ADN có thể khẳng định gốc gác của Christopher Columbus
Christopher Columbus là ai?
Nhiều thế kỷ qua, các nhà khoa học vẫn còn nhiều hoài nghi về gốc gác của người thuyền trưởng bí ẩn với câu nói cũng đầy bí ẩn “Vine de nada” (tôi không đến từ đâu cả). Christopher Columbus là người trầm lặng, ít nói về mình và rất giữ kín về nguồn gốc. Vì vậy, các tài liệu để lại vẫn chưa thực sự chứng minh rõ ràng ông là người nước nào? Christopher Columbus sinh vào khoảng 1451 và mất vào 1506. Theo một số tài liệu sử học thì Columbus là con trai của một thương gia dệt len tại vùng Genoa (ngày nay thuộc Italia) tên là Domenico Colombo, nhưng một số lại cho rằng ông là người xứ Catalonia, Tây Ban Nha. Hay trong một giai thoại khác lại cho rằng ông là một người Do thái ở Catalan trốn chạy sang Genoa và là con trai ngoài giá thú của Hoàng tử Viana của Tây Ban Nha. Trong chuyến thám hiểm để tìm con đường biển nối châu Âu và châu á, Columbus đã khám phá một vùng đất mới, đó chính là châu Mỹ. Ngày 12/10/1492 đánh dấu mốc lịch sử cho sự kiện nối liền giữa hai châu trên một hòn đảo nhỏ nằm trên vùng biển Caribê, đó chính là Cộng hòa Dominica ngày nay, nơi ông đã lấy tên của bố đặt tên cho quốc gia này. Cuộc đời của Columbus được ví nhưmột cuộc “hành trình không nghỉ” kể cả khi ông đã qua đời. Khi qua đời ông được mai táng tại Valladolid, sau đó được chuyển về Seville, Tây Ban Nha năm 1526, nhưng theo nguyện vọng của ông được chôn tại châu Mỹ nên người ta đã chuyển hài cốt về Santo Domingo, Cộng hòa Dominica vào năm 1537. Vào năm 1795, Tây Ban Nha đã mất lãnh thổ này vào tay người Pháp nên họ quyết định chuyển hài cốt của Columbus đến Cuba. Nhưng do chính biến của cuộc chiến tranh của người Mỹ và Tây Ban Nha nên hài cốt của ông lại được chuyển về Seville sau hơn 100 năm tại Cuba. Tuy nhiên, cũng vào thời điểm đó, tại nhà thờ Santo Domingo người ta lại phát hiện một hộp nhỏ có đựng một số mảnh xương và một viên đạn có khắc dòng chữ “Varon Don Cristobal Colon vĩ đại và lẫy lừng”, tên của Columbus bằng tiếng Tây Ban Nha. Theo các nhà khoa học, cuộc đời của nhà thám hiểm lừng danh này cũng giống nhưmột bí mật để người đời sau khám phá.
Christopher Columbus là người nước nào?
Để kỷ niệm 500 năm ngày mất của Christopher Columbus, ngay từnăm 2003 các nhà nghiên cứu về bệnh học và pháp y Tây Ban Nha đã tiến hành một nghiên cứu so sánh ADN người con trai ngoài giá thú của Columbus là Hernando và người anh trai Diego với ADN của hàng trăm hậu duệ dòng họ Columbus tại 3 quốc gia. Theo tài liệu lịch sử thì Columbus sống tại Genoa, nhưng ông viết tiếng Latinh chỉ ở mức độ bậc trung, giỏi tiếng Tây Ban Nha, không bao giờ dùng tiếng Italia, có thể giao tiếp bằng tiếng Pháp và vợ ông là người BồĐào Nha. Chính những yếu tốnày đã tạo nên độ phức tạp khi xác định nguồn gốc của Columbus, bởi lẽ các ngôn ngữ Pháp, Italia, Tây Ban Nha, BồĐào Nha đều thuộc dòng Latinh. Hơn nữa, theo các ngôn ngữ này tên của Christopher Columbus được viết khác nhau, ví dụ tên tiếng Italia là Colombo, tiếng Tây Ban Nha là Colon hay tên xứ Catalan lại là Colom, tiếng Pháp là Coulom. Chính vì vậy, nhóm các nhà nghiên cứu đã gặp không ít khó khăn khi tiến hành liệt kê hậu duệ của dòng họ Columbus. Các nhà khoa học dự định phân tích phần hài cốt của Columbus tại Seville và tại Cộng hòa Dominica, cả hai nơi này đều khẳng định đang lưu giữ hài cốt của ông và so sánh với mẫu ADN lấy từHernando và Diego để xác định đâu là hài cốt của Columbus. Nhưng kế hoạch không thành do phần hài cốt còn lại của Columbus ở Seville không đủ để lấy mẫu ADN, còn Chính phủ Dominica từ chối nhóm nghiên cứu lấy mẫu, chỉ cho phép đánh giá hiện trạng việc bảo quản phần hài cốt của Columbus.
Mới đây các nhà khoa họcTây Ban Nha đã lấy ADN từ xương trong ngôi mộ Columbus tại Sevilla và đối chiếu với ADN lấy từ ngôi mộ của người anh Diego. Nhà nghiên cứu lịch sử Marcial Castro cho biết, ADN của hai anh em nhà Columbus hoàn toàn phù hợp với nhau. Vấn đề còn lại là nghiên cứu hài cốt tại Cộng hòa Dominica để khẳng định đây là mộ của ai.
Nguồn: KH&ĐS Số 49 Thứ Hai 19/6/2006