Năm 2012 Việt Nam sẽ trồng cây trồng biến đổi gen

Bộ Nông nghiệp & PTNT và Tổ chức Dịch vụ quốc tế về khuyến khích ứng dụng công nghệ sinh học trong nông nghiệp (ISAAA) đã tổ chức Hội nghị "Triển vọng toàn cầu của cây trồng biến đổi gen". Theo Tiến sĩ Clive James, Chủ tịch ISAAA, năm 2010, diện tích cây trồng biến đổi gen trên toàn thế giới đạt 148 triệu ha, tăng 14 triệu ha so với năm 2009. Hiện đang có 29 nước canh tác cây trồng biến đổi gen, 30 nước nhập khẩu các sản phẩm cây trồng biến đổi gen, 59 quốc gia phê duyệt sử dụng các loại cây trồng biến đổi gen, hoặc để làm giống cây trồng, hoặc làm lương thực, thực phẩm hay thức ăn chăn nuôi.

Theo tính toán, giá trị toàn cầu của riêng hạt giống cây trồng biến đổi gen đạt 11,2 tỉ USD trong năm 2010 và gần 150 tỉ USD/ năm cho các sản phẩm ngô, đậu tương và bông. Cây trồng biến đổi gen đã góp phần tiết kiệm 39 triệu kg thuốc trừ sâu, 75 triệu ha đất và giúp 14,4 triệu hộ nông dân sản xuất nhỏ thoát nghèo. Cây trồng biến đổi gen sẽ đóng góp to lớn vào mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ 2015 về cắt giảm một nửa số lượng người đói nghèo bằng cách tối ưu hóa năng suất cây trồng theo đề xuất của người sáng lập ISAAA, người đoạt giải Nobel Hòa Bình - ông Norman Borlaug - đã có công cứu 1 tỉ người khỏi đói. Clive James bày tỏ: Trong số 10 công ty lớn nhất thế giới trong lĩnh vực kinh doanh giống cây trồng, hiện có 2 công ty đang đưa giống cây trồng biến đổi gen vào Việt Nam với sự cho phép của nhà nước Việt Nam. Đó là Công ty Monsanto (Mỹ) và Công ty Syngenta (Thuỵ Sĩ). Monsanto là công ty mạnh nhất thế giới về kinh doanh giống cây trồng với tổng số vốn hơn 5 tỉ USD và chiếm 23% thị phần toàn cầu về thương mại giống cây trồng biến đổi gen. Với những công việc mà Việt Nam đang triển khai, ISAAA hy vọng nông dân Việt Nam chính thức trồng cây biến đổi gen vào năm 2012. Theo ông Triệu Văn Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Nông nghiệp & PTNT) thì Việt Nam khá chậm trễ trong việc đưa cây trồng biến đổi gen vào canh tác. Mãi đến năm 2010, Nhà nước mới cấp phép cho 3 Công ty FDI (Công ty Monsanto, Công ty Syngenta, Công ty TNHH Pioneer Hi - Bred) đưa các giống ngô biến đổi trên từ nước ngoài về trồng khảo nghiệm tại Việt Nam . Đến nay đã trải qua 2 vụ khảo nghiệm trồng các giống ngô biến đổi gen trên diện hẹp đều được đánh giá rất tốt. Kết quả khảo nghiệm ở miền Bắc và miền Nam cho thấy ngô biến đổi gen không có biểu hiện bị hại sau khi phun thuốc trừ cỏ và gây nhiễm sâu bệnh nhân tạo. Năng suất các giống ngô này cũng cao hơn 30% so với các giống ngô trong nước. Ông Triệu Văn Hùng cũng cho biết, nước ta chưa có chủ trương khảo nghiệm với lúa biến đổi gen mà trước tiên chỉ trên ngô, bông và đậu tương. Những giống đang khảo nghiệm ở nước ta là những giống đã được trồng ở nhiều nơi trên thế giới, ưu việt rõ nhất là khả năng kháng sâu đục thân và thuốc diệt cỏ. Nếu trồng các giống ngô này, sẽ giảm được lượng thuốc trừ sâu và thuốc trừ cỏ phải sử dụng, giảm chi phí sản xuất đồng thời năng suất vượt trội. Hiện tại Việt Nam đang tiến hành khảo nghiệm trên ngô ở quy mô hẹp, nếu không có gì thay đổi, năm 2012 sẽ đưa loại cây trồng này vào sản xuất đại trà. Mục tiêu khi trồng ngô biến đổi gen trước tiên là phục vụ cho chăn nuôi gia súc, gia cầm chứ chưa đặt vấn đề dùng cho thực phẩm. Dù gì, cây trồng biến đổi trên cũng sẽ phải cạnh tranh với cây trồng truyền thống một cách sòng phẳng.

Giám đốc phụ trách pháp lý Công ty Syngenta cho biết, được phép của Bộ Nông nghiệp & PTNT, từ tháng 3 năm 2010, Syngenta đã đưa giống ngô kháng sâu đục thân và kháng thuốc trừ cỏ vào Việt Nam, phối hợp với Viện Di truyền nông nghiệp khảo nghiệm 2 vụ. Đến nay, đã hoàn thành khảo nghiệm diện hẹp. Tháng 1/2011, Hội đồng Khoa học của Bộ Nông nghiệp & PTNT đã đánh giá, xem xét rủi ro và nghiệm thu rất tốt. Đến nay, Bộ Nông nghiệp & PTNT đã cho phép Công ty Syngenta trồng khảo nghiệm trên diện rộng và sẽ triển khai vào tháng 4/2011. Kế hoạch, sau khi khảo nghiệm trên diện rộng xong, được Bộ Nông nghiệp & PTNT cấp chứng nhận, Công ty sẽ tổng hợp báo cáo và trình lên Bộ Tài nguyên và Môi trường để được Bộ này cấp chứng chỉ an toàn với môi trường, với hệ sinh thái. Sau đó còn phải trải qua trưng cầu ý kiến của cộng đồng, các nhà khoa học và thông qua Bộ Y tế để được cấp chứng nhận an toàn thực phẩm.

Hy vọng hết quý II năm 2012, hạt giống ngô biến đổi gen của Công ty Syngenta sẽ được cấp chứng chỉ của Nhà nước và được bán đại trà cho nông dân. Cùng với việc thương mại hóa giống ngô, Công ty sẽ tổ chức tập huấn cho nông dân biết cách sử dụng, canh tác loại giống ngô công nghệ sinh học này. Khi sản phẩm hạt ngô biến đổi gen có chứng chỉ an toàn trong sản xuất thức ăn gia súc thì các công ty sản xuất thức ăn gia súc trong nước sẽ thu mua sản phẩm ngô biến đổi gen do nông dân sản xuất, giảm việc nhập khẩu ngô từ nước ngoài. Kỳ vọng đến năm 2015, ngô biến đổi gen sẽ chiếm 15 - 30% trong tổng diện tích 1 triệu ha trồng ngô ở Việt Nam .