Sự cố lún sụt trụ T5 cầu Quảng Hải (Quảng Bình): Những giải pháp khắc phục vội vã

Đơn vị thi công cầu Quảng Hải bắc qua sông Gianh, trong khi đang đổ bêtông cọc nhồi C7 thuộc trụ T5 thì phát hiện thấy sự cố sụt lún xuống 4m, sau đó sàn thi công cũng dần sụt lún, rồi cọc C6 cũng thuộc trụ T5 - đã đổ bêtông xong trước đó 3 tháng - cũng bị sụt lún 1,5m. Đây là sự cố kỹ thuật nghiêm trọng.

Sự cố

Cầu Quảng Hải bắc qua sông Gianh, đi qua cồn nổi nên được thiết kế hai cầu (Quảng Hải 1 và Quảng Hải 2). Cọc khoan nhồi C7 của trụ T5 cầu Quảng Hải 2 bắt đầu khoan lúc 7h10 ngày 29.12.2005, đến 23h30 ngày 2.1.2006 thì dừng khoan tại cao độ -49,10. Đơn vị thi công tiến hành hạ lồng thép và bắt đầu đổ bêtông vào lúc 23h ngày 3.1.2006. Đổ bêtông được 20m ³lúc 24h, đo kiểm tra cao độ mặt bêtông từ đáy cọc lên được 15m, chuẩn bị cắt bớt ống nhồi thì thấy hiện tượng dung dịch trong lỗ khoan bị tụt cách cao độ đỉnh ống vách khoảng 15m. Đo và kiểm tra mặt bêtông thì thấy tụt xuống so với kiểm tra ban đầu 11m... Đến 1h ngày 4.1, hệ sàn đạo, cầu công vụ bị sụp xuống đột ngột. Lúc đó, cọc khoan C6 của trụ T5 đã thi công hoàn thành ngày 27.10.2005 cũng từ từ lún so với độ cao ban đầu khoảng 1,5m. Tư vấn giám sát và đơn vị thi công đã thống nhất dừng thi công, để bảo đảm an toàn cho người và thiết bị.

Giải pháp của tỉnh

Ngày 5/1/2006, Hội đồng kiểm tra sự cố công trình cầu Quảng Hải 2 đã tiến hành kiểm tra và lập biên bản hiện trường, xác định sơ bộ nguyên nhân và xử lý nhanh sự cố.

Ngày 11/1/2006, Sở GTVT đã phối hợp với Hội KHKT Cầu đường Quảng Bình tổ chức cuộc họp đánh giá nguyên nhân và tìm biện pháp khắc phục. Hội đồng kết luận: Cọc khoan nhồi C7 của trụ T5 nằm trên một hang ngầm (karst). Khi tiến hành nhồi bêtông cọc, với trọng lượng lớn hơn 30 tấn làm hang bị sập, toàn bộ số bêtông chảy vào hang. Do bị sập, các cọc xung quanh cọc C7 bị lún theo (cụ thể là cọc C6 bị lún xuống 1,5m).

Hội đồng thống nhất đề nghị chọn phương án: Điều chỉnh sơ đồ nhịp của cầu từ 31m + 5x42m + 31m thành 31m + 3x42m + 31m; phần móng mố trụ cầu dùng cọc bêtông cốt thép 40x40cm, hạ bằng búa máy. Riêng móng của trụ T6 và mố M7 giữ nguyên như thiết kế được duyệt.

Sau hội nghị trên, ngành GTVT tỉnh cũng đã tổ chức hội nghị, mời đại diện một số ban, ngành liên quan xem xét sự cố trụ T5 cầu Quảng Hải 2. Sau khi nghe trình bày và phân tích, hội đồng đi đến thống nhất: Sở GTVT kiểm tra và đánh giá lại toàn bộ tài liệu địa chất công trình để có biện pháp xử lý chính xác; đề nghị khoan bổ sung 2 lỗ tại vị trí trụ cầu T5 để kiểm tra xác định rõ nguyên nhân sự cố; thống nhất với phương án đề xuất thay đổi sơ đồ nhịp cầu, như hội nghị phối hợp giữa Sở GTVT và Hội KHKT Cầu đường Quảng Bình đã đề nghị; thay thế hệ cọc khoan nhồi bằng hệ cọc đóng vào tầng cát sạn sỏi ở cao độ từ -35m đến -40m để tránh lớp đá vôi ở dưới sâu dễ xảy ra hiện tượng karst (cáctơ).

Các chuyên gia nói gì?

Khu vực địa chất Quảng Bình đã được khẳng định là tầng địa chất chịu ảnh hưởng rất lớn của khối đá vôi chìm lấp dưới tầng đất và hình thành rất nhiều các karst. Do đó, khi khảo sát thiết kế địa chất để xác định cao độ móng cọc, trụ cầu, việc hiển nhiên là phải khoan thăm dò nhiều mũi để xác định tầng địa chất, ngay tại một trụ cầu, cũng phải tiến hành khoan nhiều mũi để xác định đúng cao độ của các cọc trong một mố cầu.

Trong trường hợp sự cố tại cầu Quảng Hải, việc cần làm đầu tiên là tỉnh có văn bản gửi Bộ GTVT yêu cầu giúp đỡ, tư vấn về kỹ thuật. Giải quyết sự cố karst có nhiều cách, chứ không hẳn là việc thay đổi thiết kế móng trụ như tỉnh đang quyết định. Với địa chất phức tạp và nhiều ẩn hoạ như tại công trình cầu Quảng Hải, đội ngũ cán bộ kỹ thuật của Quảng Bình chưa đủ sức giải quyết, nếu không có sự trợ giúp của các chuyên gia đầu ngành.

Việc vội vã thay đổi thiết kế nhằm tạm thời tránh hang ngầm không phải là phương án tối ưu, vì ẩn hoạ vẫn còn và không ai nói trước điều gì sẽ xảy ra nếu khi cầu đã vào sử dụng, tải trọng tăng mạnh, tầng karst đáy sông sẽ tiếp tục đe doạ cả công trình.

Nguồn: Lao Động 20/2/2006