần thể trong tương lai có thể thay đổi như thế nào, và nguy cơ xảy ra tuyệt chủng.

Nghiên cứu được thực hiện bởi một nhóm quốc tế gồm các nhà khoa học đến từ trường Đại học Deakin tại Warrnambool (Australia) và Trường Đại học Swansea (Vương quốc Anh) đã thực hiện tại một trong những bãi biển có nhiều rùa biển đẻ trứng lớn nhất của thế giới, quần đảo Cape Verde Islands ở Đại Tây Dương, nơi một số lượng lớn những con rùa caretta sinh sản. Nhiệt độ cát trên các bãi biển rùa làm tổ đẻ trứng đã được ghi chép theo dõi qua nhiều năm bằng các bộ thu thập dữ liệu về nhiệt độ nhỏ gọn.

Sau đó những ghi chép về nhiệt độ của cát sẽ được kết hợp với các đánh giá về các điều kiện môi trường trong quá khứ trên những đảo này từ năm 1850, và các dự báo về khí hậu trong khoảng 100 năm tiếp theo được thực hiện bởi tổ chức IPCC (Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu - Intergovernmental Panel on Climate Change). Bằng cách này, chuỗi thời gian kéo dài 250 năm về nhiệt độ ấp trứng, tỉ lệ giới tính của rùa con và tỉ lệ giới tính của rùa trưởng thành đã được lập ra.

Nghiên cứu phát hiện thấy nhiệt độ tăng có thể dẫn tới sự tăng số lượng con cái của loài rùa biển, nhưng  “nữ hóa” toàn bộ sẽ không thể xảy ra trong vài thập kỉ tới. Trong thực tế,nhiệt độ ấp trứng rùa ấm hơn có thể mang lại một lợi ích ngắn hạn để bảo tồn các loài rùa, tăng số lượng rùa cái con và do đó làm tăng kích thước tổng thể của quần thể rùa biển.

Biến đổi khí hậu vẫn bất lợi cho rùa

Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn chưa kết thúc. Còn rất nhiều điều phải làm để tìm hiểu xem những chú rùa biển sẽ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu như thế nào.

Nghiên cứu này tập trung trên một vị trí tại biển Đại Tây Dương. Cần phải mở rộng nghiên cứu ra để xem xét mối đe dọa về việc “nữ hóa”rùa biển tại nhiều nơi đẻ trứng khác của chúng vòng quanh thế giới, gồm có khu vực xung quanh bờ biển của Australia, là nơi sống của các quần thể chủ chốt của một số loài.

Bằng cách mở rộng những phương pháp phân tích này, các nhà khoa học có thể xác định những khu vực mà biến đổi khí hậu và sự “nữ hóa” quần thể là gay gắt nhất. Bằng cách này, các nhà khoa học có thể đưa ra một cảnh báo sớm cho những khu vực mà những sự can thiệp về quản lý trong tương lai là cần thiết, ví dụ như dưới hình thức che bóng cho tổ rùa để đảm bảo rằng rùa nở ra sẽ là rùa đực.

Hơn nữa, khi số lượng rùa đực giảm, chúng sẽ trở nên quan trọng hơn nhưng chúng ta lại biết rất ít về rùa đực. Không giống như rùa cái, rùa biển đực không lên bờ và do đó rất khó để nghiên cứu về chúng. Trong khi hàng ngàn con rùa cái trưởng thành đã được gắn các thẻ để theo dõi bằng vệ tinh, chỉ có một số rất ít những con rùa đực trưởng thành đã được theo dõi.

Có một khoảng cách quan trọng về hiểu biết giữa rùa cái và rùa đực. Chúng ta đã bắt đầu thu hẹp khoảng cách này bằng cách đánh bắt những con rùa biển đực và gắn thẻ theo dõi cho chúng. Bằng cách này, các nhà khoa học sẽ thu được nhiều dữ liệu về những con đực hơn. Phát hiện của nghiên cứu này cho thấy, tỉ lệ giới tính thiên lệch về giới tính cái thực sự biến thành tỉ lệ giới tính cân bằng hơn của giống đực và giống cái. Nhiều nghiên cứu về khoảng thời gian sinh sản cần phải được thực hiện trên các loài khác nhau và tại các địa điểm sinh sản khác nhau.

Vì vậy, trong khi các nghiên cứu gần đây cung cấp một số hiểu biết hữu ích về cách mà khí hậu có thể gây ảnh hưởng đến rùa biển, một loạt các câu hỏi vẫn cần phải được trả lời. Tiên lượng rằng,  trong dài hạn thì khí hậu nóng lên không hẳn là một điều tốt đối với rùa biển.

Xem Thêm

Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Đoàn Thanh niên VUSTA trao yêu thương, lan tỏa tri thức tới điểm trường Ấm Hiêu, tỉnh Thanh Hóa
Ngày 18/12, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tham gia Lễ khánh thành Cụm công trình thư viện và nhà vệ sinh tại điểm trường Ấm Hiêu, Trường tiểu học Cổ Lũng, tỉnh Thanh Hóa, đồng thời trao tặng sách, truyện cho các em học sinh tại Điểm trường.
Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII
Sáng ngày 19/12, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII (2020-2025). Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hoạt động năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2026; đồng thời xem xét một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Hội đồng Trung ương.
Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh dẫn đoàn Việt Nam tham dự Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025
Ngày 7/12, tại Tp. Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025 đã được tổ chức với chủ đề “Kỹ thuật xanh và Phát triển bền vững”. Đoàn Việt Nam do Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Ngọc Linh - làm trưởng đoàn đã tham dự Diễn đàn. Tham gia Đoàn công tác có đại diện của Hội Thủy lợi Việt Nam, Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng Liên hiệp Hội Việt Nam.
Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Liên hiệp Hội Việt Nam đoạt Giải Ba Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Tham gia Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ I, năm 2025 trong Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Liên hiệp Hội Việt Nam vinh dự có nhóm tác giả đoạt Giải Ba và Đảng uỷ Liên hiệp Hội Việt Nam là một trong 05 tổ chức Đảng được tặng Bằng khen của Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương vì đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức Cuộc thi.
Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu
Hội thảo “Ngập úng đô thị - Thách thức và biện pháp giảm thiểu” là diễn đàn trao đổi khoa học và thực tiễn, tập trung đánh giá toàn diện thực trạng, nguyên nhân và mức độ tác động của ngập úng đô thị, đồng thời đề xuất các giải pháp tổng hợp về quy hoạch, kỹ thuật, quản trị và chính sách…
VUSTA đón tiếp và làm việc với Đoàn công tác Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Quảng Đông (GDAST)
Ngày 16/12, tại Trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh đã chủ trì buổi tiếp và làm việc với Đoàn công tác của Hiệp hội Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Đông (GDAST), nhằm trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ.
Đổi mới tư duy quy hoạch cải tạo đô thị theo hướng phát triển bền vững
Quá trình đô thị hóa gắn liền với các cuộc cách mạnh công nghiệp. Việc cải tạo đô thị ở các giai đoạn đô thị hóa đều được dẫn dắt bởi các tư tưởng quy hoạch, định hình nên mô hình đô thị sau cải tạo. Tư duy quy hoạch cải tạo đô thị nhấn mạnh sự linh hoạt, đề cao sự phát triển bền vững, bảo tồn di sản và sự tham gia của cộng đồng, chuyển từ mô hình một trung tâm sang mô hình đa trung tâm.