Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 02/12/2005 14:39 (GMT+7)

Cơ thể sẽ mất cân bằng nếu thiếu vi chất

Thường chúng ta không tự biết là cơ thể mình thiếu vi chất vì nó không gây cảm giác đói hay thèm ăn như khi thiếu năng lượng. Chỉ có bác sĩ mới có thể phát hiện ra cơ thể đang thiếu các chất này qua xét nghiệm lâm sàng.


Theo bác sĩ Trần Thị Hồng Loan, Trưởng khoa Dinh dưỡng cộng đồng Trung tâm dinh dưỡng TP HCM, bốn vi chất dinh dưỡng tối cần cho cơ thể là iốt, vitamin A, sắt và kẽm. Nhu cầu của cơ thể đối với chúng rất nhỏ nhưng việc thiếu chúng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển trí não, thể chất và năng lực hoạt động của cơ thể. Hiện nay, đa số mọi người đều nghĩ rằng cứ ăn đủ năng lượng là vấn đề dinh dưỡng đã được giải quyết. Nhưng thực ra các thực phẩm giàu năng lượng chúng ta ăn hằng ngày như gạo trắng, đường, bánh ngọt, bánh kẹo, dầu mỡ, rượu bia... đều rất nghèo vi chất.


Vi chất quan trọng nhất đối với trí não là iốt. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo rằng, thiếu iốt là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương não mà chúng ta có thể phòng ngừa được, biện pháp hiệu quả bền vững nhất là dùng muối iốt toàn dân. Hiện nay, thế giới có trên 100 quốc gia dùng muối iốt toàn dân, kể cả các nước phát triển.


Iốt là vi chất tối cần thiết cho sự tăng trưởng và hoạt động trí não của cơ thể. Đặc biệt, trẻ em trong độ tuổi phát triển và phụ nữ mang thai là những đối tượng rất dễ thiếu do nhu cầu iốt tăng cao. Nếu thiếu iốt ở giai đoạn bào thai, não bộ trẻ sẽ tổn thương nặng nề, trẻ sinh ra bị đần độn và các khuyết tật thần kinh khác (điếc, lác mắt, khoèo chân tay...). Các nghiên cứu trên thế giới cũng cho thấy, những người sống trong vùng thiếu iốt sẽ bị giảm 10-20 điểm IQ.


Vi chất quan trọng thứ hai là vitamin A. Chức năng đặc trưng nhất của nó là tác dụng lên võng mạc; nếu thiếu, mắt dễ bị lóa và phải mất thời gian lâu mới điều chỉnh lại như bình thường. Thiếu vitamin A còn dễ dẫn đến sừng hóa biểu mô giác mạc, gây loét và mù lòa. Ngoài ra, chất này còn có vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của xương. Thiếu vitamin A làm xương mềm và mảnh hơn bình thường, quá trình vôi hóa bị rối loạn. Trẻ thiếu vitamin A sẽ chậm tăng trưởng, thậm chí sụt cân. Đối với người hút thuốc, uống rượu, nhu cầu vitamin A sẽ cao hơn do thuốc lá ngăn cản quá trình hấp thu vitamin A vào cơ thể, còn rượu sẽ làm cạn kiệt lượng vitamin A có sẵn.


Sắt tham gia vào quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của não bộ. Thiếu sắt sẽ dẫn đến giảm phát triển trí tuệ và khả năng lao động, giảm sức đề kháng đối với các bệnh nhiễm trùng.


Các nghiên cứu cho thấy, những học sinh chỉ mới thiếu dự trữ sắt mà chưa có biểu hiện thiếu máu (nghĩa là chỉ mới thiếu nguyên liệu tạo máu nhưng chưa thiếu máu) đã bị giảm khả năng toán học. Để đến mức thiếu máu thì sự phát triển thể chất của các em sẽ chậm lại, gây mệt mỏi, lười hoạt động, học kém tập trung và còn dễ ngủ gật trong lớp. Điều này cũng cho thấy một phần nguyên nhân khiến học sinh nữ cấp ba học kém các em nam: hằng tháng các em bị mất máu trong quá trình kinh nguyệt.


Vi chất tối quan trọng nữa đối với cơ thể là kẽm. Vai trò đặc biệt của nó là điều hòa kiểu gien, giúp giữ ADN có hình dạng xoắn kép rất cần thiết trong quá trình phân chia tế bào và di truyền. Thiếu kẽm ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch. Nhu cầu kẽm thay đổi theo giới tính và tình trạng mang thai hoặc cho con bú. Theo đánh giá của WHO, thiếu kẽm là vấn đề phổ biến trong cộng đồng đặc biệt là những nước đang phát triển, thường gặp ở trẻ suy dinh dưỡng, sinh non, không được bú mẹ hay mắc các bệnh nhiễm trùng và ký sinh trùng; phụ nữ mang thai, người cao tuổi. Những người sống ở vùng kinh tế khó khăn, chế độ ăn chủ yếu là ngũ cốc, ít thức ăn động vật cũng bị thiếu kẽm..


