Thừa Thiên Huế: Học sinh sáng tạo phẩm màu thực phẩm 100% tự nhiên
Lê Nguyễn Gia Hân và Lê Thị Minh Hạnh học sinh lớp 9/5 trường THCS Thống Nhất, thành phố Huế đã nghiên cứu sản xuất thành công sản phẩm màu thực phẩm 100% có nguồn gốc tự nhiên để phục vụ gia đình và bảo vệ sức khỏe cho mọi nhà.
Gia Hân và Minh Hạnh thực hiện công đoạn chiết phẩm màu
Lê Thị Minh Hạnh chia sẻ: Phẩm màu là chất phụ gia thực phẩm được sử dụng rất nhiều trong chế biến thực phẩm, là một trong những chỉ tiêu đánh giá chất lượng cảm quan thực phẩm và góp phần làm tăng cảm giác ngon miệng, kích thích sự thèm ăn. Khác với phẩm màu tổng hợp, phẩm màu tự nhiên được làm từ những chất màu sẵn có trong thực vật tự nhiên và không gây độc và không gây ra những mùi vị lạ cho thực phẩm. Sử dụng chất màu tự nhiên không chỉ cải thiện được hình thức bên ngoài mà còn làm tăng giá trị đinh dưỡng của thực phẩm.
Hiện nay, trước thực trạng khó kiểm soát về nguồn gốc các loại thực phẩm, trong đó có phẩm màu thực phẩm, xu hướng sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, nhất là các sản phẩm có thể tự chế biến ở gia đình ngày càng tăng cao. Và chúng em đã thực hiện đề tài “ Nghiên cứu sản xuất một số phẩm màu thực phẩm từ thiên nhiên” hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu trên.
Phẩm màu tự nhiên này hoàn toàn khắc phục nhược điểm về hiệu suất chiết, độ bền màu của các phẩm màu truyền thống và sự khó kiểm soát chất lượng của các phẩm màu tổng hợp trên thị trường. Để tạo ra được các phẩm màu này khá đơn giản, các nguyên liệu được xử lý sạch, sấy khô và xay bột mịn trước lúc đưa vào chiết phẩm màu. Đối với nguyên liệu là quả gấc nên chọn trái tươi, ruột chín đỏ, tách hạt và màng xung quanh hạt, sấy ở 70oC với thời gian 20 phút. Sau đó, tách màng xung quanh hạt và sấy khô ở 110oC với thời gian 60 phút đạt độ ẩm dưới 5%, làm nguội. dành dành chọn trái cây màu vàng tươi, lấy hạt, rửa sạch với nước, và sấy khô ở 110oC với thời gian 60 phút để đạt độ ẩm dưới 5%, làm nguội, xay thành bột mịn. Còn với lá cây gai thì chọn lá xanh tươi, rửa sạch bằng nước, đun sôi lá với nước nóng ở 100oC trong 10 phút, được sấy khô ở nhiệt độ 110oC để đạt độ ẩm dưới 5%. Tiếp theo, cân chính xác 1 gam nguyên liệu khô cho vào bình cầu 500 mL. Thêm 50 mL ethanol thực phẩm. Đặt trên máy khuấy từ gia nhiệt. Lắp đặt hệ thống làm lạnh ngưng tụ hồi lưu. Cài đặt nhiệt độ chiết 70oC. Thời gian chiết 60 phút đối với phẩm màu đỏ từ quả gấc và phẩm màu vàng từ dành dành; thời gian chiết 90 phút đối với phẩm xanh từ lá gai. Hết thời gian chiết lấy dịch chiết bảo quản để sử dụng dần. Phẩm màu thu được cần được bảo quản trong ethanol và lưu giữ trong ngăn mát tủ lạnh để sử dụng - đó là chia sẻ của Gia Hân.
Bước đầu các phẩm màu này đã được sử dụng nhuộm màu cho kết quả tốt trên hai loại sản phẩm chế biến có gia nhiệt, gồm đông sương làm từ rong biển và hạt trân châu làm từ bột năng và bột gạo. Kết quả cho màu sắc đậm đẹp, không có mùi lạ, vị lạ.
Đối với đông sương làm từ rong biển, các phẩm màu được thêm vào sau khi đun sôi hỗn hợp bột rong biển, đường và nước. Đối với các hạt trân châu làm từ bột năng và bột gạo, các phẩm màu được thêm vào nước rồi đun sôi dùng để nhào hỗn hợp bột, sau đó các viên bột được luộc chín trong nước sôi.
Lê Nguyễn Gia Hân và Lê Thị Minh Hạnhtâm sự: Trên cơ sở các kết quả đạt được của đề tài, hiện tại, chúng em đang nghiên cứu sản xuất thêm 2 phẩm màu đỏ và tím từ củ dền đỏ và từ bắp cải tím. Trong thời gian, sẽ tiếp tục nghiên cứu sản xuất các phẩm màu thực phẩm khác từ thiên nhiên, ưu tiên các phẩm màu từ các nguyên liệu sẵn có, dễ làm tại các hộ gia đình, nhằm góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
Theo cô giáo Phan Thị Ngọc Hóa, giáo viên hướng dẫn thực hiện đề tài cho biết thêm: Gia Hân và Minh Hạnh là các học sinh rất đam mê nghiên cứu khoa học, mong muốn tạo ra và cung cấp những sản phẩm sạch, an toàn cho cộng đồng. Kết quả nỗ lực của các em bước đầu được ghi nhận, đề tài được trao giải Nhì tại Cuộc thị Khoa học kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế năm học 2018-2019 vừa qua là động lực giúp Hân và Hạnh tiếp tục phát triển đề tài.
Với quy trình chế biến đơn giản này hoàn toàn có thể sản xuất ra các phẩm màu 100% tự nhiên thay thể cho phẩm màu tổng hợp để góp phầm bảo vệ sức khỏe cho mọi nhà.