Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ hai, 16/02/2009 23:34 (GMT+7)

Xoan hay Sầu đâu?

Đại mộc trung, cao 20 - 30 mét. Lá 2 lần kép, lá chét (tam diệp) có phiến hình xoan nhọn, bìa có răng cưa (H4). Hoa mọc thành chùm tụ tán, hoa màu tim tím. Quả dính chùm nhiều hoa, hình xoan (giống quả Ô liu), dài 1 - 1,5 cm bên trong có 1 nhân cứng (H.2). Xoan được trồng làm cảnh, lấy bóng mát, lấy gỗ làm nhà, nội thất tốt vì không bị mối mọt.

Rễ chứa campesten, sirtoposterol glucosid, metylen - cycloartenol, cycloeucalenol, melianon. Vỏ thân chứa axit vanilic, cinamic. Quả chứa methylcycloartenol, cycloeucalenol, melianon, vanilin, axit vanilic, cinamic, Hột chứa nimbidin, nimbin, onchinal, astragalin, hyperin, melicitrin. Lá, vỏ, rễ có tác dụng rất tốt đuổi và diệt côn trùng, sâu rầy. Cho lá khô vào hũ đựng ngũ cốc để chống sâu mọt. Lá tươi giã nát trộn với ít dầu hội có tác dụng diệt lăng quăng trừ muỗi. Cũng có tác dụng trị sán lãi nhưng có độc, nay không dùng.

Xoan ăn gỏi Azadiracta indica.Một cây cùng họ Xoan khác cũng tên Xoan (Sầu đâu) dùng để lấy lá non và hoa ăn gỏi là Xoan Ấn Độ (Neem tree), Xoan ăn gỏi hay Sầu đâu ăn gỏi ( Azadiracta indicaJuss. F.) từ lâu đời được trồng rải rác ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, nay trồng thành rừng ở Ninh Thuận và Bình Thuận đặt tên mới là Xoan chịu hạn với rất nhiều công dụng vô cùng tốt.

Lá xoan Sầu đâu Melia azedarach (2 lần kép).Cây Xoan ăn gỏi ( Azadiracta indicaJuss. F.) về hình dáng và tính chất cũng tương tự như cây Xoan (Sầu đâu) nhưng lá 1 lần két (H. 3 và H.5). Đặc điểm này rất quan trọng vì nếu ăn nhầm phải lá và hoa Xoan (Sầu đâu) lá 2 lần kép có thể bị ngộ độc chết người.

Lá và hoa trộn gỏi ăn mát, bổ đắng, hạ sốt, chống viêm (chứa margosin, leliacin đắng nên không ăn được nhiều). Hột chứa nimbidin, kháng histamin, chống loét dạ dày, trị vảy nến, đái tháo đường, thấp khớp. Thân và vỏ làm thuốc bổ đắng, chống thụ thai, kháng khuẩn gram (–) và (+) (chứa margolon, margolonon). Rễ chống kinh nguyệt, kỵ thai, chữa bệnh ngoài da. Hột chứa azadiractin, nimbidinin, axit nimbic chống công trùng, sâu rầy hữu hiệu.

Lá Xoan ăn gỏi Azadiracta indica (1 lần kép).Nói chung, cả 2 loại Xoan và Xoan ăn gỏi là tương lai của ngành trồng trọt hữu cơ (không dùng phân bón và thuốc trừ sâu hoá học). Mỗi hecta ruộng trồng độ 8 - 10 cây quanh bờ sẽ làm cho côn trùng, sâu bướm, không dám vào ruộng. Từ cây, lá, quả có thể chế ra thuốc diệt các loại sâu rầy mà không để lại dư lượng độc hại.
Lá Xoan ăn gỏi Azadiracta indica (1 lần kép).
Lá xoan Sầu đâu Melia azedarach (2 lần kép).
Xoan ăn gỏi Azadiracta indica.

Xem Thêm

An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hà Giang: Góp ý dự thảo sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm
Ngày 13/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp hội) tỉnh đã tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá (CLSPHH). Tham dự hội thảo có lãnh đạo đại diện các Sở, ban ngành của tỉnh, các hội thành viên Liên hiệp hộivà các chuyên gia TVPB.
Đại hội thi đua yêu nước Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ V
Đây là sự kiện chính trị quan trọng và có ý nghĩa sâu sắc trong công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), là ngày hội tôn vinh điển hình tiên tiến các tập thể, cá nhân nhà khoa học trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam đã nỗ lực phấn đấu, đóng góp cho công tác hội và sự nghiệp KH&CN nước nhà.