Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 29/03/2012 18:39 (GMT+7)

Thế giới động vật đang nổi loạn

Cả trên cạn lẫn dưới nước đều… loạn

Thế giới động vật dường như đang đảo lộn và biến đổi khác hẳn so với những quy luật tự nhiên mà ta vẫn thường thấy. Giờ đây, không có gì lạ nếu vô tình bắt gặp cảnh một con chuột đang giỡn mặt con mèo hay những con ếch nhái dám tấn công cả rắn - kẻ thù truyền kiếp của chúng. Theo nhà động vật học Andrew Wattaki (Canada), trong thế giới tự nhiên đang xuất hiện những thế hệ động vật điên loạn, hung hăng và thích bạo lực hơn hẳn cha ông chúng.

Andew đã tìm hiểu hơn 10 loài ong và 20 loài kiến ở khu vực Tây Phi để đi đến kết luận rằng chúng đang ngày càng trở nên “ghê gớm” hơn và hay tấn công con người hơn. Tại Kenya và Mozambic, nhiều loại ong bắp cày bỗng tỏ ra bị kích động dữ dội và tấn công bất cứ sinh vật nào chúng gặp. Những cuộc hành quân của kiến đỏ trước đây chỉ diễn ra vào đầu mùa mưa, nhưng nay là bất cứ khi nào. Trước đây kiến cũng chỉ tấn công những loại côn trùng khác, nhưng bây giờ chúng không tha cả con người. Số trẻ em bị ong và kiến tấn công ở Trung Phi tăng 22,4% trong 6 tháng đầu năm nay là một bằng chứng. Nhiều loài lưỡng cư ở châu Á và châu Úc cũng thay đổi hẳn tập tính. Chúng hung hăng hơn, con đực tìm mọi cách để giết tình địch còn con cái thì xơi cả trứng và con của mình ngay khi vừa đẻ ra.

Chưa hết, nhiều loài ốc sên bỗng có cơ quan sinh dục phát triển quá mức và không thể thực hiện việc truyền giống như xưa (ốc sên là loài lưỡng tính). Một số loài chim lại có những hành vi kỳ quặc như trong phim viễn tưởng: những con đực tìm cách giao phối với nhau và chê những con cái! Nhưng nghiêm trọng hơn cả là khả năng lờn thuốc của nhiều loài côn trùng. Việc con người sử dụng vô tội vạ các loài thuốc diệt côn trùng đã khiến chúng có khả năng đề kháng tốt hơn hẳn! Khoảng 6 loài châu chấu và 5 loài muỗi ở Zimbaqwe, Congo, Algerie đang thách thức mọi loại thuốc diệt côn trùng trong khi cha anh chúng không thể thực hiện được điều này.

Trên cạn đã vậy, dưới nước tình hình cũng không khá hơn. Nhiều quốc gia có truyền thống sống bằng những loài hải sản như sứa, hải sâm, sá sùng đã bị thất thu nghiêm trọng do những loài này đột nhiên sinh sản lung tung, không theo chu kỳ nhất định như trước. Hơn nữa, chúng lại cho ra đời những thế hệ con cháu kém chất lượng hơn hẳn, hoặc quá nhỏ hoặc dị dạng. Một số loài cá ngựa cũng thay đổi tập quán nuôi con: cá đực không ấp trứng và chăm con cái nữa, bỏ mặc trứng làm mồi cho các loài khác. Một số loài mực và bạch tuộc (con đực) không còn biết thả một xúc tu chứa tinh dịch (tự động tìm con cái) như xưa nữa. Giống loài của nhiều loài sinh vật vì vậy đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Nguyên nhân do đâu?

Nạn ô nhiễm môi trường được coi là thủ phạm chính của tình trạng này.

Thật vậy, chính những chất thải và hóa chất nguy hại trong sinh hoạt và sản xuất mà con người thải ra đã gây xáo trộn nghiêm trọng thế giới muôn loài, tạo ra những thái độ hành xử tiêu cực ở nhiều loài động vật. Trên tạp chí Animal Behaviour số ra tháng 9 mới đây, đã chứng minh rằng: chính chất chì và thủy ngân mà con người sử dụng trong hoạt động khai thác đánh bắt hải sản đã làm hỏng “la bàn” trong não của một số loài chim biển, khiến chúng mất khả năng giữ thăng bằng, bị say sóng và mất phương hướng.

Chất atrazine thì làm nhiều loài cá đỏ ở Ấn Độ Dương hung hăng hơn, sẵn sàng cắn chết bạn tình ngay sau khi giao phối. Vài loài khỉ ở châu Á thì bị chất tetrachlorodibenzo - p - dioxine (TCDD) có trong thuốc trừ sâu, diệt cỏ hành hạ đến nỗi trở nên điên loạn, giết con vô cớ, đánh nhau lung tung và sẵn sàng giao phối với cá thể cùng phái. Tại nhiều vùng núi cao, tưởng chừng chất độc khôg lan đến được, hiện tượng rối loạn hành vi và sinh sản do bị nhiễm độc cũng ảnh hưởng gián tiếp đến nhiều loài. Do ăn phải những con chuột và dơi nhiễm chì, một số chim ưng trên dãy Alpes và Andes đã trở nên “trái tính”, ăn cả chim con khi quá đói, hoặc vừa đẻ trứng xong đã hất sạch trứng ra khỏi tổ…

Tại hội nghị xử lý chất độc được tổ chức mới đây tại Amsterdam, Hà Lan, hơn 200 nhà khoa học đã nhất trí đề nghị hơn 30 biện pháp cấp thời chống ô nhiễm môi trường trên diện rộng. Mục tiêu của những kế sách này không phải chỉ giúp để bảo vệ con người mà còn giúp muôn loài trở về cuộc sống bình thường. Hơn ai hết, giới khoa học hiểu rằng, một khi thế giới loài vật nổi loạn thì những hậu quả mà con người phải gánh chịu chắc chắn sẽ không hề nhỏ!

