Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 23/05/2006 16:07 (GMT+7)

Khi động vật trở thành vũ khí quân sự

Với sự phát triển của các công nghệ vi tiểu hình hóa, rất nhiều loại côn trùng khác nhau dù nhỏ bé đến đâu (như ruồi, kiến, thậm chí cả muỗi) cũng có thể được sử dụng cho nhiều mục tiêu như truy tìm, phá hoại hay do thám. Đó là chưa kể tới nhiều dự án nghiên cứu trước đây với những động vật to lớn hơn như chuột, cá mập, v.v...

Giữa tháng 3/2006, Cục Các dự án nghiên cứu triển vọng trong lĩnh vực quốc phòng của Mỹ (DAPRA) tại Arlington (bang Virginia) đã treo giải cho một cuộc thi về phát minh tốt nhất trong lĩnh vực ứng dụng động vật. Đích thân Tổng thống Bush đã hứa hẹn về những đơn đặt hàng trị giá hàng trăm triệu USD cho những thành công kiểu trên.

Mục tiêu chính của cuộc thi là làm sao bắt buộc côn trùng tiến sát tới một đối tượng cụ thể, nằm cách điểm xuất phát hàng trăm mét. Sau đó, sinh vật này cần phải “bất động trong một khoảng thời gian nhất định, trước khi nhận được những chỉ thị mới”. Do điều kiện của cuộc thi không hạn chế, bất cứ một sinh vật nào cũng có thể được áp dụng. Nhưng các “ứng cử viên” hàng đầu vẫn là những chú gián, loài vật được coi là “dễ tính”, có triển vọng và nhanh nhẹn (nhờ còn có khả năng bay).

Các chuyên gia từ DAPRA đã phát minh ra một phương pháp gọi nôm na là “zombie” (thây ma sống lại), có thể biến côn trùng thành đối tượng điều khiển được. Để làm được điều này, cần phải ghép vào cơ thể chúng những loại chip sinh học (biochip) - thực chất là các vi mạch bằng các vật liệu hữu cơ. Những chip này không phải được gắn vào các côn trùng đã trưởng thành, mà vào thời kỳ chúng còn là ấu trùng hay nhộng. “Biochip được cấy vào cơ thể côn trùng và sẽ cùng trải qua quá trình biến đổi trong từng giai đoạn phát triển - các chuyên gia Mỹ giải thích - bản thân chúng cùng với bộ não sẽ trở thành những yếu tố cần thiết để điều hành liên lạc”. Phương pháp mới này tỏ ra hiệu quả hơn nhiều so với việc ghép các vi mạch từ bên ngoài.

Những nỗ lực nhằm sử dụng động vật cho các mục đích quân sự còn rất đa dạng. Hai năm trước, một bộ phận tại DAPRA cũng bắt tay vào việc huấn luyện ong vò vẽ và ong mật cho nhiệm vụ tìm kiếm chất nổ theo mùi, vì các loài côn trùng thường đặc biệt nhạy cảm với các thành phần này. Giai đoạn tiếp theo của dự án trên là trang bị cho ong loại chip siêu nhỏ giúp thu nhận được sự phản ứng của chúng.

Một cơ cấu tương tự như trên đã từng được thử nghiệm thành công trên loài chuột. “Microchip khi gắn vào não sẽ ghi nhận mức độ hoạt động khác thường của con vật khi cảm nhận chất nổ - chuyên gia Frank Vidzens giải thích - Loài chuột đã được huấn luyện từ trước để chúng có cảm tưởng như đang tìm kiếm thức ăn chứ không phải tìm mìn. Tiếp đó, khi có phản ứng của não, bộ phận điện tử sẽ gửi đi một tín hiệu kích thích. Điều này sẽ làm con chuột cảm thấy thích thú, thúc đẩy nó cho những cuộc tìm kiếm tiếp theo”.

Dù sao, các nhà khoa học vẫn thừa nhận là họ chưa thể điều khiển được hoàn toàn động vật - mà thực chất chỉ là kích thích chúng đi theo hướng chính xác. Chính vì vậy, loài chuột dò mìn vẫn chỉ được coi là một công cụ “bán điều khiển học”. Mục tiêu tiếp theo là phải làm cho chúng hoàn toàn điều khiển được.