Theo ước tính của các chuyên gia, khoảng 30%dân số thế giới đang thiếu vitamin A, sắt và iốt
. Khoảng 735 triệu người có biểu hiện lâm sàng và gần 2 tỷ người chưa có biểu hiện. Hơn 3/4 số người đó sống ở khu vực châu Á Thái Bình dương.


Để phòng ngừa thiếu vi chất, các bác sĩ dinh dưỡng khuyên mọi người nên đa dạng hóa bữa ăn, biết lựa chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng. Vitamin A có trong rau quả xanh và vàng đậm: rau muống, ray dền, mồng tơi, cà-rốt, bí đỏ, đu đủ, gấc... Kẽm có nhiều trong thực phẩm nguồn gốc động vật và hải sản, đặc biệt trong con hàu.


Sắt có nhiều ở thịt cá đỏ như thịt bò, thịt heo, cá ngừ, gan, huyết... hoặc các loại rau xanh. Để hấp thu sắt tốt, nên ăn thêm trái cây tươi giàu vitamin C như cam chanh, bưởi, táo. Bác sĩ dinh dưỡng cũng khuyên mọi người không nên có thói quen uống trà quá gần bữa ăn, do chất tamin trong trà sẽ hạn chế việc hấp thu chất sắt.


Mọi người nhất thiết nên dùng muối iốt trong ăn uống và chế biến thức ăn. Việc sử dụng muối iốt hiện nay đã đơn giản hơn trước kia rất nhiều, có thể ướp thịt cá, muối dưa cà và nêm nếm thức ăn trên bếp như bình thường mà không cần phải tắt bếp rồi mới nêm như trước đây, vì nhà sản xuất đã cân nhắc liều lượng cân đối. Bác sĩ Lê Thị Kim Quý, Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng TP HCM cam đoan: "Lượng iốt thừa trong cơ thể sẽ được bài tiết qua nước tiểu chứ không có một tác hại nào đối với cơ thể".

Nguồn: vnexpress.net 23/11/2005

Xem Thêm

Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2024
Tối 28/5, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ (KHCN) Việt Nam năm 2024.
Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho trí thức
Chiều 9/5, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Quảng Ngãi, Liên hiệp hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức và Hội viên của Câu lạc bộ Lê Trung Đình tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề “Tình hình Biển Đông gần đây và chính sách của Việt Nam”.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Phát động Chiến dịch phục hồi rừng “Rừng xanh lên 2025” tại Sơn La
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 và Ngày Môi trường Thế giới 05/06, ngày 25/5, Liên Hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã phối hợp cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hạt Kiểm lâm Vân Hồ, Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển cộng đồng (RIC) và chính quyền địa phương phát động trồng hơn 18.000 cây bản địa tại hai xã Song Khủa và Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.
VinFuture 2025 nhận 1.705 đề cử toàn cầu – tăng 12 lần số đối tác đề cử sau 5 mùa giải
Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác.
Hỗ trợ thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững
Dự án Hỗ trợ phục hồi rừng tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình do Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt là Chủ dự án với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng.
Vĩnh Long: Tập huấn nâng cao nhận thức về ứng phó khí hậu gắn với kinh tế xanh
Sáng ngày 23/05, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Long (Liên hiệp hội) phối hợp với Chi cục Môi trường và Kiểm lâm – Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh, Đảng ủy, UBND xã Thuận Thới, Hợp tác Xã Thuận Thới tổ chức Hội nghị “Tập huấn tuyên truyền nâng cao nhận thức về công tác, ứng phó khí hậu gắn với kinh tế xanh”.
Liên hiệp hội Hà Tĩnh: 30 năm một chặng đường phát triển
Kể từ khi mới thành lập đến nay, hệ thống tổ chức của Liên hiệp hội tỉnh Hà Tĩnh không ngừng được bổ sung, kiện toàn và phát triển. Bên cạnh việc xây dựng và phát triển tổ chức, Liên hiệp hội đã bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị của từng thời kỳ, khắc phục thách thức, nắm bắt cơ hội để tạo động lực vươn lên.
Đoàn đại biểu VUSTA viếng đồng chí Trần Đức Lương, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
Chiều ngày 24/5/2025, đoàn đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam do TSKH. Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam làm trưởng đoàn đã tới kính viếng đồng chí Trần Đức Lương, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Thanh Hoá: Tập huấn Bình dân học vụ số cho cán bộ, hội viên
Ngày 22/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa tổ chức Hội nghị tập huấn về Công nghệ số ứng dụng trong sản xuất và đời sống (Bình dân học vụ số) cho gần 200 cán bộ, hội viên của các hội thành viên, trung tâm trực thuộc, đơn vị liên kết trong hệ thống Liên hiệp hội.