Phụ nữ cai trị từ thời kỳ đầu Maya
Các nhà nghiên cứu làm việc tại Guatemala đã khai quật được một tấm bia miêu tả một người phụ nữ quyền lực trong nền văn minh Maya cổ. "Tấm bia cao 2 m có hình chân dung một người phụ nữ có thể từng là một vị lãnh đạo hay một nữ thần", Kathryn Reese-Taylor, giáo sư Đại học Calgary, nói.
Tấm bia có từ thế kỷ 4 sau Công nguyên, sớm hơn 200 năm so với những tấm bia miêu tả các phụ nữ Maya quyền lực được phát hiện trước đây.
"Chúng tôi đã có hình ảnh của các nữ hoàng, những người cai trị độc lập hay tham gia cùng chồng hoặc con trai, được miêu tả trên những tấm bia có từ thời kỳ sau trong lịch sử Maya, bắt đầu vào đầu thế kỷ 6. Nhưng tấm bia mới được phát hiện này hoàn toàn độc đáo về phong cách và có từ thế kỷ 4 trước Công nguyên", Reese-Taylor nói. "Nó độc đáo ở chỗ khắc hoạ một người phụ nữ từ thời kỳ đầu rất sớm trong lịch sử Maya, khi mà thành phố mới đang được xây dựng và đế chế mới đang được thiết lập".
Các nhà khảo cổ đã tìm thấy tấm bia - thường để miêu tả các sự kiện trong cuộc sống của các vị vua - tại Naachtun, cách thành phố cổ Tikal nổi tiếng hơn 90 km về phía bắc.
Nó được chôn trong một toà nhà cổ và một số chữ khắc đã bị xoá mờ, chứng tỏ tấm bia đã bị phá huỷ trong một cuộc xâm lược của quân đội Tikal vào cuối thế kỷ 5.
Tên của người phụ nữ trên tấm bia được dịch sang là Lady Partition Lord. Một đứa trẻ sơ sinh cũng được chôn cùng tấm bia.
Các nhà nghiên cứu không cho rằng nền văn hoá Maya tuân theo chế độ mẫu hệ, nhưng tin rằng phụ nữ đóng một vai trò quan trọng ngay từ thời kỳ đầu xây dựng xã hội.
Nguồn: vnexpress.net 6/12/2005
