Xơ hoá cơ Delta: Phẫu thuật là biện pháp tốt nhất
Sau khi một số chuyên gia có ý kiến, mổ xơ hoá cơ Delta một cách ào ạt, có thể có hại cho người bệnh,PGS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Bệnh viện (BV) Nhi Trung ương, khẳng định, phẫu thuật là tốt nhất.
- Nhiều chuyên gia tỏ ra băn khoăn khi nguyên nhân của bệnh xơ hoá cơ Delta chưa được tìm ra thì không nên phẫu thuật ồ ạt?
- Trước khi tiến hành phẫu thuật chúng tôi đã tiến hành các xét nghiệm để loại trừ.
Không chỉ loạn dưỡng cơ mà cả các bệnh thần kinh khác như bại liệt cũng đã được nghĩ đến và làm các xét nghiệm. Bệnh nhân được làm các xét nghiệm điện cơ và thử chất creatin kinase (CK) trong máu để loại trừ bệnh loạn dưỡng cơ.
Nếu mắc bệnh loạn dưỡng cơ chắc chắn chúng tôi không dám mổ vì đây là bệnh toàn thân, không được phẫu thuật. Hơn nữa, chúng tôi cũng đã gửi mẫu bệnh phẩm đi xét nghiệm và được khẳng định do tổ chức cơ bị xơ hoá. Đối với những trường hợp chẩn đoán xơ hoá cơ Delta cần được phẫu thuật để các em trở lại cuộc sống bình thường.
Bộ Y tế giao cho BV Nhi Trung ương nghiên cứu đề tài về căn bệnh xơ hoá cơ Delta. Hội đồng khoa học nghiên cứu gồm rất các giáo sư chuyên ngành như thần kinh, cơ xương khớp, nhi...
- Có ý kiến cho rằng, muốn tìm đúng nguyên nhân gây bệnh thì phải gửi mẫu sang các nước phát triển để làm xét nghiệm gen mới chính xác?
- Trước đây khi chưa có điều kiện chúng ta phải nhờ đến sự giúp đỡ của các nước trong việc xét nghiệm gen. Nhưng hiện công việc này đã không còn khó khăn, ngay tại BV Nhi Trung ương cũng có phòng xét nghiệm thực hiện các xét nghiệm cần thiết.
Về việc nhiều khả năng xơ hoá cơ Delta là do tiêm kháng sinh (như kết quả nghiên cứu ban đầu của BV Nhi Trung ương) có nên ngừng tiêm kháng sinh, TS Nguyễn Đình Bảng, nguyên Viện trưởng Viện Kiểm vắc-xin và sinh phẩm (Bộ Y tế) cho rằng: không có cơ sở nào để ngừng tiêm kháng sinh. Đến nay, nguyên nhân do đâu dẫn đến hàng ngàn trẻ bị xơ hoá cơ Delta vẫn còn là ẩn số. Hội đồng khoa học đã cho thông qua đề tài nghĩa là bây giờ mới nghiên cứu thì phải đợi kết quả nghiên cứu, không thể trả lời vội vàng nguyên nhân được. Nếu do tiêm cũng có nhiều nguyên nhân: thuốc bổ, thuốc kháng sinh..., nếu không do tiêm thì do cơ địa, di truyền, khó hậu.... |
- Nguyên nhân của bệnh xơ hoá cơ Delta vẫn đang được tìm hiểu. Nhưng theo nghiên cứu ban đầu của BV Nhi Trung ương tại Hà Tĩnh thì nhiều khả năng do tiêm kháng sinh?
- Kháng sinh là yếu tố nguy cơ. Kháng sinh hay các thuốc gì khác tiêm vào nhiều lần một chỗ cũng có khả năng gây bệnh. Cơ Delta có cấu trúc đặc biệt bó giữa có 4 sợi gân chạy dọc chia gần như thành 4 khoang, khi tiêm thuốc vào đó thoát khó. Cứ thử tưởng tượng giống như mình tiêm khí vào quả bóng nó đã cố định rồi tiêm nhiều đến lúc nào đó chèn ép cơ, máu không đến được. Nếu tiêm vào mông sự lan toả dễ hơn nhưng tiêm vào tay khó lan toả.
- Những trường hợp BV Nhi Trung ương phẫu thuật đều bị xơ hoá cơ Delta?
