Phổ biến kỹ thuật trồng hoa Lay ơn (hoa Dơn) thương phẩm

Tại một số địa phương như: huyện Hoành Bồ, huyện Yên Hưng, huyện Đông Triều,… đã tập trung phát triển sản xuất một số loại hoa cắt cành có hiệu quả kinh tế cao phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ của thị trường trong và ngoài tỉnh. Trong đó, hoa Lay ơn (hoa Dơn) là một trong những loại hoa được ngời nôn dân trồng trên diện rộng. Chỉ tính vụ đông năm 2010 tại các huyện Hoành Bồ, huyện Yên Hưng, huyện Đông Triều bà con nông dân đã trồng trên 100ha hoa Lay ơn để phục vụ cho nhu cầu dịp Tết Nguyên đán Tân Mão. Việc áp dụng quy trình kỹ thuật thâm canh, hoa Lay ơn đã và đang mang lại giá trị kinh tế cao cho người sản xuất. Ví dụ như: hộ ông Phạm Văn Thân (Lê Lợi - Hoành Bồ), hộ ông Nguyễn Viết Tấn (Bình Khê - Đông Triều) hàng năm đã có doanh thu 6-7 triệu đồng/sào, trừ chi phí lãi thu được là 3-4 triệu đồng/sào. Đây là một mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp phù hợp với chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng và phát triển kinh tế hộ gia đình trên địa bàn tỉnh.

Chúng tôi xin giới thiệu một số biện pháp kỹ thuật trong quy trình sản xuất hoa Lay ơn (hoa Dơn) thương phẩm tới bà con nông dân như sau:

1. Chọn giống:

Theo nhu cầu của thị trường tiêu thụ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và một số tỉnh lân cận, hiện nay có một số giống hoa Lay ơn phổ biến như: Pháp mập, Song sắc, Cần đen, Cần xanh, Vàng hổ, Vàng đồng… Lựa chọn những củ giống không bị sâu bệnh, kích cỡ củ trồng thương phẩm thường từ 30-50 củ/kg.

2. Thời vụ trồng:

Tại Quảng Ninh và một số tỉnh miền Bắc nước ta thời vụ trồng hoa Lay ơn thích hợp nhất là từ tháng 8 đến tháng 12 âm lịch hàng năm (chủ yếu phục vụ dịp Tết Nguyên đán). Tùy theo kích cỡ củ to hoặc nhỏ: củ nhỏ có thể trồng sớm hơn củ to từ 7-10 ngày.

3. Làm đất:

- Chọn những chân ruộng chủ động tưới tiêu; tốt nhất là ruộng cấy lúa mùa ở vụ trước để hạn chế nguồn sâu bệnh tồn tại trong đất.

- Đất được cày bừa kỹ kết hợp với bón vôi với lượng 20kg/sào (360m2). Luống rộng 0,8m; cao 25-30cm.

- Khoảng cách trồng: hàng cách hàng 25cm; cây cách cây 20cm; độ sâu trồng củ 10cm.

4. Phân bón:

- Lượng phân sử dụng cho 1 sào: Khoảng 500kg phân chuồng; 25kg phân Urê; 30kg phân supe lân; 9kg phân kali clorua. Bổ sung thêm phân có chứa vi lượng: Mg, Cu, Zn;

- Bón lót: Toàn bộ phân chuồng + phân lân + 8kg Urê + 2kg Kali;

- Bón thúc sau khi cây được 2 lá, bón thúc được chia làm 2 lần, cách nhau 15 ngày bón 1 lần;

+ Bón lần 1 : 10kg Urê + 3kg Kali;

+ Bón lần 2: Toàn bộ lượng Urê và Kali còn lại;

5. Chăm sóc:

- Tưới nước: 5-7 ngày tưới nước 1 lần (tùy theo thời tiết).

- Sau trồng 10-15 ngày, khi cây đã mọc cần loại bỏ những mầm sinh trưởng kém để lại 1 mầm sinh trưởng tốt (lưu ý không được làm long gốc cây).

- Vun gốc lần 1 khi cây được 3 lá.

- Vun gốc lần 2 khi cây cao khoảng 50cm (có thể cắm cọc hoặc căng dây để tránh cây bị đổ), nên kết hợp với các lần bón thúc.

- Phòng trừ sâu bệnh: Hoa Lay ơn thường có một số bệnh hại phổ biến:

+ Bệnh cháy lá: Do nấm gây ra. Mới đầu, vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ có màu xám tro có viền màu nâu đậm sau đó vết bệnh lan rộng ra bề mặt lá. Bệnh phát sinh và phát triển mạnh khi điều kiện thời tiết nóng ẩm. Phòng trừ bệnh bằng một số loại thuốc hóa học Dithan M45, Daconin, Ridomil.

+ Bệnh héo vi khuẩn: Bệnh thường làm thối gốc rễ, làm cây chết héo rũ. Cần vệ sinh ruộng sạch sẽ, nhổ bỏ cây bị bệnh mang tiêu hủy, không tưới nước bị nhiễm bẩn. Sử dụng thuốc Streptomicin 100- 150ppm để phun phòng.

+ Bệnh trắng lá: Do nấm Septoria sp gây ra, bệnh thường gây hại trên lá già hoặc lá bánh tẻ. Ban đầu vết bệnh như mũi kim châm sau đó lan rộng ra bề mặt lá. Sử dụng thuốc hóa học Alvin 5SC để phun phòng.

+ Bệnh lở cổ rễ: Do nấm Fusarium sp. gây nên, bệnh thường xuất hiện ở gốc thân hoặc cổ rễ, thường có màu nâu khô tóp gốc thân dẫn đến chết cây. Có thể sử dụng một số loại thuốc Validacin, Monceren, Encoleton để phun phòng trừ bệnh.

6. Thu hoạch:

Khi cây hoa có 1-2 búp hoa hé nở là thu hoạch được. Cắt hoa nên để lại 2-3 lá sát gốc để nuôi củ giống sau này. Cắt hoa xong dùng giấy báo hoặc giấy ximăng bọc hoa lại để trong bóng tối, phun nước giữ ẩm cho hoa. Hiện nay, tại một số vùng chuyên canh hoa người dân đã đầu tư hệ thống kho mát để bảo quản. Có thể cắt hoa về bảo quản trong kho mát ở điều kiện 12-15’C hoa tươi lâu hơn so với để thông thường từ 20-30 ngày.