Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 08/12/2011 20:49 (GMT+7)

Những khám phá mới về ngôn ngữ

1. Hộp thoại (voice box) trong cổ họng con người nằm ở vị trí thấp hơn so với loài linh trưởng, điều này giúp con người phát âm tốt hơn, tạo ra hàng loạt các âm thanh đa dạng khi nói, biểu đạt ý nghĩ bằng âm thanh tốt hơn, hát hay hơn, sinh ra nhiều ca sĩ tài năng, ngôi sao âm nhạc mà ở các loài khác không có, đây là nhóm người có hộp thoại hoàn chỉnh. Nhưng đáng tiếc chính vị trí hộp thoại của con người nằm ở nơi “đắc địa” như vậy nên làm cho con người không thể cùng một lúc thở, nuốt như các loài khác và nếu có rất dễ bị sốc, sặc hay nghẹn.

2. Tiếng quan thoại (mandarin) là ngôn ngữ đạt nhiều tiêu chí “nhất”, như lâu đời nhất, được nhiều người sử dụng nhất…. hiện có tới 845 triệu người dùng làm ngôn ngữ giao tiếp bản địa, cao gấp 2,5 lần so với tiếng Anh.

3. Theo số liệu thống kê có tới trên 70% số trang nhà (home page) trên mạng điện toán inter-net sử dụng tiếng Anh và phần lớn những người sử dụng trực tuyến là sử dụng tiếng Anh, đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ “online” phổ thông nhất hay còn gọi là ngôn ngữ quốc tế hoá và cũng do ngôn ngữ sở tại không tìm được những từ sát nghĩa, ví dụ như net, internet, catwalk, download v.v…

4. Trái đất không đổi, song tiếng Anh lại được dùng làm ngôn ngữ dạy bắt buộc ở Trung Quốc. Tại quốc gia này, từ lớp 3 người ta đã dạy tiếng Anh, trong khi đó tại Mỹ chỉ có 3% các trường tiểu học và 4% ở bậc trung học lại học ngôn ngữ tiếng Trung.

5. Đến nay có rất nhiều từ tiếng Anh, đặc biệt những thuật ngữ liên quan đến khoa học lại bắt đầu bằng chữ al như algebra (đại số), alkaline (kiềm), hay algorithm (thuật toán)… đây là những từ phát sinh có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập với các tiền tố al có nghĩa là “the” (quán từ xác định). Đây là di sản của thời trung cổ, khi kiến thức cổ xưa của người Hy Lạp và La Mã bị mất vị thế ở châu Âu nhưng lại được các học giả trong thế giới Hồi giáo bảo tồn và phát triển.

6. Các loại công nghệ hiện đại có thể tạo ra những loại đồ vật ngày càng nhỏ, thông minh hơn kể cả từ vựng. Ví dụ bits of eight trở thành byte; module/demodu-lale thành modem; pic-ture cell thành pexel và web log thành blog hoặc trong từ điển tiếng Anh (Oxford English Dictionary), từ pneumonoultramicro-scopicsilicovolcanoco-niosis cũng đã được người ra rút ngắn để nói về căn bệnh phổi (lung disease), căn bệnh gây nên bởi việc hít phải bụi silicon do núi lửa phun trào.

7. Gruss dic, Dunkelheit, mein alter Freund là âm thanh khóc của những đưa trẻ mới sinh từ 3-5 ngày tuổi trong các gia đình nổi tiếng Pháp, mang đặc trưng lạ, đặc trưng ngữ điệu tăng chỉ có trong tiếng Pháp. Ngược lại, những đứa trẻ sinh ra trong các gia đình nói tiếng Đức thì âm khóc khi phát ra có chiều hướng âm rơi. Sở dĩ có hiện tượng trên là do ngay từ khi trong bụng mẹ trẻ đã bắt đầu học ngôn ngữ.

8. Công cụ thần kinh để phát triển ngôn ngữ bắt đầu phát triển mạnh từ khi sinh đến khi được 3 tuổi. Những người bị mất khả năng học ngôn ngữ trước tuổi dạy thì, như bị sống cô lập, bị lạm dụng, giam cầm thì sau đó có thể bổ sung khả năng này nhưng không thể phát triển đầy đủ như những người bình thường khác.

9. Một trong những tác động tiêu cực đến quá trình phát triển, xử lý ngôn ngữ là do não bị thương. Theo đó, nếu ai dó bị tổn thương ở vùng não có tên là Broca’s thì rất khó phát âm những cụm từ ngắn, đây là những cơ sở quan trọng cho việc phát âm.

Nếu vùng não có nếp gấp phía trên bị trấn thương có thể dẫn đến căn bệnh, chứng mất ngôn ngữ Wermicke. Theo đó, người trong cuộc có cảm giác họ phát ngôn bình thường nhưng người ngoài lại thấy họ nói năng rất vô nghĩa.

10. Các bộ tộc người cổ ở phương Tây, châu Mỹ thường hay dùng từ ugh, đây không phải là cách chế nhạo, phê bình hay nói lóng mà là một cố gắng để tạo ra một ngôn ngữ mang tính đặc trưng thổ dân. Nó được tạo ra bởi quá trình đóng tạm các dây âm thanh trong quá trình phát âm.

