Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 23/11/2011 21:08 (GMT+7)

Phật giáo với đời sống xã hội Hàn Quốc

Các ý kiến nghiên cứu đều khẳng định rằng, nhờ sự gần gũi về địa lý, đạo Phật ở Hàn Quốc được truyền thừa từ Phật giáo Trung Quốc và có ảnh hưởng sâu sắc bởi đạo Phật theo hệ phái Đại thừa ở Trung Quốc. Cho tới nay, đạo Phật đã tồn tại ở Hàn Quốc khoảng 1.600 năm. Trong suốt giai đoạn lịch sử đó, đạo Phật đã hình thành truyền thống sâu sắc, tác động đến nhiều mặt của đời sống xã hội tạo nên một nền văn hóa đặc trưng cho đất nước này.

Phật giáo đối với thế giới quan tôn giáo của người dân Hàn

Đối lập với quan điểm tín ngưỡng Hàn Quốc cổ xưa. Phật giáo đưa ra quan niệm hoàn toàn khác nhau về vạn vật theo nhiều khía cạnh. Những hệ thống tín ngưỡng tôn giáo nguyên thủy của Hàn Quốc không khác biệt nhiều lắm so với các xã hội cổ khác, sự sùng bái quyền năng tự nhiên và thần linh vẫn được cho là yếu tố chủ đạo chi phối nhân sinh quan và thế giới quan. Trong xu hướng tín ngưỡng như vậy, lực lượng lãnh đạo có quyền năng cao nhất đối với loài người không phải là con người mà là những thế lực siêu nhiên vô hình.

Phật giáo đã đưa ra một thông điệp mới rằng con người có tiềm năng giành được sức mạnh vô tận bao gồm cả sức mạnh nắm giữ vận mệnh của chính họ. Mục đích cuối cùng trong phương pháp tu tập Phật giáo là sự giác ngộ và mọi người đều có khả năng giành được điều đó. Quả vị Phật chính là đã đạt được sự giác ngộ. Sự giác ngộ ấy được miêu tả với sự hiểu biết thông suốt mọi sự, sự thị hiện ở mọi nơi và thần thông tuyệt đỉnh. Do đó, mối quan tâm chính của Phật giáo là làm sao để phát khởi và thành tựu Phật tính vốn có trong mỗi người.

Với sự xuất hiện của đạo Phật, nhiều mối quan tâm tín ngưỡng nổi bật lên. Trên tất cả là bước chuyển đổi từ sự tôn thờ quyền lực bên ngoài sang mối quan tâm về khả năng tiềm ẩn vốn có của con người, điều này sẽ giúp cho loài người có thể làm chủ vận mệnh của mình khi được bồi dưỡng đầy đủ tiến đến sự giác ngộ. Những quan niệm Phật giáo về nghiệp chướngvà luật nhân - quảđã mang đến nguyên lý mà chính bản thân con người, và chỉ có con người không ai hoặc không điều gì khác, hoàn toàn chịu trách nhiệm với số mệnh và thân phận của họ. Điều này có nghĩa rằng, thân phận con người dễ thay đổi có thể vượt qua bằng nỗ lực tu dưỡng tinh thần. Theo đó, tự tu dưỡng bản thân trở thành tâm điểm chính của mối quan tâm tôn giáo.

Phương pháp tự tu dưỡng và phát triển tinh thần của đạo Phật tập trung vào sự rèn luyện mà suy ngẫm khổ hạnh cũng như sự tự kiểm soát hay là làm chủ. Trong số những giới luật trên, bất sát sinhđược nhân dân Hàn yêu mến nhất. Họ hiểu một cách cụ thể, đó là giới luật không lấy đi cuộc sống của con người hay loài vật. Ảnh hưởng bởi thuyết cấm sát sinh, người dân Hàn Quốc coi sự hoàn toàn tôn trọng cuộc sống và sự từ bỏ bạo lực như những yêu cầu cơ bản về phẩm cách hoàn thiện của con người, đặc biệt đối với những người sùng đạo của bất kì tôn giáo nào.

