Những nhận định sai lầm phổ biến nhất trong khoa học
Gà có thể sống khi không có đầu - Đúng
Thực sự là gà “còn sống” một vài phút sau khi bị chặt đầu. Nó có thể chạy và thậm chí tìm cách bay lên. Có thể giải thích điều đó là do đôi khi dù đã mất đầu, con gà vẫn còn giữ được một phần não tuỷ - nơi đảm trách cho đa số phản xạ. Người ta từng biết chắc chắn về trường hợp một con gà đặc biệt khoẻ đã sống cả nửa năm khi không còn đầu. Có lẽ từ đó có câu “gà mất đầu”.
Não người chỉ hoạt động với 10 khả năng - Sai
![]() |
Trong vũ trụ không có trọng trường - Sai
![]() |
Tế bào não ở người lớn ngừng phát triển - Sai
Mặc dù não người phát triển và trải qua những giai đoạn chủ yếu trong quá trình hình thành vào thời kỳ trẻ tuổi, sự phân chia của tế bào cả ở người lớn cũng không chấm dứt. Các cuộc nghiên cứu cho thấy các nơron vẫn phát triển và thay đổi cho đến tận khi con người chết. Cho nên thần kinh vẫn được phục hồi và tất cả mọi người đều có cơ hội trở nên thông minh hơn.
Ngáp là “bệnh” lây - Nhiều khả năng là đúng
Kinh nghiệm cho thấy khi một người bắt đầu ngáp, người đó làm những người xung quanh bị lây theo. Theo quan điểm khoa học khó có thể nói điều đó đúng đến mức nào, nhưng một nhà chiêm tinh học cho rằng phản xạ ngáp theo của người bên cạnh lưu lại từ loài khỉ. Người ta vẫn biết là những con khỉ thích ngáp theo nhau. Nghĩa là khi ngáp theo người bên cạnh, một cách vô thức chúng ta bắt chước theo khỉ.
Sét không bao giờ đánh 2 lần vào cùng một chỗ - Sai lầm nguy hiểm
Trên thực tế là ngược lại. Sét có “điểm ưa thích” của mình. Tất cả đều biết là sét thường đánh vào những chỗ cao. Cho nên núp dưới cây sau khi ở đó mới bị sét đánh vào là điều không nên làm. Ví dụ, toà nhà Empire State ở Mỹ trung bình sét đánh 25 lần mỗi năm.
Động vật có thể dự báo thiên tai - Nhiều khả năng là chuyện bịa đặt
Không có bằng chứng chính xác nào về chuyện động vật có “giác quan thứ 6”. Nhưng khứu giác tuyệt vời, thính giác và thị giác, cũng như các bản năng bẩm sinh phát triển hơn con người cho phép động vật xác định mối nguy hiểm nhanh hơn. Thêm vào đó, động vật không bao giờ vì tò mò mà tìm cách “chiêm ngưỡng” các trận cuồng phong hay sóng thần đang tiến đến gần. Tuy nhiên, nhiều động vật vẫn bị chết trong các thảm hoạ thiên tai. Cho nên, dù động vật có “giác quan thứ 6”, điều đó cũng không đem lại lợi ích gì đặc biệt cho chúng. Có điều thực tế là trong trận sóng thần khủng khiếp ở Nam Á gần đây có rất ít động vật bị chết.
Vạn lý trường thành của Trung Quốc là công trình nhân tạo day nhất có thể nhìn thấy từ vũ trụ - Sai
Có nhiều cách phát biểu về điều này nhưng tất cả đều sai như nhau. Các nhà du hành vũ trụ từ quỹ đạo thấp có thể nhìn thấy nhiều công trình do con người làm nên. Ví dụ, kim tự tháp Ai Cập, hay thậm chí các đường cất-hạ cánh của các sân bay lớn. Trên thực tế, nhìn ra Vạn lý trường thành của Trung Quốc mà không biết chính xác nó ở đâu là việc còn phức tạp hơn nhiều so với việc nhận ra nhiều công trình khác. Còn nhìn thấy niềm tự hào của người Trung Quốc từ mặt trăng là việc chắc chắn không thể.
Sự thay đổi thời tiết trong năm là do có thay đổi khoảng cách giữa Mặt đất và Mặt trời - Sai
Sự thay đổi khoảng cách giữa Mặt đất và Mặt trời diễn ra trong quá trình chuyển động của hành tinh trên quỹ đạo, ít ảnh hưởng đến nhiệt độ trên Trái đất. Tất cả vấn đề do góc nghiêng của trục Trái đất so với Mặt trời. Khi góc đó thay đổi, nó làm thay đổi thời tiết trong năm. Tất cả rất đơn giản, nhưng giống như trước kia, vẫn không thể hiểu được.
Nguồn: Khoa học & Đời sống cuối tuần, số 289, 13/5/06, tr 37-39