Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 24/05/2006 22:27 (GMT+7)

Mực nước ngầm giảm đe dọa an ninh lương thực

Sự bơm hút quá mức nước cho tưới tiêu nhằm thoả mãn nhu cầu ngày càng tăng về lương thực ngày nay sẽ làm giảm sản lượng lương thực sẽ giảm trong tương lai. Hai xu thế đang diễn ra là mực nước ngầm hạ thấp và nhiệt độ tăng khiến cho nông dân thế giới gặp nhiều khó khăn trong việc nuôi sống 76 triệu người được sinh ra thêm mỗi năm.


Loài người đang “khát”

Mỗi người uống khoảng gần 5 lít nước một ngày ở dạng này hay dạng khác, nhưng lượng lương thực mà chúng ta tiêu thụ mỗi ngày lại cần đến 3000 lít nước để sản xuất ra chúng, hay lớn gấp 500 lần. Nông nghiệp lại là ngành sử dụng nước nhiều nhất, 70% tổng lượng nước được bơm lên từ nước ngầm hay từ các dòng sông là để sử dụng cho tưới tiêu, 20% được sử dụng cho công nghiệp và chỉ 10% là cho người dân sử dụng. Mực nước ngầm hiện nay đang xuống thấp ở nhiều quốc gia chiếm tới hơn nửa dân số thế giới. Trong vòng vài năm qua, các nhà sinh thái học cây trồng đã chú trọng đến mối liên quan giữa nhiệt độ và năng suất cây trồng và đã phát hiện ra rằng nhiệt độ cứ tăng 1 0C thì ở mùa thu hoạch tiếp theo sản lượng ngũ cốc, gạo và ngô sẽ giảm 10%.


Sóng nóng

Kể từ 1970, nhiệt độ trung bình của Trái đất đã tăng gần 0,7 0C. Năm năm ấm nhất trong 124 năm kỷ lục ghi nhận bắt đầu từ 1880 lại là 5 trong số 7 năm qua. Năm 2002, nhiệt độ cao kỷ lục và hạn hán đã làm giảm sản lượng ngũ cốc của cả Ấn Độ và Mỹ. Hiện tượng này đã làm giảm 90 triệu tấn sản lượng ngũ cốc thế giới, tương đương với hơn 4%. Năm 2003, sóng nóng đã là một gánh nặng ở châu Âu. Đợt sóng nóng kỷ lục đã ảnh hưởng đến 35.000 người ở 8 nước do mùa màng bị tàn lụi, từ nước Pháp ở phía Tây cho tới cả Ukraina ở phía Đông bán cầu. Hậu quả là sản lượng ngũ cốc của châu Âu đã giảm 30 triệu tấn, ngang với một nửa sản lượng lúa mỳ của Mỹ. Mặc dù vấn đề thay đổi khí hậu đang được bàn tán rộng rãi, song chúng ta lại quá chậm chạp trong việc hiểu được ý nghĩa đầy đủ của vấn đề này đối với an ninh lương thực.


Lũ lụt thường xuyên

Uỷ ban Liên Chính phủ về Thay đổi Khí hậu gồm 2.000 nhà khoa học xuất sắc dự đoán: nhiệt độ trung bình của Trái đất trong thế kỷ này sẽ tăng 1,4-5,8 oC. Thế hệ nông dân hiện nay đang phải đối mặt với tương lai về nhiệt độ tăng khắc nghiệt hơn so với bất kỳ thế hệ nào kể từ khi nền nông nghiệp bắt đầu. Nhiệt độ cao ở các vùng núi sẽ làm biến đổi mô hình về lượng mưa, làm tăng lượng mưa và giảm lượng tuyết rơi. Kết quả là lũ lụt xảy ra nhiều hơn trong mùa mưa và ít có tuyết tan bổ sung thêm nước cho các sông trong mùa khô.

Công nghệ mới

An ninh lương thực ngày nay là một vấn đề rất phức tạp. Có thể đưa ra nhận xét rằng, trong thời kỳ hiện nay, các quyết định của Bộ Năng lượng có thể có ảnh hưởng lớn đến an ninh lương thực trong tương lai hơn so với các quyết định của Bộ Nông nghiệp. Các chính sách do các Bộ trưởng Tài nguyên nước đưa ra cũng có thể có ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng và giá lương thực. Và khi mức nước tưới tiêu tính trên đầu người trên toàn thế giới giảm xuống thì cũng sẽ có ảnh hưởng lớn đến an ninh lương thực trong tương lai.

