Thuốc bổ máu từ gan
Dân ta quan niệm "Thương con cho ăn tiết - Giết con cho ăn gan" vì cho rằng gan độc. Hiểu như vậy có đúng?Theo BS Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, ăn gan là tốt chứ không phải là độc như nhiều người nghĩ, có điều phải chọn mua gan của những động vật không bị bệnh. Bởi gan là loại thực phẩm đứng đầu bảng về hàm lượng đạm.
Trong 100g gan lợn có 18,9g đạm. Tiếp đó là gan gà, bò, vịt. Đặc biệt, trong gan lại chứa rất nhiều vitamin A và sắt như trong 100g gan gà có 6.960mcg vitamin A, trong gan lợn là 6.000mcg, trong gan bò có 5.000mcg. Gan lợn, bò, gà cũng đứng đầu về hàm lượng chất sắt với tỷ lệ tương ứng trong 100g đối với mỗi loại là 12g, 9g, 8g... Vì vậy, gan đặc biệt tốt cho trẻ em thiếu máu, suy dinh dưỡng, nhất là bà mẹ mang thai và trẻ em đang trong giai đoạn phát triển.
Lương y Vũ Quốc Trung, Hội Đông y Việt Nam cho biết, Đông y coi gan là một vị thuốc bổ huyết rất hữu hiệu, thường được dùng cho các bệnh nhân thiếu máu, mờ mắt... Trong Tây y người ta cũng dùng gan để làm thuốc bổ máu. Đặc biệt, ở châu Âu người ta sử dụng gan rất nhiều để làm thuốc và thực phẩm nên giá thành rất đắt. Người ta nuôi ngỗng, vịt loại gan lớn để xuất khẩu và dùng gan làm món patê gan nổi tiếng như ở Pháp...
Lương y Vũ Quốc Trung phân tích thêm, người ta sợ không dám cho con ăn gan vì cho rằng đó là cơ quan thải độc và giữ chất độc. Thực tế, ngoài chức năng tạo mật để tiêu hóa và hấp thu chất béo, sản xuất chất đạm, dự trữ đường... gan còn là cơ quan giúp giải độc cho cơ thể. Tất cả các chất đi vào cơ thể từ ăn uống, thẩm qua da đến hô hấp... đều phải đi qua gan và gan sẽ chọn lọc các thành phần này, một số giữ lại để gan xử lý hoặc tiếp tục vào máu. Chất độc không tập trung tích lũy trong gan mà đi qua và sẽ được gan giữ lại để chuyển thành chất không độc, sau đó được chuyển tiếp ra ngoài gan và ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, có một số bệnh lý hoặc cơ thể bị nhiễm độc vì một số kim loại, chất hóa học đặc biệt mà cơ thể không chuyển hóa được lại bị tích lũy trong gan và dần dần có thể làm tổn thương gan.
BS Nguyễn Văn Tiến cũng khuyên, gan chỉ tốt khi biết chọn mua gan của những con vật khoẻ mạnh, không bị bệnh, có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm dịch. Gan màu đỏ sẫm tươi, không có nốt sần trên mặt gan, khi mua về cắt lát mỏng rửa sạch bằng nước lạnh rồi lấy giấy thấm khô hết máu ứ trong gan, như vậy các chất độc có trong máu của gan đã bị loại bỏ, chỉ còn các tế bào gan giàu chất dinh dưỡng.