Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 24/08/2022 10:46 (GMT+7)

Hướng tới một lộ trình quốc gia về nhựa dùng một lần tại Việt Nam

Với sự đóng góp của chuyên gia đến từ Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Xanh (GreenHub), tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Ngân hàng thế giới công bố báo cáo Hướng tới một lộ trình quốc gia về nhựa dùng một lần tại Việt Nam - Các lựa chọn chiến lược để giảm thiểu nhựa dùng một lần cần ưu tiên.

Mục tiêu của báo cáo là đưa ra các lựa chọn chính sách ngắn hạn có thể thực hiện được ở Việt Nam trong vòng 5 năm tới (2022–2026) và sẽ giúp giảm đáng kể nhựa dùng một lần gây ô nhiễm môi trường ở trong nước.

Ô nhiễm nhựa đang là một thách thức lớn đối với Việt Nam. Trên toàn cầu, rác thải nhựa đang là một vấn đề phổ biến, trong số hơn 8 triệu tấn chất thải nhựa đổ ra các đại dương trên thế giới hàng năm, ước tính 90% trong số này chỉ đến từ 10 con sông, 8 trong số đó là ở Châu Á.

Tại Việt Nam, ước tính lượng rác thải nhựa thải ra đại dương hàng năm là từ 0,28 đến 0,73 triệu tấn đã khiến Việt Nam trở thành một trong những nguồn phát sinh rác thải nhựa lớn trên thế giới.

tm-img-alt

Ảnh: internet

Chính phủ Việt Nam nhận thức được mối đe dọa môi trường do rác thải nhựa gây ra và nhu cầu cấp thiết phải hành động để giảm thiểu ô nhiễm nhựa.Việt Nam cam kết giải quyết các thách thức về ô nhiễm chất thải rắn và chất thải nhựa.

Thông qua Tuyên bố Bangkok năm 2019 về chống lại rác thải nhựa đại dương, các quốc gia thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam, cam kết giảm mức độ ô nhiễm nhựa đại dương hiện đang ở mức cao. Các thành viên ASEAN cũng nhấn mạnh nguyện vọng chung là bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và vùng biển cũng như các nguồn tài nguyên biển. Thông qua Chiếnlược quốc gia về quản lý chất thải rắn đã được sửa đổi, Việt Nam cam kết thu gom, vận chuyển và xử lý 100% rác thải phi hộ gia đình vào năm 2025 và 85% rác thải sinh hoạt đô thị vào năm 2025.

Ngày 4/12/2019, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký Quyết định số 1746/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030. Kế hoạch này đặt mục tiêu cắt giảm 50% chất thải nhựa đại dương vào năm 2025 và 75% vào năm 2030, cũng như loại bỏ nhựa sử dụng một lần (SUP) khỏi các điểm du lịch ven biển và các khu bảo tồn biển vào năm 2030. Để triển khai thực hiện, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Việt Nam đặt mục tiêu nâng cao hiểu biết của cán bộ về các vấn đề liên quan đến chất thải nhựa hỗ trợ công tác hoạch định chính sách quản lý nhựa.

Ngoài ra, Luật Bảo vệ Môi trường 2020, có hiệu lực vào ngày 1/1/2022, đã đưa ra chính sách “người gây ô nhiễm phải trả tiền”; luật yêu cầu phân loại chất thải; và luật tạo cơ sở pháp lý cho các chương trình về trách nhiệm mở rộng của người sản xuất (EPR). Việt Nam cũng đặt ra các mục tiêu về loại bỏ dần nhựa dùng một lần (SUP). Kể từ ngày 1/1/2026, việc sản xuất (để tiêu dùng trong nước), cũng như nhập khẩu túi nhựa không phân hủy sinh họcsẽ bị cấm,UBNDcác tỉnh hạn chế việc phân phối và sử dụng SUP trong các trung tâm mua sắm, siêu thị, khách sạn và các khu du lịch, bắt đầu từ năm 2025.

tm-img-alt

Ảnh: internet

Mặc dù đây là những bước quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm chất thải nhựa ở Việt Nam, vẫn cần có một lộ trình chính sách theo từng giai đoạn để đảm bảo đạt được những mục tiêu này, đồng thời giảm thiểu những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra đối với các nhà sản xuất và người tiêu dùng. Điều này đảm bảo rằng các chính sách, và cuối cùng là các lệnh cấm, có thể được thực hiện và thực thi.

