Rối loạn tuần hoàn não

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính là do thiếu lượng máu cần thiết đến nuôi dưỡng não (trong máu có đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là lượng oxygen dồi dào. Hiện tượng này xảy ra có thể là do quá trình lão hoá mạch máu não hoặc do xơ hoá mạch máu não (xơ vữa động mạch não). Bệnh xơ vữa động mạch là một bệnh được giới chuyên môn y khoa nhắc đến từ lâu do thành mạch và lòng động mạch dày, cứng (xơ cứng), thậm chí có nhiều mảng xơ vữa thành mạch làm giảm lưu lượng máu và giảm sự lưu thông của máu hoặc tắc dòng máu đến nuôi dưỡng tổ chức não gây nên rối loạn tuần hoàn não.

Sự lắng đọng mỡ, trong đó cholesterol đóng vai trò chủ đạo, gây xơ vữa động mạch đã được nhiều công trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học trên thế giới khám phá. Chất cholesterol phần lớn do tổ chức gan sản xuất ra và được chuyển hoá thành HDL (High Density Lipoprotein) và tồn tại dưới dạng LDL-C. Nếu chất này nhiều quá sẽ hình thành các mảng xơ vữa trong lòng động mạch (chất này còn gọi là cholesterol xấy).

Khoa học đã chứng minh rằng, xơ vữa động mạch và biến chứng của nó là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu của người cao tuổi.

Triệu chứng

Triệu chứng hay gặp nhất vào lúc nửa đêm hoặc gần sáng là xây xẩm, chóng mặt, buồn nôn, nôn, nặng đầu khi thay đổi tư thế (có thể gọi là cơn cấp tính). Nhiều người bệnh cho hay họ rất sợ các triệu chứng này, chúng rất dễ nhầm với tai biến mạch máu não, đặc biệt là xảy ra ở người có tăng huyết áp. Tuy vậy, cơn rối loạn tuần hoàn não không gây yếu, liệt tay chân, nhân trung, mặt… Ngoài các triệu chứng điển hình, khi cơn cấp tính xảy ra người bệnh còn có thể thấy kém tập trung tư tưởng hơn, giảm khả năng tư duy, chậm hiểu, lười suy luận, kém tập trung tư tưởng và hay lãng quên (đãng trí).

Nguyên tắc phòng bệnh

Người cao tuổi không nên ăn hoặc chỉ ăn rất ít mỡ động vật, kiêng rượu, bia (vì làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của gan), lòng đỏ trứng. Tuyệt đối không hút thuốc lá, thuốc lào. Không nên lạm dụng dầu thực vật. Tập thể dục đều đặn hàng ngày, tập đúng bài, tập nhẹ nhàng. Người tăng huyết áp cần đề phòng tai biến mạch máu não. Tóm lại cần kiểm tra sức khoẻ định kỳ ở các cơ sở y tế có đủ trang thiết bị để được thầy thuốc theo dõi, điều trị và tư vấn sức khoẻ một cách khoa học.

Nguyên tác điều trị

Khi có cơn rối loạn tuần hoàn não cấp tính hoặc cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, cần đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời. Trong điều trị cần thiết dùng thuốc ức chế tiểu cầu, thuốc tăng khả năng cải thiện việc cung cấp oxygen cho não. Nếu có các bệnh kèm theo như tăng huyết áp, tiểu đường cần được theo dõi và điều trị kết hợp.

Nguồn: Khoa học và Đời sống, số 15, 20/202006, tr 9