Bệnh án thống phong
Họ và tên bệnh nhân: Vũ Văn Đản.
Giới tính: nam. Tuổi: 52 tuổi.
Nghề nghiệp: cán bộ
Địa chỉ: Cống Vị, Ba Đình, Hà Nội.
Bệnh nhân đến khám bệnh ngày: 10-9-2003
Với lý do: Sưng đau khớp cổ chân.
Vọng chẩn: Bệnh nhân thể trạng béo mập, dáng đứng, đi không bình thường, người hơi lệch; chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng dầy.
Văn chẩn: Tiếng nói trong, nghe rõ, không ho, ậm oẹ buồn nôn, không nấc, không ho.
Vấn chẩn: Bệnh nhân có tiền sử bị sưng đau khớp đã 4 năm. Cách đây 1 năm, bệnh nhân bị sưng đau khớp cổ chân dữ dội đã được đến bệnh viện điều trị ổn định, về nhà ăn uống, lao động bình thường; sau đó cứ 1-2 tháng lại bị tái phát sưng đau khớp cổ chân hoặc một ngón chân, di chuyển đợt này khớp này đợt khác khớp khác. Đặc điểm là sưng, đau dữ dội không đi, đứng được có lần phải bò, thỉnh thoảng đau đầu, người hay cáu gắt, tính tình không ổn định.
Hiện tại: Bệnh nhân sưng, đau, nóng khớp cổ chân bên phải, đau dữ dội không đi được, đứng rất khó khăn do đau, người mệt mỏi, ăn uống kém, đại tiện táo, tiểu tiện vàng sẻn. Bệnh nhân xin chữa bằng thuốc Đông y.
Thiết chẩn: Khớp cổ chân bên phải sưng, nóng, đau. Mạch tế sác.
Chẩn đoán: Thống phong.
Biện chứng: Nguyên nhân do chế độ lao động kết hợp với ăn uống quá nhiều chất bổ béo, lao động, luyện tập không điều độ, bên trong cơ thể bẩm tố có những yếu tố bất lợi không bình thường của công năng phối hợp các tạng phủ kếp hợp với việc khí hoá của tam tiêu làm cho việc thăng thanh, giáng trọc bị ảnh hưởng, chất trọc không được bài xuất tích tụ mà gây ra bệnh.
Phương pháp điều trị: Chỉ thống, khu phong, trừ thấp.
Bài thuốc: Bài tam tý thang gia giảm. Nhân sâm 8g, bạch truật 12g, phục linh 12g, cam thảo 4g, đương quy 12g, xuyên khung 6g, bạch thược 12g, hoàng kỳ 12g, bào ô đầu 2g, quế tâm 6g, phòng phong 8g, phòng kỷ 12g, tế tân 4g, sinh khương 8g, đại táo 7 quả, nam tinh 10g, giới bạch 8g, thiên ma 10g, tần giao 10g.
- Cách bào chế: Các vị trên + nước 1800ml, sắc lọc bỏ bã lấy 250ml.
- Cách dùng: Uống ấm chia đều 6 lần, ngày uống 4 lần, tối uống 2 lần.
Kết quả điều trị: Sau khi uống hết 5 thang người thấy dễ chịu, khớp cổ chân đỡ sưng đau, đi lại được; uống tiếp 5 thang nữa, sưng đau khớp gối giảm hẳn, người thấy khoẻ mạnh, ăn uống ngon miệng, thỉnh thoảng còn thấy hơi ngượng nghịu chân.
Uống tiếp 15 thang nữa khớp cổ chân hết sưng đau, đi lại bình thường, người cảm giác khoẻ mạnh tiếp tục đi làm việc. Cho tới nay chưa thấy tái phát.
Nguồn: T/c Đông y, số 368, 25/12/2004, tr 33