Bảo trì hệ thống trong Windows XP
I. Xoá các file, folder không cần thiết
Disk Cleanuplà công cụ để xóa các file vô dụng, giải phóng dung lượng ổ cứng rất có hiệu quả. Cách làm như sau:
Vào Start/chọn AllProgram/Accessories/System Tools/nhấn Disk Cleanup/hiển thị hộp thoại Select Drive. Nhấn vào mũi tên hướng xuống dướitrong ô chữ nhật dưới chữ Drives, hiện thị 4 tuỳ chọn gồm các ổ C, D, E, F. Khi hiển thị hộp thoại Select Drive, ổ C xuất hiện đầu tiên (mặc định).
Ví dụ chọn ổ C, nhấn OK/hiển thị cửa sổ Disk Cleanup có các vạch xanh lan dần từ trái qua phải. Sau vài giây, hiển thị tiếp hộp thoại Dick Cleanup for SYSTEM (C:)bao gồm nhiều loại file cần xoá khác nhau như các file chương trình tải từ mạng, các file Internet tạm thời, các file đã xoá còn lưu lại trong Recycle Binvà một số loại file khác. Nên nhấn vào ô View Filesđể xem chi tiết trước khi quyết định xoá một file nào đó. Nhấn vào file cần xoá/nhấn OK/tiến trình xoá được thực hiện. Với các ổ D, E, F cũng làm theo trình tự như ổ C.
Lưu ý: Có thể xoá các file theo ý muốn, nhưng cần tránh các file cài đặt và nhất là các file Content Indexerlà thiết yếu đối với hệ điều hành Windows. Hơn nữa các file đã xoá không thể phục hồi được nữa, nên cần cân nhắc kỹ trước khi xoá.
II Tìm lỗi đĩa(Scandidk)
Mỗi khi chạy một ứng dụng, di chuyển hoặc xoá một file, nhất là bị mất điện khi máy tính đang chạy, màn hình thường xuất hiện một thông báo lỗi về ổ cứng. Hiện tượng nêu trên làm cho việc mở file khó hơn, giảm tốc độ ổ cứng và có thể treo máy khi mở hoặc lưu một file hoặc một ứng dụng.
Tìm và sửa lỗi trên ổ cứng gồm các bước sau:
1.Vào Start/My Computer/nhấn phải vào một ổ nào đó, ví dụ ổ Echẳng hạn/cửa sổ đổ xuống/nhấn Properties/hiển thị cửa sổ DATA(E:)Properties. (H1)
3.Đánh dấu tuỳ chọn Scan for and attempt recovery of bad sectors(Kiểm tra và cố gắng phục hồi các sectors bị hỏng). Nhấn Start/hiển thị hộp thoại Checking Disk SYSTEM (E:)/bắt đầu tiến trình kiểm tra và sửa lỗi, lần lượt qua Phase 1 và Phase 2 thời gian dài ngắn tuỳ theo dung lượng ổ cứng. (H2). (Còn tuỳ chọn Automatically fix file system errorssử dụng trong trường hợp các file hệ thống bị lỗi.)
III Chạy chương trình gom mảnh đĩa(Defragment)
Trong quá trình làm việc, thường xuyên có các file được xoá khỏi đĩa và cũng có nhiều file mới được ghi thêm. Tuy là xoá file nhưng thực ra chỉ xoá tên file trong bảng FAT, còn thông tin trên đĩa vẫn còn. Do vậy các file bị xoá vẫn còn cơ hội phục hồi. Việc phân mảnh đĩa (cũng có thể hiểu là việc phân mảnh file) luôn xảy ra khi tiến hành cài đặt, xoá, hoặc chạy các ứng dụng, cũng như khi hiệu chỉnh, di chuyển, sao chép hoặc xoá các file. Sự thể trên dẫn đến tình trạng dữ liệu của một file không được ghi liên tục cùng một chỗ, gọi là sự phân mảnh(fragment) tức là các mảnh file nằm rải rác khắp ổ cứng. Khi mở một file trong tình trạng này, đầu từphải di chuyển nhiều đến các nơi lưu trú cách biệt của mảnh file, làm cho tốc độ truy xuất giảm đi rất nhiều. Đó chính là lý do phải gom mảnh đĩa(defragment), là một nội dung cần bảo trì định kỳ đối với máy tính. Các bước gom mảnh đĩa trong Windows XP như sau:
1-Vào Start/All Programs/Assessorie/System Tools/Disk Deframenter/hiển thị cửa sổ ứng dụng Disk Defragmenter.
Các ổ đĩa C, D, E, F hiển thị theo các tiêu chí: hệ file, dung lượng ổ cứng, dung lượng còn lại, phần trăm dung lượng còn lại.
Phía dưới màn hình có 4 ô vuông:
-Ô màu đỏ Fragmented files: thể hiện vị trí các file bị phân mảnh.
-Ô màu xanh thẫm Contiguous files: các file liền kề nhau
-Ô xanh lam Unmovable files: các file cố định, không di chuyển
_Ô trắng Free space: vùng đĩa còn trống, chưa sử dụng.
Lưu ý:- Khi chương trình Disk Defragmenter đang chạy, cần đóng hết các trình ứng dụng, bao gồm cả trình screensaver và ngưng làm việc trên máy tính.
-Nếu ổ cứng có dung lượng lớn và bị phân mảnh nhiều, thời gian chạy chương trình có thể khá lâu, kéo dài từ 2-3 giờ. Nên làm việc này vào lúc nghỉ ngơi để chương trình chạy tự động.
2-Nhấn vào một ổ đĩa nào đó, ví dụ ổ C/nhấn núm Analyze(bên dưới phía trái màn hình). Sau ít phút, hiển thị cửa sổ Disk Deframenter/nhấn núm Defragment/ từ lúc này bắt đầu quá trình gom mảnh đĩa. Theo trình tự thời gian, lần lượt xuất hiện 2 bảng vạch màu. Bảng 1 thể hiện quá trình và kết quả gom mảnh đĩa. Lúc này chỉ có việc…chờ.
Khi gom mảnh xong, cửa sổ Disk Defragmenter hiển thị trở lại/nhấn View Report để xem chi tiết đĩa cứng vừa gom mảnh.
Với các đĩa khác như E, D, F cũng làm theo trình tự trên.
Nguồn: Khoa học và đời sống, số 73(1791) ngày 12/9/2005.