Viêm loét da ở bò sữa
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm loét da ở bò sữa như: Stress nhiệt, quá nóng bức, do vận chuyển làm xây sát, trầy xước da, do các chấn thương, ghẻ, côn trùng đốt… Đây là các yếu tố tiền đề để các giống vi khuẩn Staphylococcus và Streptococcus xâm nhập, gây viêm nhiễm, thối loét, có mùi hôi thối, khó chịu. Mặt khác, ruồi, mòng kiếm ăn trên các vết thương là tác nhân lây nhiễm bệnh và có thể đẻ trứng gây ra những ổ giòi.
Triệu trứng
Từ các vết trầy xước hay ve, ghẻ… ban đầu rất bình thường. Sau đó nhiễm khuẩn, mưng mủ, xung quanh tấy đỏ, sưng to. Khi nhiễm vi khuẩn gây thối loét, vết thương lan rộng, sâu, có khi to bằng nắm tay hay cái bát và bề mặt thường phủ một lớp mủ trắng hoặc đen, chảy nước rỉ viêm, hôi thối rất khó chịu. Bò sữa vận chuyển từ vùng này sang vùng khác hay bò sữa nhập ngoại về khả năng nhiễm trùng từ các vết thương rất cao do chưa thích nghi với điều kiện sống mới.
Khi bị nhiễm khuẩn nặng, bò thường sốt, ăn kém hoặc bỏ ăn, đi lại nhiều khi khó khăn do đau đớn, có trường hợp bị nhiễm trùng máu và có thể tử vong.
Phòng trị bệnh
- Khống chế tới mức thấp nhất các nguyên nhân gây ra xây xát ở da bò.
- Tiêu diệt các động vật chân đốt kí sinh ngoài da gia súc như: Pyrethroids tổng hợp; Permethrin; Cypermethrin; Spinosad; Amitraz… Cách sử dụng các loại thuốc trên theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Cần phát hiện kịp thời các vết thương ngoài da để điều trị theo phác đồ sau:
+ Rửa sạch vết thương, loại bỏ chất bẩn, mủ và những tổ chức bị thối rữa bằng một trong các loại dung dịch sau: Nước muối 5 - 7%; Nước oxy già 0,4%; Thuốc tím 0,1 - 0,5% hoặc dùng nước sắc đặc lá trầu không, chè đồng… cho thêm ít muối rửa vết thương rất hiệu quả.
+ Thấm khô vết thương và bôi một trong các loại thuốc sau: Mỡ oxyt kẽm; Tetracyclin hoặc dùng bột thuốc nam: Bột than mo tre 15g; Bột than tóc rối 15g; Bột than xoan 20g; Bột cóc đốt tồn tính 30g; Phèn phi (phèn chua nung cho mất nước) 20g: Tất cả tán thành bột, trộn đều, đóng gói hoặc cho vào lọ dùng dần. Bột này dùng điều trị vết thương ngoài da hiệu quả rất cao.
+ Nếu nhiễm trùng nặng phải điều trị toàn thân. Có thể dùng một trong các loại kháng sinh sau:
Ampicillin: 20 - 25 mg/kg thể trọng/ngày.
Norfloxacin: 5 - 7 mg/kg thể trọng/ngày.
Tiêm bắp thịt, kết hợp tiêm sinh tố như: Vitamin C, B1, tiêm liên tục 3 - 5 ngày.
Nguồn: KH & ĐS, số 102 (1820), 19/12/2006, tr 10
