Anh nông dân với mô hình máy phát điện mini tự chế
Anh Sơn cho biết, năm 1994, anh cùng gia đình từ Gò Công, Tiền Giang lên xã Long Tân huyện Phước Long (nay là huyện Bù Gia Mập) lập nghiệp, là vùng xâu vùng xa, thiếu thốn trăm bề, không có điện thắp sáng. Trăn trở về điều này, nên qua tìm hiểu thực tế tại khu vườn nhà, anh nhận thấy địa hình nơi đây thuận lợi để làm điện từ sức nước. Đặc biệt là vào mùa mưa, mực nước ở các con sông, suối dâng cao, dòng chảy mạnh, làm thủy điện sẽ rất hiệu quả.
Năm 1998, anh Sơn có chuyến đi về tỉnh Khánh Hòa học hỏi mô hình tự làm thủy điện mini của những người quên. Sau một thời gian tìm tòi học hỏi kinh nghiệm anh trở về nhà bắt đầu công việc xây dựng mô hình. Tuy nhiên trong quá trình “đi tìm ánh sáng” để phục vụ cuộc sống sinh hoạt gia đình đã không ít lần anh thất bại. Nhưng anh Sơn vẫn không nản lòng mà tiếp tục nghiên cứu mày mò từng chi tiết. Sau gần 2 năm tìm tòi học hỏi khổ cực xen lẫn những thất bại, đến năm 2000 công sức của anh đã được đền đáp bằng việc đưa mô hình máy phát điện mini đi vào hoạt động. Kinh phí cho mỗi tua-bin phát điện hoàn chỉnh chỉ trên 1 triệu đồng, dễ làm mà hiệu quả, đủ cung cấp điện sinh hoạt trong gia đình và một số hộ xung quanh.
Sự thành công mô hình máy phát điện mini thủ công của anh Sơn không chỉ được áp dụng trong gia đinh anh. Anh Sơn còn nhiệt tình hướng dẫn những hộ dân sống gần khu vực suối làm theo cách của mình. Đến nay, trong thôn đã có 8 hộ gia đình sử dụng năng lượng điện từ cách làm này. Ông Điểu Ngôn cho biết “Nhờ học cách làm thủy điện của anh Sơn mà cuộc sống gia đình anh có nhiều thay đổi, mọi tiện nghi trong gia đình anh nay đều sài bằng điện nên rất thuận tiện”.
Máy điện mini chạy bằng sức nước, chỉ sử dụng được vào mùa mưa có nước lớn. Do đó, mùa khô lại là thời gian người dân phải sống trong cảnh không điện thắp sang. Vì thế, anh Sơn tiếp tục nghiên cứu tìm hiểu cách khắc phục bằng cách sử dụng điện năng lượng mặt trời. Với mô hình này, tuy đầu tư ban đầu tốn kém nhiều so với máy phát điện mini chạy bằng nước, nhưng lại tận dụng được triệt để ánh nắng mặt trời vào mùa khô để phục vụ đời sống hàng ngày. Cả hai mô hình này đủ năng lượng điện để phục vụ đời sống của người dân nơi đây quanh năm suốt tháng.
Năm 2009, điện lưới Quốc gia vào đến sóc Tà Cố, nhưng người dân vẫn có thói quen sử dụng điện mặt trời và điện chạy bằng sức nước. Chia sẻ điều này anh Sơn cho biết, “Với hai mô hình này, người dân nơi đây vẫn đủ điện để phục vụ đời sống hàng ngày. Mặc dù hiện nay đã có điện lưới Quốc gia nhưng để tiết kiệm điện và chi phí sinh hoạt nên gia đình tôi cũng như các hộ dân ở đây vẫn sử dụng loại điện do mình sáng chế ra. Nhưng đến khi bí thì mới chuyển cầu dao sử dụng điện lưới”, anh Sơn cười.
Từ những sang kiến hữu ích mà anh mang lại cho bà con nơi đây, nên anh được người dân nơi đây gọi với cái tên triều mến là “Sơn ánh sáng”.