Bắc Giang: Sáng chế lò đốt rác thải y tế của một nông dân

Vốn chỉ là một người nông dân quanh năm gắn bó với mảnh vườn, đồng ruộng, nhưng ông Quân lại có niềm đam mê nghiên cứu, sáng tạo những thiết bị, công cụ mới phục vụ sản xuất đời sống. Năm 1989 ông đã sáng chế máy mài sắn dây sử dụng động cơ máy bơm nước công suất 0,75 W, mỗi tiếng mài được 1 tạ củ tươi, giúp giảm đáng kể công lao động của người nông dân. Nhiều lần đưa người nhà đến khám chữa bệnh tại Trạm y tế xã Tân Dĩnh, chứng kiến cảnh rác thải y tế vứt bừa bãi gây ô nhiễm, ông tự nhủ phải nghĩ ra được một loại máy có thể giải quyết triệt để tình trạng này. Sau nhiều ngày đêm tự mày mò nghiên cứu,  tháng 7-2010 ông Quân đã chế tạo thành công lò đốt rác thải y tế.

Ông cho biết, vật liệu để làm lò là kim loại cán, có thể là tôn đen, thép đen, thép không gỉ, Inox, thép trắng... Lò được thiết kế gồm 7 bộ phận chính gồm: ống khói, phễu úp, thân lò, phễu ngửa, ống thu lửa hút khói, ghi lò và bầu đốt. Ống khói cao tối thiểu từ 7 - 10m tùy theo loại lò vuông hay tròn, trên đỉnh ống khói có nón che mưa. Phễu úp là phần thay mái lò che rác thải để mưa không ướt, thiết kế tạo ra 2 vỏ ở giữa có khoảng trống để chứa bột chịu lửa hoặc sợi thuỷ tinh chịu nhiệt. Thân lò hình vuông hoặc tròn là buồng chính chứa rác thải, được thiết kế có 2 lớp vỏ, ở giữa có khoảng trống để chứa bột chịu lửa hoặc sợi thuỷ tinh chịu nhiệt nhằm ngăn không cho vỏ ngoài của thân lò bị nóng, gây nguy hiểm cho người sử dụng. Phễu ngửa để đỡ rác tụt từ thân lò xuống, có gài hay hàn ghi lò ở phần đáy mặt cắt nhỏ, dưới ghi lò là bầu đốt có lỗ thoát phế thải (tro) ra máng thu gom. Ống thu lửa và hút khói lắp đặt ở giữa ruột lò cũng chính là ống sấy rác thải.

Chi phí để làm lò khoảng 14 triệu đồng với loại có dung tích chứa khoảng 2 m3 rác (tùy theo lượng rác cần xử lý mà có thể thiết kế các loại lò có dung tích chứa lớn hơn). Rác thải y tế qua phân loại (những loại có thể cháy) được thu gom cho vào lò, đến khi đầy lò chỉ cần một mồi lửa là cháy. Khi lửa cháy, rác tự động tụt xuống đều xung quanh lò, lửa cháy càng mạnh càng tạo ra một lực khí hút, thiêu cháy đều đặn cho đến khi hết rác, không có khói đen, không có sự hun khói âm ỉ. Sau khi tiêu huỷ chỉ còn phần phế thải nhỏ (tro) ở máng thu gom. Hiệu quả đáng kể của giải pháp kỹ thuật này là tiết kiệm chi phí, dễ sử dụng, không tốn nhân công, có thể xử lý triệt để (100%) các loại rác thải y tế độc hại có thể cháy, giảm đáng kể nguồn gây ô nhiễm môi trường và lây lan các mầm bệnh nguy hiểm như tả, lỵ, thương hàn, uốn ván, lao, HIV... Loại lò này còn có thể được chế tạo theo hệ thống liên hoàn (gồm nhiều lò cùng hoạt động và có dung tích chứa khác nhau) để ứng dụng rộng rãi trong xử lý rác thải y tế ở các bệnh viện lớn. Hiện loại lò theo công nghệ mới này đang được sử dụng đạt hiệu quả tốt để thiêu huỷ lượng rác thải y tế hàng ngày tại Trạm y tế xã Tân Dĩnh – huyện Lạng Giang – Bắc Giang.