Tách acetol ra khỏi xăng: Một tiền gà, ba tiền thóc

Một nhà khoa học đã về hưu ở TP Hồ Chí Minh đã công bố: có thể giải quyết vấn đề xăng pha acetol bằng cách cho vào xăng một hoạt chất có tác dụng tách acetol ra khỏi xăng. Công nghệ này được chuyển giao cho Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ và Môi trường Châu Á Xanh (khu Bàu Cát, P.14, quận Tân Bình -TPHCM) giữ bản quyền.

Có thể mô tả qua về công nghệ “tách” acetol trong xăng nhưsau: acetol là một chất hòa được với xăng, nhưng có đặc tính khác hẳn xăng về tính chất hoá, lý... Vì vậy, một hoạt chất có tính chất “ái lực” (tạo lực hút) được xem là bí quyết công nghệ được cho vào sẽ “hút” acetol ra khỏi xăng, còn lại xăng nguyên chất. Tuy nhiên, đến thời điểm này, công nghệ tách acetol khỏi xăng vẫn chưa được hội đồng khoa học có thẩm quyền thẩm định và công nhận.

Ngày 7/9, trao đổi với PV báo KH&ĐS, ông Nguyễn Công Bắc, giám đốc Trung tâm phụ gia dầu mỏ (Viện Hoá học Công nghiệp) cho biết: về mặt phương pháp khoa học thì có thể đánh giá công nghệ mang tính sáng tạo, có khả năng thực hiện. Các tài liệu khoa học cho thấy, có nhiềâu hoạt chất có khả năng “ái lực” với acetol. Chúng sẽ tạo lực hút acetol nổi lên trên bề mặt dung dịch xăng. Tuy nhiên, nói về lý thuyết thì công nghệ này có vẻ rất khả thi và đơn giản nhưng ông Bắc cho rằng cần phải giải quyết rất nhiều khâu sau khi có hoạt chất vào. Ví dụ nhưsẽ có một số chất kích hoạt phần khởi động động cơtrong xăng (phần nhẹ của xăng) bay theo. Nhưvậy, chắc chắn sẽ phải thêm phụ gia này vào xăng sau khi xử lý vì nếu không rất khó khởi động máy. Bên cạnh đó, nếu xét theo khía cạnh kinh tế thì việc tách acetol hoàn toàn không khả thi. Thứ nhất: với hơn 3000 tấn xăng có acetol, sẽ phải có dây chuyền công nghiệp để tách, lọc. Thứ hai, không phải cứ tách, lọc là đã có xăng đạt tiêu chuẩn, vẫn phải có các công đoạn kiểm tra chấtù lượng xăng (trị số octan, các chỉ tiêu kích nổ,...).

TS Ngô Đại Quang, Phó Viện tr ưởng Viện Hoá học Công nghiệp cũng có cùng quan điểm khoahọc. Theo TS Quang, để tách một chất trong dung dịch lỏng, nhất là dung dịch lỏng hữu cơnhưxăng và acetol là điều cực kỳ khó và thường sử dụng phươngpháp chưng cất. Hiện nay, khoa học mới chỉ dừng lại ở việc tách nước ngọt ra khỏi nước biển. Nếu dùng hoạt chất có tính “ái lực” để “hút” acetol thì khó khả thi vì trong xăng không chỉ có acetol mà còn nhiều phụ gia khác. Xăng, acetol cùng là dung môihữu cơ, cùng có thể hoà tan được các phụ gia này, nên nếu có tách được thì cũng mất đi khá nhiều phụ gia trong xăng, làm tính chất xăng thay đổi rất nhiều. Do đó, công nghệ này cần được xem xét một cách thận trọng trước khi ápdụng đại trà.

Tiêu chuẩn “hổng” để “lọt acetol”?

Sau “sự cố acetol”, có thể nhận thấy rằng, bộ tiêu chuẩn về chất lượng xăng của Việt Nam còn nhiều điều phải bàn. Ngay cả Cơquan kiểm định chất lượng xăng nhập khẩu là Trung tâm kiểm định sắc ký khu vực 3 cũng rất lúng túng vì không có sự chuẩn bị cho việc kiểm định acetol trong xăng. Nghịch lý ở chỗ, chiểu theo quy định, các doanh nghiệp nhập khẩu xăng không vi phạm pháp luật nhưng thực tế, họ đã và đang gây thiệt hại về kinh tế cho hàng trăm nghìn người.

Chính ông Trần Quý Việt, Tổng Cục trưởng Tổng Cục tiêu chuẩn Đo lường - Chất lượng khi trả lời báo chí đã thừa nhận: “Khi xây dựng tiêu chuẩn Việt Nam về xăng chúng ta có tham khảo tiêu chuẩn của nhiều nước. Theo tài liệu chúng tôi có được thì thế giới không quy định về chỉ tiêu acetol trong xăng”.Được biết, năm 2005, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6776:2005 “Xăng không chì-yêu cầu kỹ thuật” rồi. Tiêu chuẩn này sẽ có hiệu lực từ 1-1-2007 thay cho Tiêu chuẩn hiện hành. Để chuẩn bị gia nhập WTO, Bộ Khoa học và Công nghệ đang phối hợp với các bộ, ngành rà soát lên kế hoạch sửa đổi các Tiêu chuẩn Việt Nam cho phù hợp tiêu chuẩn quốc tế.

Nguồn: KH&ĐS Số 73 Thứ Hai 11/9/2006