Dự thảo lộ trình hành động của Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa (NPAP) về “Giảm triệt để Rò rỉ nhựa ở Việt Nam” ước tính rằng đến năm 2030, việc giảm thiểu và thay thế nhựa thông qua loại bỏ, tái sử dụng và các mô hình phân phối mới, cũng như thay thế bằng các chất thay thế phù hợp sẽ thay thế khoảng 1,66 triệu tấn nhựa phế thải (hoặc cắt giảm 22% mức của năm 2018 về rò rỉ nhựa vào đường thủy). Các chính sách đề xuất trong báo cáo này, nếu được thực hiện, dự kiến sẽ đóng góp đáng kể vào mục tiêu này, lộ trình của các lựa chọn chính sách đề xuất trong báo cáo này dựa trên nguyên tắc rằng Việt Nam cần phải có một quá trình chuyển đổi dần dần để đạt được (hoặc thậm chí có thể thực hiện) lệnh cấm các SUP vào năm 2031 theo quy định tại Nghị định 08/2022.

Ba loại SUP phổ biến nhất được nhắm tới trong lộ trình đề xuất của báo cáo là túi nhựa không phân hủy, hộp đựng thực phẩm bằng nhựa polystyrenegiãn nở (EPS) và ống hút nhựa. Các loại SUP khác trong lộ trình là các SUP được sử dụng trong các cơ sở kinh doanh thực phẩm mang đi, dịch vụ ăn uống và du lịch. Các loại SUP này được lựa chọn dựa trên các thông lệ quốc tế tốt và mức độ sẵn có của các lựa chọn thay thế dùng một lần hoặc dùng nhiều lần với chi phí hợp lý.

Các chính sách được đề xuất gồm: Hạn chế phân phối ống hút và dụng cụ khuấy đồ uống bằng nhựa dùng một lần; Hạn chế sử dụng một số sản phẩm SUP phục vụ tiêu dùng tại chỗ trong các cơ sở thực phẩm; Hạn chế (thông qua thỏa thuận tự nguyện) đối với việc sử dụng thìa dĩa nhựa dùng một lần của các đơn vị cung cấp dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến; Hạn chế phân phối các sản phẩm vệ sinh cá nhân dùng một lần trong khách sạn; Hạn chế sử dụng một số sản phẩm SUP tại các cơ sở và/hoặc khu vực du lịch.

Chính sách về giáđược đề xuất gồm: Phí tính cho người tiêu dùng khi mua túi nhựa không phân hủy; Phí tính cho người tiêu dùng khi mua cốc cà phê mang đi; Phân tích kinh tế sơ bộ cho thấy các khoản phí như phí đối với túi nhựa có thể tạo ra lợi ích môi trường đáng kể và có tỷ lệ lợi ích trên chi phí lớn hơn một.

Một số loại lệnh cấm có thể được áp dụng: Lệnh cấm ống hút nhựa và dụng cụ khuấy đồ uống (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu); Lệnh cấm túi nhựa không phân hủy (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu); Lệnh cấm hộp đựng thực phẩm bằng nhựa EPS (thông qua lệnh cấm bán hoặc sản xuất và nhập khẩu).

