Cần có chiến lược bảo tồn nguồn gene cây thuốc

Theo thống kê chưa đầy đủ của Viện Dược liệu (Bộ Y tế), hiện nước ta có khoảng 3.800 loài thực vật có thể làm thuốc. Trong đó có những loại quý mà nền y học thế giới rất cần như giống Hoàng Liên, Hoàng Tinh, Bách Hợp, Tiền Hồ... đặc biệt là giống sâm thuộc loại chi Pinax.

Có thể nói giá trị và lợi nhuận mà cây thuốc đem lại rất lớn. Ở Mỹ mỗi năm lợi nhuận thu được từ cây thuốc khoảng 1,5 tỷ USD. Ở Trung Quốc, chỉ riêng việc xuất khẩu cao đơn hoàn tán cũng cho doanh thu khoảng 2 tỷ USD/ năm.

Còn ở Việt Nam , hiện vẫn chưa có một số liệu thống kê nào về lợi nhuận của cây thuốc, nhưng theo điều tra của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, riêng những người hành nghề y dược tư nhân đã sử dụng trên 20.000 tấn dược liệu/năm. Nhu cầu của ngành công nghiệp dược, mỹ phẩm, hương liệu mỗi năm cũng cần lượng dược liệu tương đương.

Bên cạnh đó, điều đáng tiếc là hàng trăm doanh nghiệp xuất khẩu đã góp phần làm giảm 10.000 tấn cây thuốc/năm. Một loạt cây thuốc có giá trị như bình vôi, tiết nhân sâm, cỏ nhung, thạch hộc...đã và đang bị cạn kiệt.

Nguyên nhân chính của tình trạng trên là chưa có một kế hoạch khai thác hợp lí để có thể phát triển sản xuất mà vẫn sử dụng lâu bền nguồn tài nguyên đó. Mặt khác, cũng chưa có những chính sách ưu đãi để khuyến khích người dân bảo vệ nguồn giống cây thuốc.

Ngay như Viện Dược liệu, mặc dù đã cố gắng nhưng do nhiều nguyên nhân, trong đó có vấn đề kinh phí nên viện mới chỉ thu thập được khoảng 100 loại gene cây thuốc. Câu hỏi làm gì để bảo tồn nguồn gen cây thuốc vẫn còn để ngõ...