11. Khi người Hà Lan thôn tính bộ tộc người Nama ở châu Phi thì ngôn ngữ thường dùng ở bộ tộc người Nama lại rất đặc biệt, có nhiều âm nhấn, người Hà Lan gọi đaya là Hottenlót,tiếng Hà Lan có nghĩa là “nói lắp”.

12. Những âm thanh nước ngoài như silbotrong tiếng Hà Lan được xem là ngôn ngữ giống như là tiếng còi, có tới 4 nguyên âm và 4 phụ âm. Các loại âm thanh có thể nghe rõ khi đứng xa hàng kilômét.

13. Ngôn ngữ ký hiệu của người Ấn Độ là ngôn ngữ im lặng phổ biến nhất hành tinh chúng ta, hiện có 2,7 triệu người sử dụng.

14. Theo số liệu của UNESCO, trên thế giới hiện có tới 6.800 ngôn ngữ ký hiệu, cử chỉ hay còn gọi là ngôn ngữ phi lời nói, 1/3 số ngôn ngữ này hiện đang có nguy cơ bị tiệt chủng, ngoài ra còn có khoảng 200 ngôn ngữ hiếm hoi khác mà số người sử dụng còn không quá 10 người.

Xem Thêm

Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Vai trò nòng cốt, quy tụ trí tuệ, kết nối nguồn lực của VAA trong điều khiển và tự động hóa
Ngày 27/12 tại Hà Nội, Hội Tự động hóa Việt Nam (VAA) long trọng tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, nhiệm kỳ 2025-2030. Với chủ đề “Tiếp nối - Phát triển”, Đại hội thể hiện rõ định hướng kế thừa, đổi mới và quyết tâm của VAA trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, nơi khoa học - công nghệ và tự động hóa giữ vai trò then chốt.
Gia Lai: Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tổng kết hoạt động năm 2025
Ngày 26/12/2025, tại phường Quy Nhơn, Hội nghị Ban Chấp hành Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai (Liên hiệp hội) lần thứ III đã diễn ra với sự tham dự của đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các ủy viên Ban Chấp hành, đại diện các đơn vị thành viên Liên hiệp hội.
Vĩnh Long: Tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành tổng kết hoạt động năm 2025 và phương hướng nhiệm vụ năm 2026
Sáng ngày 26/12, tại Hội trường Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị phường Phước Hậu, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Long (Liên hiệp hội) tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành năm 2025. Hội nghị do Ban Thường vụ Liên hiệp hội tỉnh chủ trì, với sự tham dự của các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành và đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan.
Thanh Hóa: Tổng kết Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh lần thứ 14 (2024 - 2025)
Sáng ngày 25/12/2025, Ban Tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Thanh Hóa (Hội thi) tổ chức Lễ tổng kết và trao giải thưởng Hội thi lần thứ 14 (2024 - 2025). Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phạm Ngọc Linh đã tham dự, phát biểu chúc mừng Ban Tổ chức Hội thi và các tập thể, cá nhân đạt giải tại buổi lễ.
Đắk Lắk: TS. Phan Xuân Lĩnh được bầu làm Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh
Ngày 25/12/2025, Ban Chấp hành Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Hội nghị về thực hiện quy trình công tác cán bộ. Tại Hội nghị, với 100% số phiếu nhất trí, Ban Chấp hành đã bầu TS. Phan Xuân Lĩnh tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Đắk Lắk khóa I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Khối Khoa học xã hội tổng kết công tác năm 2025
Sáng 23/12, tại Hà Nội, Khối Khoa học xã hội (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 và đề ra nhiệm vụ thực hiện năm 2026. Đến dự có đại diện Thường trực Hội đồng Thi đua- Khen thưởng Liên hiệp Hội Việt Nam; lãnh đạo của các đơn vị thành viện thuộc Khối Khoa học xã hội.
Ông Bùi Trung Kiên được tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch Liên hiệp Hội tỉnh Hưng Yên nhiệm kỳ 2025-2030
Chiều ngày 24/12, TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), đã tới dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hưng Yên (Liên hiệp Hội tỉnh Hưng Yên) lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh MTTQ, các đoàn thể Trung ương lần thứ I: Thống nhất trong đa dạng
Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh MTTQ, các đoàn thể TƯ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 không chỉ là một dấu mốc về mặt tổ chức, mà còn mang ý nghĩa lịch sử, mở ra chặng đường phát triển mới cho công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong toàn khối. Đại hội thể hiện sâu sắc sự "thống nhất trong đa dạng" - đa dạng về hình thái các tổ chức đoàn trực thuộc và thống nhất về mục tiêu hành động.
Vĩnh Long: Tổng kết Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng và Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Trần Đại Nghĩa
Sáng ngày 24/12/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Long phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị có liên quan tổ chức Hội nghị tổng kết và trao giải Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Vĩnh Long lần thứ XIV, năm học 2024-2025 và Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Trần Đại Nghĩa lần thứ X, năm 2024-2025.
Nhìn lại năm 2025: Những con số biết nói thể hiện sự đóng góp đối với xã hội từ các tổ chức KH&CN trực thuộc VUSTA
Năm 2025, các tổ chức KH&CN trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét, là minh chứng sinh động cho vai trò tiên phong của KHCN trong phụng sự xã hội. Hàng trăm đề tài, dự án KH&CN được triển khai hiệu quả đã lan tỏa giá trị thiết thực trong chăm sóc sức khỏe, xóa đói giảm nghèo, đào tạo nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường và phản biện chính sách.