Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ năm 2005: Cụm công trình nghiên cứu công nghệ chế tạo vật liệu nổ
Trong thời gian nghiên cứu từ năm 1990 đến 2004 các nhà khoa học công nghệ của các đơn vị nói trên đã sản xuất được nhiều loại sản phẩm khác nhau như: Sản phẩm AD1, TFD - 15, AFST - 15, ANFO - 15 WR; đã thiết kế, chế tạo toàn bộ thiết bị của dây chuyền (máy sấy, máy nghiền, trộn thuốc nổ, máy nhồi thuốc, máy nhúng sáp, máy trộn thuốc, thiết bị nấu thuốc nổ); nghiên cứu công nghệ sản xuất thuốc nổ, lập bộ tài liệu công nghệ phục vụ sản xuất và nghiệm thu sản phẩm, giải pháp bảo đảm chất lượng, chống vón cục và đóng rắn thỏi thuốc AD1 trong điều kiện nóng ẩm của Việt Nam.
Ðối với sản phẩm EE - 31, các nhà khoa học đã có giải pháp kỹ thuật - công nghệ để tạo bọt nhanh ở nhiệt độ thấp, điều chỉnh khống chế chính xác mật độ thuốc nổ, bảo đảm uy lực của sản phẩm, tăng thời gian bảo quản; xử lý triệt để thuốc nổ đều với tăng hiệu suất đồng thời giảm tối đa phế thải của sản phẩm, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Ðối với sản phẩm P113, P113L; EE - 31A, các nhà khoa học đã nghiên cứu cải tiến nâng cao chất lượng các sản phẩm thuốc nổ nhũ tương (TNNT) theo hai hướng: nghiên cứu thay đổi thành phần phối chế, chế độ công nghệ tối ưu và cải tiến thiết bị để giám sát chặt chẽ quá trình công nghệ.
Kết quả nghiên cứu đã cho ra đời ba sản phẩm mới, nâng khả năng sinh công lên hơn 320 ml , thời gian bảo quản hơn sáu tháng, chất lượng sản phẩm ổn định, thay thế được thuốc nổ cùng loại nhập khẩu.
Sản phẩm AN - 13, trên cơ sở nghiên cứu công nghệ chế tạo pha nhũ tương và lựa chọn đơn phối chế với thuốc nổ ANFO theo một tỷ lệ nhất định các nhà khoa học đã tạo ra được một sản phẩm mới đó là thuốc nổ có uy lực và tỷ trọng cao, đáp ứng được yêu cầu thi công nạp mìn nhanh cho các lỗ khoan đường kính lớn, nhiều bùn cho đến nay các sản phẩm này đã được sản xuất và sử dụng với số lượng hàng trăm nghìn tấn, mang lại nhiều tỷ đồng lợi nhuận cho các nhà máy.
Ðối với sản phẩm thuộc Trung tâm khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự. Các nhà khoa học đã hoàn chỉnh công nghệ chế tạo thuốc nổ công nghiệp Watergel TNPL - 1, dựa trên cơ sở lý thuyết chung về thuốc nổ công nghiệp; tạo ra công nghệ cụ thể chế tạo thuốc nổ công nghiệp có khả năng chịu nước tốt (dạng gel nước), chất tạo gel là nguyên liệu có ở Việt Nam, giúp chủ động sản xuất và giảm giá thành sản phẩm.
Ðối với loại thuốc nổ năng lực cao VE 05A, các nhà khoa học của trung tâm đã nghiên cứu thiết kế chế tạo khối mồi nổ năng lượng cao VE 05A trên cơ sở hỗn hợp TNT và Hecxogen có tốc độ nổ cao hơn 7.400 m/s; nghiên cứu công nghiệp đúc khối mồi đạt mật độ cao và không có khuyết tật, bảo đảm độ bền cơ học phù hợp điều kiện sử dụng tại các khai trường.
Hội đồng giải thưởng quốc gia đánh giá: Cụm công trình nói trên đã nghiên cứu thiết kế, chế tạo đồng bộ dây chuyền thiết bị và công nghệ sản xuất, xây dựng các điều kiện thử nghiệm đo lường tạo ra các sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp có chất lượng tương đương với sản phẩm nhập khẩu của nước ngoài.
Các nhà khoa học tham gia cụm công trình đã nghiên cứu các thiết bị tự động hóa, cơ giới hóa quá trình sản xuất, tăng độ an toàn trong sản xuất và giảm thiểu ô nhiễm môi trường; đã thành công trong việc chế tạo ra các sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp có tính năng và uy lực cao bằng cách sử dụng các dạng năng lượng khác nhau như hơi, dầu, điện và thậm chí cả than đá.
Ý nghĩa to lớn của cụm công trình là đã tạo ra một ngành công nghiệp mới ở nước ta đó là ngành sản xuất vật liệu nổ công nghiệp. Ðã giải quyết được những khó khăn khi nước ta mất nguồn cung ứng vật liệu nổ và phụ kiện nổ công nghiệp trong những năm 1990.
Sản phẩm vật liệu nổ của nước ta chế tạo hiện nay có chất lượng cao thay thế được hàng nhập khẩu, đáp ứng được hầu hết các nhu cầu của nền kinh tế quốc dân về vật liệu nổ công nghiệp (trừ vật liệu nổ cho dầu khí).
Nguồn: nhandan.com.vn 22/11/2005