Xem Thêm

Thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý năng lượng - Giải pháp then chốt giảm phát thải nhà kính
Ngày 17/12, tại phường Bà Rịa, thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM, Trung tâm Chứng nhận Chất lượng và Phát triển Doanh nghiệp và Công ty Cổ phần Tập đoàn Vira tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy ứng dụng AI trong quản lý, sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.
Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Thanh Hóa: Tổng kết Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh lần thứ 14 (2024 - 2025)
Sáng ngày 25/12/2025, Ban Tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Thanh Hóa (Hội thi) tổ chức Lễ tổng kết và trao giải thưởng Hội thi lần thứ 14 (2024 - 2025). Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phạm Ngọc Linh đã tham dự, phát biểu chúc mừng Ban Tổ chức Hội thi và các tập thể, cá nhân đạt giải tại buổi lễ.
Đắk Lắk: TS. Phan Xuân Lĩnh được bầu làm Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh
Ngày 25/12/2025, Ban Chấp hành Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Hội nghị về thực hiện quy trình công tác cán bộ. Tại Hội nghị, với 100% số phiếu nhất trí, Ban Chấp hành đã bầu TS. Phan Xuân Lĩnh tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Đắk Lắk khóa I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Khối Khoa học xã hội tổng kết công tác năm 2025
Sáng 23/12, tại Hà Nội, Khối Khoa học xã hội (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 và đề ra nhiệm vụ thực hiện năm 2026. Đến dự có đại diện Thường trực Hội đồng Thi đua- Khen thưởng Liên hiệp Hội Việt Nam; lãnh đạo của các đơn vị thành viện thuộc Khối Khoa học xã hội.
Ông Bùi Trung Kiên được tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch Liên hiệp Hội tỉnh Hưng Yên nhiệm kỳ 2025-2030
Chiều ngày 24/12, TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), đã tới dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hưng Yên (Liên hiệp Hội tỉnh Hưng Yên) lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh MTTQ, các đoàn thể Trung ương lần thứ I: Thống nhất trong đa dạng
Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh MTTQ, các đoàn thể TƯ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 không chỉ là một dấu mốc về mặt tổ chức, mà còn mang ý nghĩa lịch sử, mở ra chặng đường phát triển mới cho công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong toàn khối. Đại hội thể hiện sâu sắc sự "thống nhất trong đa dạng" - đa dạng về hình thái các tổ chức đoàn trực thuộc và thống nhất về mục tiêu hành động.
Vĩnh Long: Tổng kết Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng và Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Trần Đại Nghĩa
Sáng ngày 24/12/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Long phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị có liên quan tổ chức Hội nghị tổng kết và trao giải Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Vĩnh Long lần thứ XIV, năm học 2024-2025 và Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Trần Đại Nghĩa lần thứ X, năm 2024-2025.
Nhìn lại năm 2025: Những con số biết nói thể hiện sự đóng góp đối với xã hội từ các tổ chức KH&CN trực thuộc VUSTA
Năm 2025, các tổ chức KH&CN trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét, là minh chứng sinh động cho vai trò tiên phong của KHCN trong phụng sự xã hội. Hàng trăm đề tài, dự án KH&CN được triển khai hiệu quả đã lan tỏa giá trị thiết thực trong chăm sóc sức khỏe, xóa đói giảm nghèo, đào tạo nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường và phản biện chính sách.
Thanh Hoá: Phản biện đề án tiêu úng kênh Bắc Sông Chu, Nam sông Mã
Sáng ngày 18/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (Liên hiệp hội) tổ chức Hội thảo khoa học phản biện “Đề án nghiên cứu các giải pháp tiêu úng cho khu vực các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Ngọc Lặc sau khi hệ thống kênh Bắc Sông Chu - Nam sông Mã đưa vào khai thác, sử dụng” do Sở Nông nghiệp và Môi trường làm cơ quan soạn thảo.
Quảng Trị: Ông Nguyễn Xuân Tuyến làm Chủ tịch Hội Luật gia
Sáng ngày 17/12, Hội Luật gia tỉnh Quảng Trị tổ chức Đại hội đại biểu Hội Luật gia tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Dự đại hội có ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN tỉnh Quảng Trị; ông Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam.
Đoàn Thanh niên VUSTA trao yêu thương, lan tỏa tri thức tới điểm trường Ấm Hiêu, tỉnh Thanh Hóa
Ngày 18/12, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tham gia Lễ khánh thành Cụm công trình thư viện và nhà vệ sinh tại điểm trường Ấm Hiêu, Trường tiểu học Cổ Lũng, tỉnh Thanh Hóa, đồng thời trao tặng sách, truyện cho các em học sinh tại Điểm trường.
Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII
Sáng ngày 19/12, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ 11, khóa VIII (2020-2025). Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hoạt động năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2026; đồng thời xem xét một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Hội đồng Trung ương.