DAPRA hiện cũng đang cấp tài chính cho một dự án liên quan đến cá mập do nhà khoa học Jelly Etema từ Trường đại học Tổng hợp Boston đứng đầu. Dường như Etema đã học được cách điều khiển cá mập, cho dù mới chỉ trong bể nhỏ chứ chưa phải ngoài biển. Loài ăn thịt hung dữ này đã biết bơi tới những vị trí mà nhà bác học này ra lệnh. Etema cũng đang nghiên cứu các phần của não cá mập có phản ứng với các mùi vị. Nhưng bà không thu các tín hiệu từ chúng mà ngược lại, gửi các xung điện nhờ sự giúp đỡ của một chùm điện cực nhỏ được gắn vào thân cá.

Chúng được kết nối với một ăngten đặt trên đầu cá mập. Etema sau đó qua thiết bị vô tuyến gửi một lệnh, ví dụ như quay sang trái. Các điện cực sẽ kích thích theo hướng cụ thể tại trung tâm khứu não của cá. Con cá mập có cảm tưởng là đã ngửi thấy một mùi hấp dẫn và bơi về hướng đó. Tín hiệu truyền lệnh càng mạnh, thì độ kích thích càng mạnh, khiến con cá chuyển hướng đột ngột hơn. “Cá mập có thể điều khiển tương tự như một chiếc ôtô hay một chiếc canô đồ chơi” - Etema quả quyết như vậy.

Nhà khoa học này cũng đang gặp phải một khó khăn khi tín hiệu vô tuyến không lan truyền trong nước. Tại bể huấn luyện cá, những ăngten nối với não được dẫn lên trên mặt nước nhờ các ống - một điều được coi là không thể ở những độ sâu lớn. Etema đang có kế hoạch sử dụng các máy định vị sử dụng âm thanh (dưới nước) - thực chất là các bộ phận phát và thu tín hiệu âm nhờ sự giúp đỡ của các vi mạch đặc biệt có thể truyền đi như điện. Phương pháp này sẽ giúp truyền lệnh đi xa tới vài trăm kilômét, qua đó có thể sử dụng cá mập cho hoạt động tuần tiễu trên biển. Nhờ các cơ quan cảm giác rất nhạy, cá mập có thể dễ dàng phát hiện được các tàu ngầm hay người nhái của đối phương.

Nguồn: cand.com.vn 1/5/2006.

Xem Thêm

Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Nhìn lại năm 2025: Những con số biết nói thể hiện sự đóng góp đối với xã hội từ các tổ chức KH&CN trực thuộc VUSTA
Năm 2025, các tổ chức KH&CN trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét, là minh chứng sinh động cho vai trò tiên phong của KHCN trong phụng sự xã hội. Hàng trăm đề tài, dự án KH&CN được triển khai hiệu quả đã lan tỏa giá trị thiết thực trong chăm sóc sức khỏe, xóa đói giảm nghèo, đào tạo nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường và phản biện chính sách.
Thanh Hoá: Phản biện đề án tiêu úng kênh Bắc Sông Chu, Nam sông Mã
Sáng ngày 18/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (Liên hiệp hội) tổ chức Hội thảo khoa học phản biện “Đề án nghiên cứu các giải pháp tiêu úng cho khu vực các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Ngọc Lặc sau khi hệ thống kênh Bắc Sông Chu - Nam sông Mã đưa vào khai thác, sử dụng” do Sở Nông nghiệp và Môi trường làm cơ quan soạn thảo.
Quảng Trị: Ông Nguyễn Xuân Tuyến làm Chủ tịch Hội Luật gia
Sáng ngày 17/12, Hội Luật gia tỉnh Quảng Trị tổ chức Đại hội đại biểu Hội Luật gia tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Dự đại hội có ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN tỉnh Quảng Trị; ông Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam.
Đoàn Thanh niên VUSTA trao yêu thương, lan tỏa tri thức tới điểm trường Ấm Hiêu, tỉnh Thanh Hóa
Ngày 18/12, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tham gia Lễ khánh thành Cụm công trình thư viện và nhà vệ sinh tại điểm trường Ấm Hiêu, Trường tiểu học Cổ Lũng, tỉnh Thanh Hóa, đồng thời trao tặng sách, truyện cho các em học sinh tại Điểm trường.
Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII
Sáng ngày 19/12, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII (2020-2025). Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hoạt động năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2026; đồng thời xem xét một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Hội đồng Trung ương.
Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh dẫn đoàn Việt Nam tham dự Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025
Ngày 7/12, tại Tp. Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Diễn đàn Kỹ sư Lan Thương - Mekong 2025 đã được tổ chức với chủ đề “Kỹ thuật xanh và Phát triển bền vững”. Đoàn Việt Nam do Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Ngọc Linh - làm trưởng đoàn đã tham dự Diễn đàn. Tham gia Đoàn công tác có đại diện của Hội Thủy lợi Việt Nam, Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng Liên hiệp Hội Việt Nam.
Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.