Sữa đậu nành không thay thế được sữa bò
Sữa đậu nành đắt hàng
Sau khi các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin về các loại sữa nhiễm melamine, chị Trần Trúc Quỳnh (đường Hồng Hà, Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã cho cả gia đình chuyển hẳn sang dùng sữa đậu nành: "Gia đình tôi sử dụng sữa tươi khá thường xuyên, mỗi tuần khoảng 4 - 5 lít, nhưng từ khi có thông tin về sữa nhiễm melamine thì tôi dừng hẳn, chuyển sang chế biến đậu nành thành sữa thay thế. Được biết nguồn dinh dưỡng có trong đậu nành cũng rất lớn, tương đương với thịt cá. Sức khoẻ các cháu nhỏ cũng được đảm bảo, trông còn hồng hào ra. Tôi đã phổ biến kinh nghiệm này cho bạn bè và nhiều người cũng đã làm theo".
Tại một cửa hàng bán đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành trên phố Dương Quảng Hàm (Cầu Giấy, Hà Nội), chị Hương - chủ cửa hàng cho biết thời gian gần đây lượng khách tăng khá mạnh, phần lớn là hỏi mua sữa đậu nành. Có người còn cầu kỳ đặt hàng loại sữa đậu nguyên chất, đặc sánh để thay thế sữa tươi. Mỗi ngày cửa hàng sản xuất khoảng hơn 100kg đậu tương, gấp đôi bình thường để phục vụ khách. Số lượng khách phục vụ rất đông, lại là cửa hàng có uy tín nên có ngày, chị phải từ chối phục vụ từ 5h chiều. Tại đây, nhiều tờ rơi nói về tác dụng của đậu nành và khả năng thay thế sữa bò cũng được nhiều người truyền tay nhau đọc.
Thận trọng hơn, chị Vũ Thùy Linh (đường Hoàng Sâm, Cầu Giấy) quyết định dừng lại, không sử dụng bất kỳ loại sữa động vật nào, thậm chí cả bánh kẹo có nguồn gốc từ sữa. Chị chỉ tin dùng sữa đậu nành vì cho rằng "nếu nó không bổ như sữa bò thì chắc chắn cũng chẳng độc hại gì. Phòng bệnh hơn chữa bệnh", chị Linh nói.
Không thay thế được sữa bò
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, phó giám đốc Viện Dinh dưỡng quốc gia cho rằng không nên thay sữa bò bằng sữa đậu nành hoặc bất cứ loại đồ uống nào khác. Rõ ràng protein trong sữa có nguồn gốc động vật khác thực vật. Hơn nữa, Nhà nước đã có kiểm định và công bố các loại sữa không nhiễm melamine, có rất nhiều loại; tại sao chúng ta không dùng mà phải lo lắng tìm nguồn thay thế bằng sữa đậu nành? Sữa đậu nành có nhiều đạm và chất béo, nhưng chỉ là protein thực vật, không thể đảm bảo đủ dưỡng chất cần thiết cho trẻ. Đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi cần nguồn dinh dưỡng 100% là protein động vật. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất, ngoài ra có thể thay thế hoặc bổ sung sữa bột - sữa động vật được chế biến với công thức bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng, chẳng hạn như chất sắt, để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, đảm bảo cho trẻ phát triển tốt. Sữa đậu nành chỉ có những dưỡng chất tự nhiên, có sẵn trong hạt đậu tương, không thể đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng; vì thế không nên nghĩ đến việc lấy sữa đậu nành làm nguồn thay thế cho sữa bột.
Không ai có thể phủ định những tác dụng của sữa đậu nành. Đậu nành có tác dụng giảm huyết áp, giảm lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa khả năng xơ cứng động mạch đối với người già. Hàm lượng protein trong sữa đậu nành rất cao và có nhiều loại axit amin cần thiết cho cơ thể, rất có ích cho việc bồi bổ sức khoẻ... Tuy vậy, do có nguồn gốc thực vật cho nên nó vẫn không thay thế được sữa bò. Theo nhận định của các chuyên gia dinh dưỡng, việc sử dụng sữa đậu nành thay thế sữa bò là không cần thiết mà có thể dẫn đến nguy cơ thiếu dinh dưỡng ở trẻ nhỏ.
Lựa chọn các sản phẩm sữa an toàn và giữ thói quen sử dụng loại thực phẩm này vẫn là cách tốt nhất đem đến sức khỏe cho gia đình.
Không nên nuôi trẻ chỉ bằng sữa đậu nành Đậu tương là sản phẩm thực vật có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là hàm lượng protein (chất đạm) và lipit (chất béo) cao hơn cả thịt và cá. Từ đậu nành có thể chế biến thành sữa đậu nành tiện dụng và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên protein của sữa bò và sữa đậu nành là casein, còn protein của sữa mẹ chủ yếu là albumin và globulin dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn. Gluit và lipit của sữa mẹ cũng dễ tiêu hóa và hấp thụ cao hơn sữa đậu nành. Các vitamin, các chất khoáng quan trọng và các axit amin không thay thế trong sữa mẹ cũng đầy đủ, cân đối và hoàn chỉnh hơn sữa đậu nành. Nói tóm lại, không nên nuôi trẻ chỉ bằng sữa đậu nành, sẽ không đầy đủ và cân đối về mặt dinh dưỡng, hấp thụ cũng như sức đề kháng của trẻ. Chỉ có thể sử dụng sữa đậu nành như một phần bổ sung trong dinh dưỡng của trẻ, cùng với việc bú sữa mẹ. Mặt khác, để có sữa mẹ với chất lượng cao và đủ sữa không phải là điều quá khó khăn. Đông y có nhiều bài thuốc và thực phẩm nước ta cũng rất phong phú, đa dạng cho các bà mẹ nguồn dinh dưỡng đảm bảo để có nhiều sữa. Lương y Vũ Quốc Trung |
Nguồn: KH&ĐS, số 122, 9/10/2008, tr 5