Vitamin K
Vai trò sinh lý chính của vitamin K là tham gia vào quá trình đông máu. Vitamin K là nguyên liệu cần thiết để gan sản xuất các yếu tố đông máu như:
- Proconvertin hay yếu tố II
- Prothrombin hay yếu tố VII
- Yếu tố chống bệnh ưa chảy máu hay yếu tố IX
- Yếu tố X hay yếu tố Stuart.
Sự chuyển hóa của vitamin K
Vitamin K có 2 nguồn gốc: một phần do thực phẩm cung cấp và phần còn lại do vi khuẩn đường ruột sản xuất.
Vitamin K được hấp thu ở ruột non dưới tác dụng của mật và đi vào hệ tuần hoàn máu qua ống bạch huyết.
![]() |
Trong máu, vitamin k được các lipoprotein vận chuyển và dự trữ tại gan nhằm đảm bảo đủ cho nhu cầu của cơ thể trong khoảng một tuần. Nó được đào thải qua đường mật và nước tiểu.
Thiếu vitamin K, gan không thể sản xuất đủ các yếu tố cần thiết cho sự đông máu và gây hội chứng xuất huyết ở mô hay ở cơ quan.
Do vitamin K có mặt trong rất nhiều thực phẩm và được các vi khuẩn đường ruột tổng hợp nên thiếu vitamin K rất hiếm ở người lớn, chỉ xảy ra khi nó không được hấp thu đầy đủ ở ruột như trường hợp có bệnh ở đường mật, bị tiêu chảy mãn tính, bị viêm đường ruột hay bị cắt một đoạn dài ruột non.
Trái lại, trẻ sơ sinh rất dễ thiếu vitamin K ở những ngày đầu đời. Khi hệ vi sinh đường ruột hình thành, nguy cơ thiếu vitamin K sẽ hết. Vì vậy, liền sau khi sinh, tất cả các bé đều được bổ sung vitamin K bằng đường uống trong vài ngày hoặc đường tiêm. Trẻ bú mẹ hoàn toàn cũng cần được bổ sung vitamin K vì sữa mẹ nghèo vitamin K, không cung cấp đủ cho nhu cầu của trẻ. Mỗi tuần cho trẻ bú mẹ uống 5 giọt vitamin K.
Không có trường hợp ngộ độc do thừa vitamin K trừ khi tiêm quá liều.
Vitamin K có nhiều trong thực phẩm, nhiều nhất trong gan gà, bò, heo và rau cải xanh.
Nguồn vitamin K (mcg/100g) | |
Gan | 100 - 800 |
Bắp cải các loại | 200 - 600 |
Cải bó xôi | 100 - 600 |
Bông cải trắng | 50 - 300 |
Rau sống | 80 - 200 |
Thịt | 40 - 200 |
Khoai tây | 20 - 80 |
Trứng | 20 - 50 |
Đậu cô ve | 10 - 50 |