Một tác động to lớn khác của Phật giáo đối với thế giới quan của người dân Hàn Quốc là quan niệm về cõi âm. Phật giáo đã đưa ra sự giải thích đầu tiên, tinh vi và có hệ thống về cõi âm thông qua thuyết luân hồi. Kết hợp với những suy nghĩ về nghiệp chướng và luật nhân quả, thuyết luân hồi mang một thông điệp mạnh mẽ về đạo lý: cách hành xử của con người sẽ quyết định số phận của người ấy. Ngày nay, quan điểm này vẫn làm mê hoặc người dân Hàn Quốc. Cuộc sống thực tại có giá trị hơn cõi âm, thu hút được nhiều sự quan tâm hơn. Nhiều cuốn sách, phim ảnh, kịch và bài hát về chủ đề này được xuất bản hay sáng tác, và chúng đều thu hút số lượng lớn các độc giả và khán giả.

Phật giáo đối với lối sống người dân Hàn

Phương pháp tự tu dưỡng bản thân bao gồm nhiều cách thức và mức độ khác nhau về sự rèn luyện khổ hạnh. Trên tất cả, sự từ bỏ cuộc sống trần tục hay "cắt ái ly gia" là yêu cầu phải thực hiện để trở thành một tăng sỹ hoặc ni cô. Điều đó có nghĩa phải từ bỏ tất cả những mối quan tâm, bao gồm cả gia đình và ràng buộc xã hội khác, để có thể thực hiện đời sống tu hành trong tự viện. Cuộc sống trong tự viện là sự xả bỏ hoàn toàn theo mọi khía cạnh. Người dân Hàn Quốc học từ Phật giáo tinh thần thiểu dụctrai giới, không phải sự tìm kiếm giàu có mà đó là cách giải quyết hiệu quả nhất đối với dục vọng con người.

Tuy nhiên, chỉ một số ít nhà tu hành có thể dời xa gia đình, duy trì cuộc sống tu hành trong tự viện. Còn phần lớn những tu sỹ Phật giáo vẫn quan tâm đầy đủ đến mọi khía cạnh trong cuộc sống xã hội. Thông thường, những người thế tục của bất kì tôn giáo nào đều có xu hướng lấy lối sống khổ hạnh trong tu viện xem như một kiểu mẫu của đời sống tôn giáo. Còn những tín đồ Phật giáo coi việc cúng dàng của bố thí và các vật dụng khác cho tự viện như cách thức quan trọng để bù lại việc không thể theo đuổi cuộc sống tu hành khổ hạnh trong tự viện như những vị tu hành.

Đáp lại sự hỗ trợ to lớn từ những người thế tục, các nhà sư nhận thấy bổn phận của mình dành cho dân chúng. Nhiều tự viện mang đến những nghi lễ đa dạng cho bản thân những tín đồ, phật tử. Họ đưa ra nhiều cơ hội thực hành cuộc sống tu tập trong tự viện trong vòng 3 - 4 ngày cho các phật tử tại gia. Những người tham gia tình nguyện dời gia đình để sống trong tự viện, trải qua sự rèn luyện khổ hạnh, thực hiện nếp sống trai giới và cũng hành thiền như những nhà tu hành.

Phật giáo với truyền thống học tập và phát triển tri thức

Ngay từ đầu, Phật giáo đã khơi nguồn cảm hứng theo đuổi tri thức và mang đến chương trình giáo dục hệ thống. Trong xã hội Hàn Quốc xưa và thời trung cổ, các nhà tri thức Phật học dẫn đầu các sinh hoạt học thuật, làm nên sự đóng góp rất quan trọng đối với trình độ phát triển tri thức tiên tiến của quốc gia. Với sự ra đời của triều đại Joseon, những người theo Tân Khổng giáo nắm giữ vị trí hàng đầu trong nghiên cứu học thuật và giáo dục, trong khi các tăng ni lại bị coi là tầng lớp thấp kém nhất, cùng với pháp sư và thương nhân. Tuy nhiên, Phật giáo đã biết kiểm soát để tồn tại, một trong những minh chứng đó là các tự viện vẫn giữ lại truyền thống giáo dục và đào tạo tri thức. Các cứ liệu văn bản trong các kinh sách Phật giáo cũng như của Khổng giáo, với chuẩn mực của mình, đã cung cấp tư liệu quan trọng cho nền giáo dục tri thức ở Hàn Quốc. Đặc biệt là trong hai thập kỉ cuối, xu hướng học thuật khôi phục truyền thống học tập chống lại sự xuất hiện của lối học tập nghiên cứu hiện đại phương Tây.

