Người bắt dứa Queen "đẻ" trái vụ
Giải pháp ngàn vàng
Ông La Văn Xô, Bí thư Đảng uỷ xã hồ hởi nói với chúng tôi: “Những năm qua, sản lượng dứa của Bảo Sơn luôn dẫn đầu toàn tỉnh. Đặc biệt, từ khi có dứa trái vụ, quả to, thơm ngon nên bán được giá, mở ra hướng làm ăn mới cho bà con nông dân. Giải pháp cho dứa Queen ra trái vụ được đánh giá là ngàn vàng mang tên "Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc dứa Queen vụ xuân", đã giúp ông Nguyễn Xuân Trường đoạt giải nhất trong cuộc thi "Sáng tạo kỹ thuật nhà nông toàn quốc lần thứ nhất năm 2005". Nó cũng đã "hô biến" hàng trăm hécta đất đồi trước kia trồng bạch đàn hiệu quả kém thành vùng dứa rộng lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Năm 2002, tỉnh Bắc Giang quy hoạch lại vùng sản xuất dứa để cung cấp nguyên liệu cho Nhà máy chế biến nông sản thực phẩm. Khi đó, ông Trường còn là cán bộ khuyến nông xã, được cử đi tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc dứa Queen. Theo ông, quy trình sản xuất dứa Queen vụ xuân do Sở Nông nghiệp và PTNT tập huấn, cây giống phải có trọng lượng 200 - 300g và sau 18 tháng mới cho thu hoạch. Nếu trồng vào tháng 2 sẽ thu hoạch vào tháng 7 - 8 năm sau. Thời điểm đó đúng vào mùa hè, nắng nóng nên tỷ lệ quả bị rám cao. Đồng thời dứa phải cạnh tranh với nhiều mặt hàng hoa quả khác nên giá bán rất thấp, có lúc chỉ còn 500 đồng/kg. Cũng trong thời gian tập huấn, ông Trường học được kỹ thuật bắt dứa ra quả trái vụ. ý tưởng cho dứa Queen ra quả trái vụ để nâng cao thu nhập cho bà con chợt loé lên trong đầu ông.
Năm ấy, Bảo Sơn bắt đầu mở rộng diện tích trồng dứa nhưng bị thiếu giống. Giống dứa trở thành vấn đề nóng, làm đau đầu cả lãnh đạo xã lẫn người dân. Gánh nặng đè lên vai ông Trường. "Một lần, tôi thử lấy những cây giống to và già về trồng. Trồng từ tháng 3 đến tháng 9 thấy cây phát triển rất tốt. Tôi mua thuốc dấm hoa quả của Trung Quốc, đạm urê hoà với nước rồi phun vào nõn cây. Quả nhiên, tháng 2 năm sau, tất cả những cây dứa được xử lý bằng cách đó đều ra quả rất to. Với cách làm này, sau 12 tháng là được thu hoạch. Vì ra trái vụ nên giá bán lúc nào cũng được hơn 2.000 đồng/kg" - ông Trường thổ lộ.
Giúp nông dân giảm nghèo
Thấy cách làm của ông Trường độc đáo, hiệu quả, người dân Bảo Sơn đều học tập và làm thành công. Chúng tôi đến thôn Đồng Cống, nơi có nhiều diện tích trồng dứa. Anh Nguyễn Văn Máy tươi cười giới thiệu: “Hiện tại, giá dứa là 2.900 đồng/ kg. Năm nay trang trại của tôi sẽ cho thu hoạch gần 30 tấn, ước lãi trên 20 triệu đồng. So với những năm chưa cho dứa ra quả trái vụ, doanh thu cao hơn hẳn vì dứa trái vụ bán được giá. Trước khi trồng dứa, anh Máy đã trồng vải, na nhưng hiệu quả kinh tế thấp. Năm ngoái, trồng vải chỉ hoà vốn. Anh cho biết thêm, những ngày đầu áp dụng kỹ thuật cho dứa ra quả trái vụ gặp nhiều bỡ ngỡ, nhưng qua vài vụ thì quen dần. Quan trọng nhất là chăm sóc phải đúng cách, nếu không quả sẽ nhỏ.
Cách nhà anh Máy không xa là trang trại dứa rộng 3ha của anh Trần Văn Toàn. Anh Toàn trồng dứa từ năm 2002. Anh còn trồng vải, tre, cây lấy gỗ nhưng hiệu quả nhất vẫn là dứa. Mỗi năm gia đình anh có thu trên 100 triệu đồng.
Chúng tôi tới nhà Vi Văn Hải lúc anh đang dọn cỏ. Anh cho biết: “Từ tháng Giêng, cả khu này một ngày bán vài chục tấn dứa đi Thái Nguyên, Lạng Sơn, Quảng Ninh".
Xã Bảo Sơn hiện có 200 hộ trồng 100ha dứa. Trung bình mỗi hécta dứa đạt sản lượng 35 tấn. Mỗi năm, xã xuất hơn 3.500 tấn dứa ra thị trường. Những năm qua, diện tích trồng dứa liên tục được mở rộng.
Thấy dân giàu lên từ trồng dứa, ông Trường vui nhưng vẫn canh cánh nỗi lo: “Chúng tôi vẫn còn thiếu giống vì sau khi thu hoạch là phải trồng lại. Thêm nữa, bây giờ giá dứa cao nhưng liệu có ổn định trong những năm tới? Tâm tư của ông Trường cũng là nỗi niềm của tất cả bà con nơi đây.
Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc dứa Queen trái vụ
Chọn cây giống to. Trồng vào tháng 3 - 4. Khi cây được 6 tháng tuổi thì xử lý cho dứa ra hoa bằng cách: Dùng 4 lọ thuốc dấm hoa quả thúc chín tố loại 5g (do Công ty TNHH Hoá Công Ngân Cá Giang Tô sản xuất) pha vào bình 12l nước, cho thêm 300g đạm urê rồi hoà tan, sau đó xịt vào nõn dứa lúc sáng sớm hoặc chiều tối, mỗi nõn 10cc. Chăm sóc tập trung.
Ưu điểm: giảm 1/3 công chăm sóc và thời gian thu hoạch. Năng suất bình quân cao hơn dứa chính vụ khoảng 5 tấn/ha. Giá bán gấp 3 lần dứa chính vụ.