Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 24/08/2022 10:46 (GMT+7)

Hướng tới một lộ trình quốc gia về nhựa dùng một lần tại Việt Nam

Với sự đóng góp của chuyên gia đến từ Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Xanh (GreenHub), tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Ngân hàng thế giới công bố báo cáo Hướng tới một lộ trình quốc gia về nhựa dùng một lần tại Việt Nam - Các lựa chọn chiến lược để giảm thiểu nhựa dùng một lần cần ưu tiên.

Mục tiêu của báo cáo là đưa ra các lựa chọn chính sách ngắn hạn có thể thực hiện được ở Việt Nam trong vòng 5 năm tới (2022–2026) và sẽ giúp giảm đáng kể nhựa dùng một lần gây ô nhiễm môi trường ở trong nước.

Ô nhiễm nhựa đang là một thách thức lớn đối với Việt Nam. Trên toàn cầu, rác thải nhựa đang là một vấn đề phổ biến, trong số hơn 8 triệu tấn chất thải nhựa đổ ra các đại dương trên thế giới hàng năm, ước tính 90% trong số này chỉ đến từ 10 con sông, 8 trong số đó là ở Châu Á.

Tại Việt Nam, ước tính lượng rác thải nhựa thải ra đại dương hàng năm là từ 0,28 đến 0,73 triệu tấn đã khiến Việt Nam trở thành một trong những nguồn phát sinh rác thải nhựa lớn trên thế giới.

tm-img-alt

Ảnh: internet

Chính phủ Việt Nam nhận thức được mối đe dọa môi trường do rác thải nhựa gây ra và nhu cầu cấp thiết phải hành động để giảm thiểu ô nhiễm nhựa.Việt Nam cam kết giải quyết các thách thức về ô nhiễm chất thải rắn và chất thải nhựa.

Thông qua Tuyên bố Bangkok năm 2019 về chống lại rác thải nhựa đại dương, các quốc gia thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam, cam kết giảm mức độ ô nhiễm nhựa đại dương hiện đang ở mức cao. Các thành viên ASEAN cũng nhấn mạnh nguyện vọng chung là bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và vùng biển cũng như các nguồn tài nguyên biển. Thông qua Chiếnlược quốc gia về quản lý chất thải rắn đã được sửa đổi, Việt Nam cam kết thu gom, vận chuyển và xử lý 100% rác thải phi hộ gia đình vào năm 2025 và 85% rác thải sinh hoạt đô thị vào năm 2025.

Ngày 4/12/2019, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký Quyết định số 1746/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030. Kế hoạch này đặt mục tiêu cắt giảm 50% chất thải nhựa đại dương vào năm 2025 và 75% vào năm 2030, cũng như loại bỏ nhựa sử dụng một lần (SUP) khỏi các điểm du lịch ven biển và các khu bảo tồn biển vào năm 2030. Để triển khai thực hiện, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Việt Nam đặt mục tiêu nâng cao hiểu biết của cán bộ về các vấn đề liên quan đến chất thải nhựa hỗ trợ công tác hoạch định chính sách quản lý nhựa.

Ngoài ra, Luật Bảo vệ Môi trường 2020, có hiệu lực vào ngày 1/1/2022, đã đưa ra chính sách “người gây ô nhiễm phải trả tiền”; luật yêu cầu phân loại chất thải; và luật tạo cơ sở pháp lý cho các chương trình về trách nhiệm mở rộng của người sản xuất (EPR). Việt Nam cũng đặt ra các mục tiêu về loại bỏ dần nhựa dùng một lần (SUP). Kể từ ngày 1/1/2026, việc sản xuất (để tiêu dùng trong nước), cũng như nhập khẩu túi nhựa không phân hủy sinh họcsẽ bị cấm,UBNDcác tỉnh hạn chế việc phân phối và sử dụng SUP trong các trung tâm mua sắm, siêu thị, khách sạn và các khu du lịch, bắt đầu từ năm 2025.

tm-img-alt

Ảnh: internet

Mặc dù đây là những bước quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm chất thải nhựa ở Việt Nam, vẫn cần có một lộ trình chính sách theo từng giai đoạn để đảm bảo đạt được những mục tiêu này, đồng thời giảm thiểu những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra đối với các nhà sản xuất và người tiêu dùng. Điều này đảm bảo rằng các chính sách, và cuối cùng là các lệnh cấm, có thể được thực hiện và thực thi.

Dự thảo lộ trình hành động của Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa (NPAP) về “Giảm triệt để Rò rỉ nhựa ở Việt Nam” ước tính rằng đến năm 2030, việc giảm thiểu và thay thế nhựa thông qua loại bỏ, tái sử dụng và các mô hình phân phối mới, cũng như thay thế bằng các chất thay thế phù hợp sẽ thay thế khoảng 1,66 triệu tấn nhựa phế thải (hoặc cắt giảm 22% mức của năm 2018 về rò rỉ nhựa vào đường thủy). Các chính sách đề xuất trong báo cáo này, nếu được thực hiện, dự kiến sẽ đóng góp đáng kể vào mục tiêu này, lộ trình của các lựa chọn chính sách đề xuất trong báo cáo này dựa trên nguyên tắc rằng Việt Nam cần phải có một quá trình chuyển đổi dần dần để đạt được (hoặc thậm chí có thể thực hiện) lệnh cấm các SUP vào năm 2031 theo quy định tại Nghị định 08/2022.