Phật giáo với nghệ thuật

Phật giáo truyền cảm hứng không chỉ đến các sinh hoạt tri thức mà còn tới hoạt động sáng tạo nghệ thuật ở nhiều thể loại khác nhau. Người nghệ sĩ thể hiện cảm hứng nghệ thuật là những hiểu biết của mình thông qua các hình thức nghệ thuật, như các bức tượng, phù điêu, hội họa, tác phẩm điêu khắc, kiến trúc đền chùa, kỹ thuật đúc chuông, âm nhạc, vũ điệu v.v và v.v... Tuy chỉ một tỷ lệ nhỏ các tác phẩm nghệ thuật Phật giáo còn tồn tại sau sự tàn phá của chiến tranh hay sự huỷ hoạt của phong hóa tự nhiên, nhưng trong tổng số di sản văn hóa được công nhận là kho báu quốc gia ở Hàn Quốc thì khoảng 80% là đồ tạo tác Phật giáo.

Ngày nay, những công trình đền chùa không chỉ là cơ sở thờ tự chung cho tín ngưỡng Phật giáo mà còn là di sản văn hóa quan trọng, đặc biệt kể từ khi những công trình truyền thống nhanh chóng bị biến mất trong xã hội Hàn Quốc. Việc xây dựng mới hay trùng tu, tôn tạo các cơ sở tự viện cũng góp phần to lớn trong công cuộc giữ gìn và bảo lưu kỹ thuật xây dựng truyền thống đó.

Những hiện vật chủ yếu trong di sản nghệ thuật Phật giáo Hàn Quốc là chùa hay bảo tháp. Các tín đồ Phật giáo đã xây dựng trên đất nước của họ rất nhiều bảo tháp, đến nỗi sử sách Trung Quốc cổ gọi đó là "mảnh đất bảo tháp". Các loại tháp được xây dựng từ nhiều chất liệu khác nhau như gạch, đá hoặc gỗ. Tháp được xây bằng gạch và gỗ hiếm khi chiến thắng nổi sự tàn phá của chiến tranh và thời tiết. Tuy nhiên, nhiều tháp xây bằng đá vẫn tồn tại cho đến ngày nay, đem lại những cơ hội đánh giá mỹ học về nghệ thuật Phật giáo thời bấy giờ.

Bảo tháp ban đầu được dựng nên là nơi cất giữ xá lị hay nơi chôn cất di hài các vị đại sư. Mỗi tháp có chứa hòm đựng di hài của họ. Một tháp cũng có thể chứa nhiều bộ Kinh, những bức tượng Phật nhỏ hoặc tháp nhỏ, thay vì cất giữ xá lị hay di hài của vị đại sư. Trong bất kì trường hợp nào, bảo tháp đều tượng trưng cho Đức Phật là sự tồn tại mang tính lịch sử cũng là hiện thân của thực tại thường hằng. Vì vậy, bảo tháp, cùng với tượng Phật, là những đối tượng chính của sự sùng bái, và truyền thống xây tháp thờ cúng đã rất mạnh mẽ ngay từ những ngày đầu Phật giáo xuất hiện đất nước Hàn Quốc.