Xem Thêm

Vĩnh Long: 41 mô hình, sản phẩm đạt giải Cuộc thi Sáng tạo lần thứ XII
Ngày 16/9, tại Vĩnh Long, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp Hội) phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo; Tỉnh Đoàn Vĩnh Long tổ chức Lễ tổng kết Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng tỉnh Vĩnh Long lần thứ XII, năm học 2022 – 2023 (gọi tắt là Cuộc thi) và Phát động Cuộc thi lần thứ XIII, năm 2023-2024.
Kon Tum: Ghi nhận từ Cuôc thi Sáng tạo lần thứ 15
Qua 15 lần tổ chức, Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên - Nhi đồng (Cuộc thi) của tỉnh đã thực sự là sân chơi trí tuệ của thanh thiếu niên, nhi đồng. Cuộc thi đã khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo, đồng thời giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
Thanh Hóa: Xếp giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh lần thứ 13
Ngày29/8, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (Liên hiệp hội) tổ chức hội nghị Ban Tổ chức, Ban Thư ký, Trưởng các tiểu ban chấm điểm Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Thanh Hóa lần thứ 13 (2022 - 2023) (Hội thi) để đánh giá kết quả chấm điểm và xếp giải Hội thi.

Tin mới

Người đam mê những sáng kiến kỹ thuật môi trường từ rác thải
Tại vòng chung khảo Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Phú Yên lần thứ 10 (2022-2023) tổ chức ngày 3/8 vừa qua, tôi đặc biệt chú ý tới giải pháp “Thiết bị ủ rác thải hữu cơ dễ phân hủy sinh học cụm dân cư” là 1/41 giải pháp được chọn vào Chung khảo và đã đạt giải Ba, thuộc lĩnh vực: Nông-Lâm-Ngư nghiệp,Tài nguyên và Môi trường của TS Võ Anh Khuê và cộng sự.
Cần đa dạng hình thức phổ biến khoa học cho giới trẻ
Tại Hội thảo chuyên đề: “Tạo môi trường tốt cho các nhà khoa học tham gia phổ biến khoa học” trong khuôn khổ Hội nghị phố biến kiến thức khoa học 2023 được diễn ra tại Công viên Shougang, thành phố Bắc Kinh, Trung Quốc. Nhiều diễn giả đã đưa ra các mô hình, giải pháp để nâng cao trình độ hiểu biết về khoa học cho giới trẻ.
VUSTA thăm và làm việc tại Trụ sở Hội Khoa học và Kỹ thuật Trung Quốc
Ngày 18/9/2023, trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học năm 2023, Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch VUSTA làm trưởng đoàn, đã tới thăm và làm việc tại Trụ sở của Hội Khoa học và Kỹ thuật Trung Quốc (CAST) tại thủ đô Bắc Kinh.
Phú Yên: Phản biện xã hội về các khoản thu, chi đối với giáo dục công lập
Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Phú Yên phối hợp các Sở, ngành, các Hội vừa tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với Dự thảo Nghị quyết Quy định các khoản thu, mức thu và cơ chế quản lý thu, chi các dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục đối với cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh Phú Yên.
Vĩnh Long: 41 mô hình, sản phẩm đạt giải Cuộc thi Sáng tạo lần thứ XII
Ngày 16/9, tại Vĩnh Long, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp Hội) phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo; Tỉnh Đoàn Vĩnh Long tổ chức Lễ tổng kết Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng tỉnh Vĩnh Long lần thứ XII, năm học 2022 – 2023 (gọi tắt là Cuộc thi) và Phát động Cuộc thi lần thứ XIII, năm 2023-2024.
Kon Tum: Ghi nhận từ Cuôc thi Sáng tạo lần thứ 15
Qua 15 lần tổ chức, Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên - Nhi đồng (Cuộc thi) của tỉnh đã thực sự là sân chơi trí tuệ của thanh thiếu niên, nhi đồng. Cuộc thi đã khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo, đồng thời giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
Dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô phải minh bạch phương án tài chính
Khẳng định đầu tư theo phương thức đối tác công tư(PPP) đối với dự án thành phần 3 đầu tư xây dựng đường cao tốc thuộc DA Đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội là cần thiết, chuyên gia lưu ý, Nhà nước phải minh bạch phương án tài chính, có phương án tổ chức giao thông rõ ràng, nhất là đối với các phương tiện liên tỉnh bắt buộc phải đi qua Vành đai 4 để bảo đảm quyền lợi nhà đầu tư.