Phạm Hữu Ngôn và phần mềm điều khiển máy tính bằng tiếng Việt
Từ niềm say mê tin học…
Phạm Hữu Ngôn sinh năm 1984 tại Đồng Nai, hiện là sinh viên năm 3 ngành Công nghệ thông tin của Trường Đại học Bách Khoa TP.HCM. Vốn mê tin học nên khi vào học đại học từ năm thứ nhất Ngôn đã tập hợp quanh mình những người yêu tin học va lập nên nhóm phần mềm BK02 với đa số các thành viên là những bạn trẻ có kinh nghiệm viết phần mềm đã đoạt nhiều giải thưởng tin học tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, các cuộc thi viết phần mềm trong và ngoài nước.
Từ đầu 2003, Ngôn và các bạn của nhóm BK02 đã thực hiện được nhiều dự án lớn dựa trên các mã nguồn mở và đã được các tổ chức mã nguồn mở thế giới đánh giá khá cao. Tiêu biểu là các dự án: Chương trình trắc nghiệm tiếng Anh bằng giọng nói (2003); dự án Graph Package ( http://www.delpipapes.com) được tổ chức mã nguồn mở www.delphipape.combình chọn là sản phẩm tiêu biểu trong tháng 3-2004; dự án 3DproS ( http://s3dpros.sourceforrge.net) được xếp hạng thứ 5 tại vòng chung kết Imagine Cup 2004 - Brazil tháng 3-2004, đồng thời được xếp hạng 800/100.000, ( http://sourceforrge.net- tổ chức mã nguồn mở lớn nhất thế giới). Đặc biệt nhất là vào tháng 10-2004 Ngôn và các bạn đã giới thiệu phiên bản Beta1.&2 của phần mềm nhận dạng giọng nói tiếng Việt và hỗ trợ điều khiển máy tính bằng giọng nói - Vspeech.
Theo Ngôn cho biết, việc nhận dạng giọng nói là lĩnh vực đã được nghiên cứu từ nhiều thập niên qua ỏ một số trường đại học và tổ chức trên thế giới, đến nay lĩnh vực này đã đạt được những bước tiến đáng kể, tuyệt vời nhất là khả năng hỗ trợ việc soạn thảo văn bản bằng giọng nói. Tuy nhiên, tất cả các giải pháp trên chỉ phục vụ cho việc nhận dạng tiếng Anh. Ở Việt Nam việc nhận dạng giọng nói tiếng Việt mới dừng lại ở mức độ nghiên cứu và chưa có một sản phẩm nào hoàn chỉnh.
Thành công từ những ước mơ
Ngôn đã cùng với các bạn ấp ủ ý tưởng hoàn thành phần mềm giúp điều khiển máy tính bằng tiếng Việt từ những ngày đầu năm 2003. Sau hơn một năm nghiên cứu, VSpeech chính thức là sự lựa chọn của nhóm. Ngay từ đầu, VSpeech đã được nhóm thiết kế theo một hướng hoàn toàn khác. Các bạn không nghiên cứu xây dựng bộ engine từ đầu, mà thay vào đó là tập trung phát triển thử nghiệm bộ từ điển phát âm tiếng Việt trên các engine có săn.
Chính vì bước đột phá này mà nhóm đã xây dựng hoàn chỉnh bộ từ điển phát âm tiếng Việt tương thích với các engine nhận dạng giọng nói có sẵn. Từ bộ từ điển phát âm tiếng Việt này, mọi người có thể ra lệnh cho máy tính bằng những câu lệnh tiếng Việt. Đây chính là một trong những tính năng có tính sáng tạo nhất của chương trình. Chỉ cần gắn một cái micro vào và đọc lệnh, máy tính được gắn với nguồn điện sẽ tự động mở máy và mở chương trình Microsoft Word cần tìm… Phần mềm VSpeech sẽ giúp máy thực hiện kiểu “nghe gì ra nấy” và hiện lên màn hình.
Không dừng lại ở đó, sau khi VSpeech được hình thành, nhóm tác giả đã cố gắng tập trung tìm hiểu những công nghệ tiên tiến hiện nay để có thể ứng dụng xây dựng một giải pháp hoàn thiện với các tính năng ưu việt. Sản phẩm được tối ưu hoá cho bộ vi sử lý Pentium 4, tích hợp chặt chẽ với các sản phẩm thông dụng hiện nay như Windows XP, Office 2003, Internet Explorer. Đặc biệt ở VSpeech người sử dụng máy tính sẽ tìm được một giải pháp “ba trong một”; giải pháp hoàn chỉnh cho việc nhận dạng giọng nói tiếng Việt, khả năng hỗ trợ điều khiển mọi hoạt động của máy tính bằng giọng nói và khả năng hỗ trợ các lập trình viên tạo ra các sản phẩm ứng dụng công nghệ nhận giọng nói một cách dễ dàng chỉ bằng cách kéo thả các công cụ. Hiện VSpeech phiên bản Beta 3 được nhóm BK02 đưa lên mạng ( http://vspeech.sourceforge.net), mọi người có thể truy cập và tải về sử dụng miễn phí. Theo thống kê tại trang web www.bk02.net của nhóm thì hiện đã có gần 5000 người tải VSpeech về dùng thử và đã liên hệ với nhóm để hỏi thêm kỹ thuật cũng như cách sử dụng.
Ngôn cho biết: Hiện nhóm đang tính đến việc “thương mại hoá” VSpeech, nhưng không phải đem đi bán mà sẽ liên lạc với các nhà sản xuất máy tính để bán bản quyền để các nhà sản xuất sử dụng như là một sản phẩm tặng kèm theo máy vi tính. Nếu giải pháp này được thực hiện thì nhóm sẽ có thêm kinh phí để nghiên cứu.
Sắp tới, Ngôn cho biết: Dự án tiếp theo là nhóm sẽ xây dựng dự án tìm kiếm thông tin VietInfo, tạo lập công cụ cho người sử dụng Internet có thể tìm kiếm chính xác những thông tin mà mình quan tâm. Từ một bản nhạc Việt đến những cơ hội kinh doanh tại Việt Nam…VietInfo là dự án quan trọng của nhóm và sẽ hoàn thành trong 1-2 năm.
Nguồn: Khoa học và Đời sống, số 268, ngày 18/06/2005, trang89,90.