Bệnh đốm vòng đu đủ và cách phòng trị
1. Triệu chứng của bệnh
Trên lá: Ban đầu là các vết đốmsáng vàng lợt, lá hơi co lại, sau đó vết bệnhphát triển dần thành các đốmvòngtròn (giống hình chiếc nhẫn). Mặt trên của những lá non, lá ngọn vùng mô bị bệnhnhăn phồng; bìa lá non bị cuốn cong vào phía trong của mặt dưới lá, bìa lá già bị cuốn lên, lá bị khảm vàbiến dạng. Những cây bị bệnhnặng, lá non thường bị mất thùy, chỉ còn cuống lá, đôi khi cuống lá cũng bị biến dạng co quắp.
Trên quả:Lúc đầu vết bệnhchỉ là những đốmthâm xanh sẫm, sau đó phát triển dần thành những đốmvòngtròn hoặc bầu dục, có kích thước khoảng 0,5 - 1 cm (giống hình chiếc nhẫn) màu xanh sẫm. Bệnhtập trung gây hại nhiều ở phần nửa quả phía sát với cuống. Khi quả già chín, những vòngtròn trên quả chuyển dần sang màu vàng sậm vàthối ăn sâu vào bên trong thịt quả. Cây bị bệnhthường ít quả, quả rất nhỏ, quả chín ăn rất nhạt.
Trên thân vàcuống lá: Vết bệnhlà những sọc ngắn màu xanh tối, đôi khi cũng tạo nên các hình bầu dục, xuất hiện chủ yếu ở phần non trên ngọn.
2. Nguyên nhân gây bệnh
Bệnhđốmvòngtrên cây đuđủdo một loại virút có tên khoa học là Papaya ringspot virus (PRSV) gây ra.
Bệnhđốmvòngđuđủkhông lây truyền qua hạt giống, mà theo 2 con đường chính là qua vết thương cơ giới vàcôn trùng môi giới. Môi giới truyền bệnhđốmvòngđuđủchủ yếu là các loài rệp muội như Aphis gossipii, Aphis crasivora (gây hại nhiều trên các loại rau cải, bầu, bí, mướp, dưa…), đặc biệt là rệp đào (Myzus persicae). Chúng thường chích hút nhựa cây vàtruyền virút đốmvòngtừ cây bệnhsang cây khoẻ.
Bệnhđốmvònglây lan rất nhanh, nhất là ở những cây đuđủ5 - 6 tháng tuổi trở đi. Cây bị bệnhthường biểu hiện giống với triệu chứng thiếu dinh dưỡng hoặc hậu quả của chất hóa học (thuốc trừ cỏ). Do đó, bệnhkhó phát hiện ở giai đoạn sớm.
3. Biện pháp phòngtrị
Hiện nay chưa có biện pháp hữu hiệu trong việc chữa trịbệnhđốmvòngcho cây đuđủ, vì thế nên kết hợp một số biện pháp để hạn chế tác hại của bệnhnhư:
- Chọn cây giống khoẻ, không có triệu chứng đã bị nhiễm bệnh.
- Theo dõi, phát hiện vàchặt bỏ sớm những cây đã bị bệnh, đem tiêu hủy.
- Thường xuyên làm sạch cỏ dại trong vườn đuđủ.
- Không nên trồng xen các loại rau cải, bầu bí, mướp… trong vườn đuđủ. Hạn chế việc làm cho cây bị sây sát tạo vết thương cơ giới cho virút xâm nhập.
- Chăm sóc cho cây sinh trưởng vàphát triển tốt, khỏe mạnh, giúp cây chống đỡ với bệnhđược tốt hơn.
- Có thể phun xịt bằng một trong các loại thuốc sau đây để tiêu diệt côn trùng môi giới truyền bệnhnhư: Supracide, Suprathion, Bi58, Trebon, Bassa, Applaud… ( cáchsử dụng theo khuyến cáo trên nhãn thuốc). Đuđủrất dễ bị cháy lá bởi các loại thuốc nhũ dầu, do đó không được pha thuốc đậm đặc vàchỉ nên phun thuốc vào lúc chiều mát.