Tương lai


Về mặt cung cấp, tiềm năng giảm sử dụng than và cắt giảm phát tán cacbon là rất lớn, bằng cách phát triển các nguồn năng lượng gió. Tại châu Âu-khu vực dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này, các mỏ than đang bị đóng cửa, 40 triệu dân châu Âu hiện đang sử dụng điện sinh hoạt từ nguồn năng lượng gió. Vào năm 2020, dự báo một nửa trong số 400 triệu dân châu Âu sẽ sử dụng nguồn năng lượng này cho sinh hoạt.


Có rất nhiều bước để cắt giảm phát tán cacbon trên toàn thế giới và ổn định khí hậu. Đáng tiếc là ô tô có vai trò trong việc làm tăng nồng độ CO 2trong khí quyển, nguyên nhân gây biến đổi khí hậu và hiệu suất của động cơ ô tô lại cũng có thể ảnh hưởng đến giá lương thực.

Nguồn: People@theplanet; vista5/5/2006.

Xem Thêm

Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Nhìn lại năm 2025: Những con số biết nói thể hiện sự đóng góp đối với xã hội từ các tổ chức KH&CN trực thuộc VUSTA
Năm 2025, các tổ chức KH&CN trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét, là minh chứng sinh động cho vai trò tiên phong của KHCN trong phụng sự xã hội. Hàng trăm đề tài, dự án KH&CN được triển khai hiệu quả đã lan tỏa giá trị thiết thực trong chăm sóc sức khỏe, xóa đói giảm nghèo, đào tạo nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường và phản biện chính sách.
Thanh Hoá: Phản biện đề án tiêu úng kênh Bắc Sông Chu, Nam sông Mã
Sáng ngày 18/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (Liên hiệp hội) tổ chức Hội thảo khoa học phản biện “Đề án nghiên cứu các giải pháp tiêu úng cho khu vực các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Ngọc Lặc sau khi hệ thống kênh Bắc Sông Chu - Nam sông Mã đưa vào khai thác, sử dụng” do Sở Nông nghiệp và Môi trường làm cơ quan soạn thảo.
Quảng Trị: Ông Nguyễn Xuân Tuyến làm Chủ tịch Hội Luật gia
Sáng ngày 17/12, Hội Luật gia tỉnh Quảng Trị tổ chức Đại hội đại biểu Hội Luật gia tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Dự đại hội có ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN tỉnh Quảng Trị; ông Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam.
Đoàn Thanh niên VUSTA trao yêu thương, lan tỏa tri thức tới điểm trường Ấm Hiêu, tỉnh Thanh Hóa
Ngày 18/12, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tham gia Lễ khánh thành Cụm công trình thư viện và nhà vệ sinh tại điểm trường Ấm Hiêu, Trường tiểu học Cổ Lũng, tỉnh Thanh Hóa, đồng thời trao tặng sách, truyện cho các em học sinh tại Điểm trường.
Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII
Sáng ngày 19/12, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII (2020-2025). Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hoạt động năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2026; đồng thời xem xét một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Hội đồng Trung ương.
Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh dẫn đoàn Việt Nam tham dự Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025
Ngày 7/12, tại Tp. Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025 đã được tổ chức với chủ đề “Kỹ thuật xanh và Phát triển bền vững”. Đoàn Việt Nam do Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Ngọc Linh - làm trưởng đoàn đã tham dự Diễn đàn. Tham gia Đoàn công tác có đại diện của Hội Thủy lợi Việt Nam, Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng Liên hiệp Hội Việt Nam.
Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Liên hiệp Hội Việt Nam đoạt Giải Ba Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Tham gia Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ I, năm 2025 trong Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Liên hiệp Hội Việt Nam vinh dự có nhóm tác giả đoạt Giải Ba và Đảng uỷ Liên hiệp Hội Việt Nam là một trong 05 tổ chức Đảng được tặng Bằng khen của Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương vì đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức Cuộc thi.