Bí ẩn về bãi đá cổ Sapa
Tại thung lũng Mường Hoa, với diện tích khoảng 8km 2, nơi đây có những bãi đá cổ vốn rất nổi tiếng. Các nhà khoa học đang tiến hành nghiên cứu nét hoa văn đặc biệt trên các viên đá cổ. Phillipe Le Failler - chuyên gia hàng đầu của Viện Viễn đông Bác Cổ, cùng một số cộng sự người Việt Nam vẫn miệt mài công việc, họ đang dập để lấy mẫu hoa văn trên các tảng đá. Dụng cụ là chuối quả, giấy bản, mực in và máy định vị.
Viên đá có tên HT4, còn gọi là Hòn đá Bố, nằm trên địa phận xã Hầu Thào, huyện Sapa, một trong những viên đá cuối cùng Phillipe dập lấy mẫu. Sau 7 tháng làm việc, tính đến nay, nhóm nghiên cứu của Phillipe đã dập được toàn bộ gần 200 viên đá, với tổng cộng 3000 bản dập. Tất cả những bản dập này cũng như những dữ liệu định vị của các viên đá sẽ được nhập vào máy tính, sắp xếp, tính toán số lượng, sự lặp lại của các mẫu hoa văn,... làm cơ sở để giải mã về các hoa văn, hình vẽ bí ẩn.
Theo TS.Phillipe Le Failler, Viện Viễn đông Bác Cổ: "Công việc nghiên cứu cho những kết luận ban đầu, có thể là một bản đồ, một bài cúng,..."
Bí ẩn của những hoa văn này đã được các nhà khoa học nghiên cứu từ rất lâu. Ngay từ năm 1925, giáo sư Pháp Victor Goloubev đã đưa ra những giả thuyết giải thích về các hoa văn này. Những hoa văn lạ, đẹp và nhiều hình dạng: bậc thang, hình người, con đường, chữ viết... và nhiều hình bí ẩn khác. Thế nhưng, bãi đá cổ đang có nguy cơ bị biến dạng. Một số họa tiết bị mờ vì mưa nắng bào mòn. Một số bị biến dạng do chính những hình khắc mới.
Mới đây người ta lại phát hiện thêm những bãi đá cổ tương tự ở xã Tả Phìn (Lào Cai) và Vị Xuyên (Hà Giang), cùng với những hoa văn và cách bài trí bí ẩn. TS.Phillipe Le Failler dự định sẽ tiến hành dập lấy mẫu tiếp những bãi đá này. Và khi công việc hoàn thành, ông sẽ có trong tay hệ thống toàn bộ các mẫu hoa văn của các bãi đá cổ đã được phát hiện tại Việt Nam. Cùng với việc cập nhật dữ liệu thông tin và nghiên cứu trên máy tính, Phillipe tin rằng bí ẩn mà người xưa gửi gắm trên những viên đá này chắc chắn sẽ được giải mã trong tương lai không xa.
Nguồn: vtv.vn, 05/05/2006








