Nhà ngôn ngữ học Nguyễn Tài Cẩn tạ thế
Theo tin từ gia đình, sau một thời gian lâm bệnh, GS Nguyễn Tài Cẩn đã từ trần hồi 19h10' (giờ Hà Nội) ngày 25/2, tại Matxcơva, thọ 86 tuổi.
GS Nguyễn Tài Cẩn là một trong những chuyên gia đầu ngành của ngành ngôn ngữ học Việt Nam. Ông là người có công lớn trong việc xây dựng chuyên ngành ngôn ngữ học tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Trường ĐH KHXH&NV, thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội).
Cuộc đời GS Nguyễn Tài Cẩn là tấm gương sáng của một trí thức yêu nước và cách mạng, là mẫu hình của một con người lao động không biết mệt mỏi.
GS Nguyễn Tài Cẩn sinh ngày 2/5/1926 tại làng Thượng Thọ (nay thuộc xã Thanh Văn), huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An trong một gia đình Nho học có truyền thống yêu nước. Thời niên thiếu, GS theo học Quốc học Vinh và Quốc học Huế.
Sau Cách mạng tháng Tám, ông tham gia công tác kháng chiến tại Nghệ An, là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam từ 1949. Cũng từ năm này ông bắt đầu dạy học. Năm 1952, ông được bổ nhiệm là trợ lí đại học lớp đại học đầu tiên ở Liên khu Bốn.
Năm 1953 - 1954 là Trưởng phòng chuyên môn Khu giáo dục Liên khu Bốn. Trong những năm 1955 - 1960, GS được Bộ Giáo dục Việt Nam cử làm chuyên gia Việt ngữ học đầu tiên tại Liên Xô (làm việc tại Đại học tổng hợp Leningrad).
Năm 1960, ông bảo vệ thành công luận án Phó tiến sĩ ngữ văn đầu tiên của Việt Nam tại Liên Xô về ngành Ngôn ngữ học với đề tài “ Từ loại danh từ tiếng Việt ”.
Từ năm 1961-1971, ông làm Chủ nhiệm bộ môn Ngôn ngữ học tại khoa Ngữ Văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Năm 1980, được phong hàm Giáo sư. Trong các năm 1982, 1988-1990 là giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Paris 7 (Pháp) và 1991 tại Đại học Cornell (Hoa Kì).
Năm 2000, giáo sư được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về cụm 3 công trình: Ngữ pháp tiếng Việt – Từ ghép, đoản ngữ; Giáo trình lịch sử ngữ âm tiếng Việt; Nguồn gốc và quá trình cách đọc Hán – Việt.
Năm 2008, giáo sư được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân.