Tình dục cho người khuyết tật
Những câu chuyện buồn
Bạn Nguyễn Thu T. 19 tuổi ở Cầu Giấy Hà Nội, bị teo cơtoàn thân vậy mà đã có thai đến lần thứ ba. Khi đến với Tổ chức sức khỏe ánh sáng cộng đồng- một tổ chức chuyên tưvấn các vấn đề tình dục , T đã phải bộc bạch câu chuyện tình buồn với cái thai song sinh đãđược 3 tháng. T cho biết : “Mình và anh ấy (một người đàn ông đã có vợ) yêu nhau đã lâu và thường xuyên quan hệ tình dục. Cả hai lần trước anh ấy đều khuyên mình phá bỏ thai nhưng lần này mình nhất quyết giữ vìø mình rất muốn trở thành mẹ”.
Ngô Mạnh H. làm việc trong một cơsở dậy nghề ở Hà Nội. Dù bị mù nhưng H cũng khá điển trai. Ông chủ đã cưỡng ép, hứa hẹn cho tiền và bắt quan hệ đồng giới hơn 1 năm trời.
Không ít trường hợp nhưtrên đã phải đến với Tổ chức Sức khoẻ ánh sáng cộng đồng để nhờ tưvấn. BS Nguyễn Thu Giang, Phó giám đốc tổ chức này cho biết, xã hội ta vẫn nhìn người khuyết tật với con mắt rất lệch lạc. Nhiều người chỉ nghĩ, lo cho họ ăn học, đào tạo học nghề, tạo một công ăn việc làm ổn định là tốt lắm rồi chứ chưa ai quan tâm đến nhu cầu tình dục và những biện pháp phòng chống xâm hại tình dục cho họ. Thực tế, không chỉ có trẻ em mà tất cả người khuyết tật luôn phải đối mặt với những vấn đề nhưdậïy thì, thay đổi tâm sinh lý, tình bạn, tình yêu, và cả quan hệ tình dục, sinh con…Với trẻ bình thường, việc tiếp cận các thông tin liên quan đến giới tính, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục đã là điều nhạy cảm và khó khăn. Đối với trẻ em câm điếc, điều này khó khăn gấp trăm lần. Trong vốn từ hiện nay các emđược học, chỉ có một số từ rấtđơn giản như“con trai”, “con gái”… còn hầu hết những từ dùng để chỉ các cơquan sinh dục, từ nói về thay đổi sinh lý trong cơthể, quá trình thụ thai… đều không có. Các giáo viên và những người làm việc với trẻ câm điếc đều rất lúng túng và khó khăn khi phải nói về vấn đề này, và hầu hết họ đều phải chấp nhận bỏ qua. Vốn từ và vốn sống quá ít ỏi, gia đình thường không để ý đến sự phát triển về tâm sinh lý của các em trong độ tuổi dậïy thì, thêm vào đó là tâm lý thiếu thốn và thèm khát tình cảm khiến các em dễ ngộ nhận và dễ bị lừa gạt nhưnhững trường hợp xảy ra ở trên.
Lập ranh giới giữa tình yêu và sự lợi dụng
Xuất phát từ điểm yếu đó, Tổ chức Sức khoẻ ánh sáng cộng đồng đã tổ chức rất nhiều diễn đàn nói về vấn đề tình dục cho những người khuyết tật. Qua các diễn đàn này, họ cũng khảo sát hơn 300 bạn trẻ ở 5 tỉnh thành phố: Hà Nội, Hải Dương, Quảng Nam, Đà Nẵng, Vĩnh Phúc thì thấy các bạn thanh thiếu niên khuyết tật không hề phân địnhđược giữa tình yêu và sự lợi dụng. Chỉ cần bị tán tỉnh, hay chỉ giảø vờ yêu thương một chút là họ đã ngộ nhận tình yêu và bị lợi dụng mà không biết. BS Giang cùng rất nhiều bác sĩ tại đây đã giúp họ phân định ranh giới, biết cách phòng ngừa bệnh tật, phòng ngừa mang thai. Nếu các bạn trẻ khuyết tật vẫn muốn có con thì họ phải chuẩn bị tâm thế, lường trước mọi khó khăn chứ không phải rơi vào tình trạng bị động nhưhầu hết các trường hợp trên .
Xã hội càng phát triển, chúng ta càng không nên chỉ dừng lại giúp họ công ăn việc làm mà nên giúp người khuyết tật có một cuộc sống hạnh phúc, hài hoà trong sinh hoạt tình dục.
Việt Nam có khoảng 5,2 triệu người khuyết tật, chiếm tỉ lệ 6,4% dân số, trong đó 70% đang ở độ tuổi lao động và 1,2 triệu em từ 0 – 18 tuổi. Hai dạng khuyết tật phổ biến nhất là khuyết tật vận động (22,4% trong tổng số khuyết tật trẻ em) và khuyết tật ngôn ngữ (21,4% trong tổng số trẻ em khuyết tật). Trẻ em bị khuyết tật ngôn ngữ thường có kèm theo khiếm thính (câm điếc) và do vậy gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc giao tiếp. Trình độ giáo dục của trẻ em khuyết tật nhìn chung rất thấp, hơn 1/3 số trẻ em khuyết tật từ 6 – 17 tuổi chưa từng đi học và 1/6 trong số trẻ em khuyết tật đi học đã bỏ học.
Xây dựng đĩa VCD giáo dục giới tính cho trẻ khuyết tật
Tổ chức Sức khỏe cộng đồng ánh sáng đã thực hiện dự án xây dựng tài liệu dưới dạng nghe nhìn (VCD) về giáo dục giới tính, những thay đổi trong tuổi dạy thì cho nhóm trẻ em câm điếc từ 10 – 18 tuổi. Bước đầu, khoảng 20 giáo viên, 100 phụ huynh và 150 học sinh tại 2 trường Xã Đàn và Hoa Sữađược tập huấn, tiếp nhận kiến thức này. Sau khiđược học, các em sẽ là những người tiếp tục việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức và kỹ năng tới các bạn bè đồng trang lứa. Bản thân các emđược nâng cao năng lực sẽ có thể trở thành những người đứng ra xây dựng và tìm kiếm nguồn lực cho những hoạt động tương tự. Dự án tình dục cho người khuyết tật này đãđược Ngân hàng thế giới trao Giải thưởng Sáng tạo Việt Nam 2006.
Nguồn: Số 72 Thứ Sáu 8/9/2006