Cần tạo điều kiện cho trí thức khoa học tham gia Tư vấn phản biện và giám định xã hội
Tư vấn, phản biện, giám định xã hội của LHH KH&KT VN đóng vai trò quan trọng hoạch định các chủ trương, chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước. Cần tạo điều kiện cho trí thức khoa học tham gia TVPB&GĐXH.
Tại Hội nghị giao ban Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHH VN) các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương (TW) năm 2022, ngày 22/7 tại TP.HCM, TSKH Phan Xuân Dũng - Bí thư Đảng, Đoàn, Chủ tịch LHH VN khẳng định, các hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội (TVPB&GĐXH) ngày càng đóng vai trò quan trọng, đã có những đóng góp tích cực vào việc hoạch định các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Bà Bùi Kim Tuyến, Trưởng ban Tư vấn, Phản biện và Giám định xã hội, LHHVN cho biết, trong những năm qua, hoạt động TVPB&GĐXH của LHHVN được đẩy mạnh. LHHVN và các hội thành viên đã tập hợp được đông đảo chuyên gia, trí thức ở nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau để phản biện, góp ý một cách khách quan, thẳng thắn nhiều vấn đề quan trọng liên quan đến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhiều dự án đầu tư trọng điểm của Nhà nước có ảnh hưởng lớn đến xã hội.
Mỗi năm hệ thống LHH đã triển khai khoảng 500 nhiệm vụ TVPB&GĐXH. Riêng 6 tháng đầu năm 2022, có 12 LHH địa phương đã được LHHVN phê duyệt kinh phí để triển khai các đề tài nhiệm vụ TVPB, GĐXH.
Đặc biệt, LHH VN và các hội thành viên đã tham gia góp ý dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XI, XII, XIII của Đảng; Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, KH&CN, GD&ĐT, BVMT, y tế; góp ý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992, và nhiều dự thảo luật, như: Dự thảo Luật KH&CN sửa đổi (2013), Dự thảo Luật Thủ đô, Dự thảo Luật BVMT, Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Báo chí, Dự thảo Luật phòng chống thiên tai và Luật đê điều, Dự thảo Luật Khám chữa bệnh....
Đồng thời, đã tham gia phản biện nhiều dự án đầu tư trọng điểm có tầm ảnh hưởng lớn đối với xã hội: Dự án “đường sắt cao tốc Bắc - Nam”, Đề án “Quy hoạch thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn 2050”, Dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê (Hà Tĩnh); các quy hoạch đường sắt, đường bộ, cảng hàng không và sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 theo đề nghị của Bộ Giao thông vận tải. Nhiều góp ý của LHH VN được các bộ/ngành, nhất là Bộ Giao thông Vận tải tiếp thu, điều chỉnh. Các hội thành viên cũng đã có nhiều đóng góp tích cực, có hiệu quả cao.
Năm 2021, với tình hình dịch bệnh Covid-19 có những diễn biến phức tạp, LHH VN đã phối hợp với các tổ chức thành viên tổ chức chuỗi các hoạt động liên quan đến sự tham gia của đội ngũ trí thức vào phòng chống đại dịch Covid-19, các kiến nghị được gửi tới các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các cơ quan chức năng để tham mưu, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi đại dịch.
Đầu năm 2022, theo đề nghị của Đoàn Giám sát của Quốc hội khoá XV, LHH VN đã phối hợp với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tổ chức Hội thảo thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành.
Trao đổi về công tác TVPB&GĐXH, đại diện LHH các tỉnh như: Quảng Ngãi, Thừa Thiên Huế, Hải Dương, Phú Thọ, An Giang, Hà Giang… cùng đề nghị LHH tiếp tục chỉ đạo và kiểm tra đánh giá các đề án triển khai thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW theo tinh thần Kết luận số 32-KL/TW của Bộ Chính trị và các các đề án thực hiện kết luận của Bộ Chính trị tại Thông báo số 90-TB/TW ngày 04-3-2014 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 06/8/2010 của Bộ Chính trị…là cơ sở để xây dựng chiến lược quốc gia về công tác trí thức.
Đồng thời cho rằng, Tỉnh uỷ, HĐND các tỉnh rất coi trọng vai trò trí thức, vai trò LHH KHKT, giao nhiều nhiệm vụ quan trọng cho trí thức LHH trong công tác xây dựng Đảng; Cần xây dựng bảo tàng Việt Nam về khoa học để tôn vinh trí thức, các nhà khoa học Việt Nam; Chế độ đãi ngộ đội ngũ trí thức, bổ sung chính sách đối với trí thức, tạo điều kiện tốt nhất cho đội ngũ trí thức tham gia vào công tác TVPB&GĐXH;
“Hoạt động TVPB&GĐXH của LHH VN đã và đang trở thành một kênh thông tin quan trọng, đáng tin cậy giúp các cơ quan Đảng, Nhà nước khi xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng. Các ý kiến của chuyên gia đã thể hiện sự tâm huyết, trách nhiệm của đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà trước những vấn đề quan trọng của đất nước. Cần tạo điều kiện cho trí thức khoa học tham gia Tư vấn phản biện và giám định xã hội”, bà Bùi Kim Tuyến nhấn mạnh.