Gần đây, tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã công nhận hai công trình Phật giáo của Hàn Quốc là di sản văn hóa thế giới. Một là Seokkuram, hang đá nhân tạo nằm ở thủ đô Gyeongju của Triều đại Silla. Hang đá này được xây dựng khoảng năm 751, là nhà tròn có mái vòm với chiều cao 9,144m, nằm khuất sâu trong hẻm núi, do đó trông giống như một hang động. Đây là nơi có chứa một trong những bức lượng Phật đẹp nhất trên thế giới, và trên mái vòm của hang động chạm khắc nổi hình tượng Bồ Tát và các môn đệ của Đức Phật. Công trình thứ hai được UNESCO công nhận di sản văn hóa thế giới là bộ Tripitaka Koreana (Tam tạng kinh điển Hàn bản), một bộ tổng hợp kinh Phật được khắc trên hơn 80.000 mộc bản. Bộ mộc bản lớn này được hoàn thành vào năm 1236. Nó chính là bộ kinh cổ nhất trong tất cả các bộ kinh Phật hiện có trên thế giới. Janggyeonggak là sảnh đường chứa Tam tạng kinh điển tại chùa Haeinsa, được xem như một công trình vĩ đại kết tinh của trí tuệ và nghệ thuật. Sảnh đường Janggyeonggak được thiết kế với hệ thống thông gió tự nhiên để giữ nhiệt độ và độ ẩm tối ưu bất kể trong điều kiện thời tiết nào. Bộ mộc bản Tam tạng nói trên đã được lưu giữ và bảo tồn nguyên vẹn tại sảnh đường này trong hơn 600 năm qua.

Với vai trò quan trọng và tác động đến nhiều mặt trong đời sống xã hội Hàn Quốc, dù không còn giữ vai trò là tôn giáo độc tôn hay chủ đạo trong tín ngưỡng tâm linh của người dân xứ Hàn, nhưng với những gì đã và đang có với đất nước và con người Hàn Quốc, Phật giáo vẫn là một thành tố quan trọng tạo nên và duy trì đặc trưng văn hóa truyền thống của người dân bán đảo này.

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng 2025: Thúc đẩy hình thành hệ sinh thái năng lượng an toàn, hội nhập
Ngày 28/7, Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng thường niên 2025 với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng: Tầm nhìn và Hành động” đã diễn ra tại Hà Nội do Hội Dầu khí Việt Nam (Hội DKVN) phối hợp cùng Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tổ chức. Diễn đàn là một trong những sự kiện quan trọng Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Petrovietnam lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đoàn công tác VUSTA tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng FEIAP tại Thái Lan
Từ ngày 23-25/7/2025, đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng Thư ký làm Trưởng đoàn đã tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng Liên đoàn các tổ chức Kỹ thuật châu Á - Thái Bình Dương (FEIAP) tại Bangkok, Thái Lan. Tham gia đoàn công tác có đại diện Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng VUSTA.
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng dự Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam
Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam được thành lập ngay sau giải phóng năm 1975. Trong suốt 50 năm qua, Hội đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hoạt động tư vấn chính sách đối với các vấn đề trọng đại của đất nước. Gần đây nhất là phản biện trong góp ý văn kiện Đại hội XIII và XIV của Đảng, các đề án tăng trưởng xanh, đường sắt cao tốc, quy hoạch vùng và dự thảo nhiều chính sách kinh tế quan trọng...
Lãnh đạo VUSTA tham dự Hội nghị IAS 2025
Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch VUSTA, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quỹ Toàn cầu - VUSTA về phòng, chống HIV/AIDS làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Khoa học quốc tế về phòng, chống HIV/AIDS 2025 (Hội nghị IAS 2025) tại Rwanda từ ngày 12/7 đến ngày 17/7/2025.
Thắp nến tri ân nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ
Ngày 24/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947–27/7/2025), Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trang trọng tổ chức Chương trình “Thắp nến tri ân” tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội).
Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh
Đại hội Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam (VUSTA) nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công vào sáng ngày 21/7. Tại Đại hội, đại diện Đoàn Thanh niên VUSTA đã có bài phát biểu chúc mừng đại hội. Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Thị Thủy khẳng định: “Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh và luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới đất nước”.