- Hiện nay, số bệnh nhân bị xơ hoá cơ Delta được phát hiện toàn miền Bắc đã lên tới trên 3.000 ca nhưng BV không thể phẫu thuật hết. Do đó, các tỉnh phía bắc sẽ được tập huấn về quy trình và kỹ năng mổ. Trong số những trường hợp đến khám và điều trị tại BV Nhi Trung ương tất cả đều được làm xét nghiệm trước khi phẫu thuật. Các trường hợp này đều bị xơ hoá cơ Delta. Thời gian qua, BV đã phẫu thuật trung bình có 20 ca/tuần, và lịch mổ đã xếp từ nay đến cuối năm. Qua theo dõi các bệnh nhân đã phẫu thuật chúng tôi nhận thấy các cháu đều có kết quả khả quan.
- Theo ông đây có phải bệnh lạ?
- Đây hoàn toàn không phải bệnh lạ bởi thế giới đã ghi nhận bệnh và có cách chẩn đoán và điều trị. Tại BV Nhi Trung ương đã bắt đầu ca mổ xơ hoá cơ Delta ca đầu tiên vào tháng 8/1994. Tuy nhiên, thời điểm đó ít bệnh nhân nên không ai để ý và coi đó như bệnh bình thường. Hiện nguyên nhân của căn bệnh mới là điều lạ và đang được tìm hiểu.
- Hội đồng nghiên cứu gồm những ai thưa ông?
- Hội đồng khoa học nghiên cứu gồm PGS Lê Quang Cường, Vụ phó vụ Điều trị, chủ nhiệm bộ môn Thần kinh Đại học Y Hà Nội;PGS.TS Trần Ngọc Ân, Chủ tịch hội Thấp khớp học cùng nhiều GS, bác sĩ về thần kinh, cơ xương khớp, nhi khác.
PGS.TS Trần Ngọc Ân, Chủ tịch Hội khớp học VN: Phẫu thuật để điều trị cho bệnh nhân bị xơ hoá cơ Delta chính là biện pháp cắt bỏ cơ ở giữa bị xơ, xoá bỏ sự kìm hãm của cơ đã bị xơ tới sự hoạt động bình thường của những nhóm cơ còn lại. Đây là biện pháp kinh điển đã được ngành y nghi nhận đối với những trường hợp teo cơ. Khi cắt cơ bị xơ không có hại cho cơ thể, giúp giải phóng được các động tác của vai. Trong quá trình lâu dài, đứa trẻ lớn lên hai cơ hai bên của vai sẽ thích nghi để bù đắp lại cho cơ đã bị xơ. |
- Hội đồng khoa học đề tài cấp Nhà nước về xơ hoá cơ Delta đã được thông qua. Hướng nghiên cứu về bệnh trong thời gian tới như thế nào?
- Ngày 28/5, Hội đồng khoa học cấp nhà nước đã thông qua đề tài nghiên cứu bệnh xơ hoá cơ Delta của Bộ Y tế do BV Nhi Trung ương thực hiện. Hội đồng khoa học yêu cầu đơn vị thực hiện cần nhanh chóng tìm ra nguyên nhân hoặc ít nhất là yếu tố nguy cơ để đưa ra cách phòng và điều trị. Việc nghiên cứu cần tiến hành sâu rộng và chính xác, khách quan.
Nhà nước hỗ trợ 4-5 tỷ đồng nghiên cứu bệnh xơ hóa cơ Delta. Đề tài sẽ điều tra theo 2 phương pháp: điều tra cắt ngang (thực hiện ở 6 – 8 tỉnh, đại diện cho các loại hình sinh thái ở Việt Nam từ thành thị, nông thôn, đồng bằng, miền núi, miền Bắc, miền Nam) và nghiên cứu bệnh chứng (tìm 1 nhóm bệnh nhân và 1 nhóm không bị bệnh với tối thiểu tương ứng là 500 và 1000 người/ nhóm để nghiên cứu tần suất xuất hiện bệnh). Kết luận nguyên nhân gây bệnh, dự kiến sẽ được đưa ra sau 6 tháng đầu thực hiện đề tài.
Nghiên cứu này nhằm xác định tỷ lệ mắc, phân bố, vùng nhiều người mắc, yếu tố nguy cơ gây bệnh, đặc điểm lâm sàng, chẩn đoán và đánh giá kết quả điều trị bằng phẫu thuật và phục hồi chức năng.
Đề tài cấp nhà nước về căn bệnh xơ hoá cơ Delta được thông qua ít nhất phải mất từ 1-1,5 năm mới đưa ra được kết luận cuối cùng về nguyên nhân gây bệnh.
Nguồn: VietNamNet1/6/2006