Ba loại SUP phổ biến nhất được nhắm tới trong lộ trình đề xuất của báo cáo là túi nhựa không phân hủy, hộp đựng thực phẩm bằng nhựa polystyrenegiãn nở (EPS) và ống hút nhựa. Các loại SUP khác trong lộ trình là các SUP được sử dụng trong các cơ sở kinh doanh thực phẩm mang đi, dịch vụ ăn uống và du lịch. Các loại SUP này được lựa chọn dựa trên các thông lệ quốc tế tốt và mức độ sẵn có của các lựa chọn thay thế dùng một lần hoặc dùng nhiều lần với chi phí hợp lý.

Các chính sách được đề xuất gồm: Hạn chế phân phối ống hút và dụng cụ khuấy đồ uống bằng nhựa dùng một lần; Hạn chế sử dụng một số sản phẩm SUP phục vụ tiêu dùng tại chỗ trong các cơ sở thực phẩm; Hạn chế (thông qua thỏa thuận tự nguyện) đối với việc sử dụng thìa dĩa nhựa dùng một lần của các đơn vị cung cấp dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến; Hạn chế phân phối các sản phẩm vệ sinh cá nhân dùng một lần trong khách sạn; Hạn chế sử dụng một số sản phẩm SUP tại các cơ sở và/hoặc khu vực du lịch.

Chính sách về giáđược đề xuất gồm: Phí tính cho người tiêu dùng khi mua túi nhựa không phân hủy; Phí tính cho người tiêu dùng khi mua cốc cà phê mang đi; Phân tích kinh tế sơ bộ cho thấy các khoản phí như phí đối với túi nhựa có thể tạo ra lợi ích môi trường đáng kể và có tỷ lệ lợi ích trên chi phí lớn hơn một.

Một số loại lệnh cấm có thể được áp dụng: Lệnh cấm ống hút nhựa và dụng cụ khuấy đồ uống (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu); Lệnh cấm túi nhựa không phân hủy (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu); Lệnh cấm hộp đựng thực phẩm bằng nhựa EPS (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu).

Xem Thêm

Bình Thuận: Ứng dụng AI - hướng đi đột phá cho du lịch
Ngày 16/5, tại TP. Phan Thiết, Liên hiệp hội đã phối hợp với Hiệp hội du lịch Bình Thuận và Hội Tin học TP. Hồ Chí Minh (HCA) tổ chức đã tổ chức hội thảo “Chuyển đổi số và Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo - kết nối hệ sinh thái du lịch Bình Thuận”.
Phát huy sức mạnh trí tuệ và tâm huyết của trí thức KHCN trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị
Nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam - LHHVN) xác định phát huy trí tuệ, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ trí thức là nhiệm vụ trung tâm, tạo động lực để khoa học công nghệ và chuyển đổi số trở thành lực lượng sản xuất chủ đạo thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Tin mới

Đoàn đại biểu VUSTA viếng đồng chí Trần Đức Lương, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
Chiều ngày 24/5/2025, đoàn đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam do TSKH. Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam làm trưởng đoàn đã tới kính viếng đồng chí Trần Đức Lương, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Thanh Hoá: Tập huấn Bình dân học vụ số cho cán bộ, hội viên
Ngày 22/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa tổ chức Hội nghị tập huấn về Công nghệ số ứng dụng trong sản xuất và đời sống (Bình dân học vụ số) cho gần 200 cán bộ, hội viên của các hội thành viên, trung tâm trực thuộc, đơn vị liên kết trong hệ thống Liên hiệp hội.
Phú Thọ: Lấy ý kiến về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013
Sáng ngày 20/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Phú Thọ (Liên hiệp hội) tổ chức hội thảo lấy ý kiến của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.
Tiền Giang: Họp mặt và vinh danh trí thức KH&CN
Ngày 20/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Tiền Giang phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức họp mặt trí thức KH&CN và vinh danh 2 trí thức được phong hàm Phó Giáo sư, 8 trí thức được công nhận học vị Tiến sĩ.
ĐẨY MẠNH HỢP TÁC VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI NHÂN DÂN TRONG HỆ THỐNG LIÊN HIỆP HỘI VIỆT NAM
Sáng ngày 13/5/2025 tại tỉnh Sóc Trăng, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội thảo “Xúc tiến hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm hoạt động đối ngoại nhân dân trong hệ thống Liên hiệp hội Việt Nam”.
VUSTA đóng góp cho Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 và Dự thảo Luật KHCN & ĐMST
Dù chỉ sửa đổi một số điều của Hiến pháp năm 2013, đội ngũ trí thức Liên hiệp Hội Việt Nam nhấn mạnh tính cấp thiết và chiều sâu cải cách, từ mô hình chính quyền hai cấp đến quy định cụ thể cấp hành chính, làm rõ vị trí tổ chức chính trị - xã hội...