Nâng cao hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới*

Để đưa cách mạng vượt qua những thác ghềnh và khúc khuỷu, nhất thiết Đảng phải nắm lấy ngọn cờ dân tộc, chỉ có toàn thể dân tộc một lòng chiến đấu dưới một đường lối đúng đắn thì hiểm nguy mới bị đẩy lùi, khó khăn ngàn cân treo sợi tóc mới có thể vượt qua.

Những thắng lợi vĩ đại trong lịch sử 75 năm qua đã chứng minh hùng hồn bài học này. Cũng trong 75 năm qua có một vài thời điểm khi mắc phải bệnh cao ngạo cộng sản, “Tả khuynh” cô độc hẹp hòi, “hữu khuynh”, rập khuôn theo nước ngoài làm cho lung lay ý chí tự lực tự cường, làm cho nền tảng của Mặt trận, công nông và trí thức, không được củng cố, làm cho Đảng không tập hợp được sức mạnh đoàn kết của cả dân tộc, từ đó mà lực lượng Mặt Trận tuy có mà thiếu vững chắc, dẫn đến tổn thất lớn.

Bởi vậy, Đảng Cộng sản không những phải dương cao ngọn cờ dân tộc và cách mạng mà còn phải dương cao ngọn cờ khoa học, làm cho dân tộc ta phải trở thành một Dân tộc khoa học, làm cho Đảng Cộng sản Việt Nam phải trở thành vững chắc là một Đảng khoa học, có đường lối chính sách đúng, không ""tả khuynh"" và cũng không ""hữu khuynh"".

2- Nhiệm vụ trọng đại hiện nay của nước ta là động viên lực lượng đại đoàn kết dân tộc, phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, thực hiện công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa.

Trong tình hình mới đó, thời cơ và thử thách là hai mặt của một sự vật, không thể nhìn riêng rẽ và tách bạch hai mặt ấy. Không có thời cơ nào lại không mang trong mình nó những thử thách. Vượt qua thử thách thì nắm được thời cơ và tạo ra thời cơ mới. Thực sự phát huy những thuận lợi có được với ý chí tự lực tự cường thì sẽ vượt qua những thử thách tuởng chừng không thể vượt qua nổi.

Bởi vậy, một trong các vấn đề phải đặc biệt coi trọng để Mặt Trận hoàn thành sứ mệnh lớn lao của mình và cũng để đảm bảo cho Đảng hoàn thành nghĩa vụ cao cả đối với Dân tộc là phải giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản, Nhà nước và Mặt Trận.

Đảng Cộng sản Việt Nam là người lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Dân tộc ta ghi nhớ sâu sắc công lao của Đảng Cộng sản và sự hy sinh quên mình của những đảng viên cộng sản trong cuộc đấu tranh cách mạng 75 năm qua. Đảng Cộng sản Việt Nam tự nguyện và chân thành xác định: Đảng vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân. Đảng là người lãnh đạo Mặt Trận Dân tộc thống nhất, đồng thời cũng là một thành viên của Mặt Trận.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra một ý kiến cực kỳ chân thành, cực kỳ sáng rõ: ""Đảng không thể đòi hỏi Mặt Trận thừa nhận quyền lãnh đạo của mình, mà phải tỏ ra là một bộ phận trung thành nhất, hoạt động nhất và chân thực nhất. Chỉ trong đấu tranh và công tác hàng ngày, khi quần chúng rộng rãi thừa nhận chính sách đúng đắn và năng lực lãnh đạo của Đảng, thì Đảng mới giành được địa vị lãnh đạo"".

Phương pháp lãnh đạo của Đảng đối với Mặt Trận là vận động, thuyết phục, bàn bạc dân chủ, là nêu gương hy sinh chiến đấu “vì nước quên thân, vì dân quên mình"", là tâm, là đức, là tài trí là tự phê bình và phê bình của những người cộng sản từ cấp cao nhất đến cơ sở, trong công tác thực tế và đời sống hàng ngày, khi có công thì ghi nhận thành tích, khi có khuyết điểm sai lầm thì thành thực xin lỗi nhân dân theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, xứng đáng là một bộ phận trung thành nhất, hoạt động nhất và chân thực nhất của Mặt Trận; không áp đặt, bao biện, làm thay.

3 - Khi dân tộc còn bị thống trị áp bức, chưa giành được chính quyền thì dốc toàn lực đấu tranh giành chính quyền về tay nhân dân. Khi đã giành được chính quyền về tay nhân dân thì vấn đề quan trọng hàng đầu là tổ chức bằng được quyền làm chủ của nhân dân: dân là chủ và dân làm chủ, mọi lực lượng đều ở trong nhân dân, mọi quyền hành đều thuộc về nhân dân, thực hiện dân biết, dân làm, dân bàn, dân kiểm tra, không phải chỉ ở cơ sở mà ở các cấp.

Đại diện cho nhân dân có các cơ quan dân cử như Quốc hội, Hội đồng nhân dân, có các cơ quan hành pháp, tư pháp - Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân các dân tộc là nền tảng chính trị của Nhà Nước ta, là một trong các cơ quan đại diện cho quyền làm chủ của nhân dân, có trách nhiệm và quyền hạn do Luật pháp Nhà nước CHXHCN Việt Nam quy định.

Là người thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân các dân tộc, Mặt Trận có quyền và có trách nhiệm thay lời nhân dân trình bày nguyện vọng của nhân dân về các vấn đề đường lối, chính sách, chủ trương, giải pháp. Mặt Trận là người đóng vai trò phản biện xã hộimỗi khi Đảng Cộng sản, Nhà Nước đưa ra chủ trương, chính sách mới.

Với tư cách ấy, Mặt Trận là người đứng ra hiệp thương giới thiệu danh sách các ứng cử viên vào các cơ quan dân cử, và vì vậy có trách nhiệm và quyền hạn đặt vấn đề, bàn bạc, hiệp thương về việc bãi nhiệm các người được bầu cử vào các cơ quan dân cử để các cơ quan lập pháp và tư pháp xem xét.

Đảng Cộng sản là người lãnh đạo đất nước. Những người lãnh đạo của Đảng Cộng sản do các Đại hội của Đảng Cộng sản bầu ra sẽ được Đảng Cộng sản giới thiệu ứng cử vào các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp, từ Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc Hội, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng, cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp. Làm cho Mặt Trận có vai trò chủ động đóng góp ý kiến vào việc bầu cử các cơ quan lãnh đạo của Đảng Cộng sản là một nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Làm được việc này, chỉ có lợi cho dân và có lợi cho Đảng. Mặt Trận là nơi tập hợp rộng rãi ý kiến các tầng lớp nhân dân. Ý kiến các tầng lớp nhân dân các dân tộc có khi không hoàn toàn thống nhất với nhau. Đó là điều dễ hiểu. Nhưng bởi vì phương pháp công tác của Mặt Trận là vận động, thuyết phục, hiệp thương dân chủ, cho nên các ý kiến khác nhau ấy sẽ được gạn lọc, phân tích một cách khách quan, trung thực, vô tư, và sẽ tìm được tiếng nói đồng thuận.

Quan trọng nhất vẫn là: không hình thức; không còn có tình trạng ""Đảng cử dân bầu”, việc của Đảng thì chỉ Đảng biết. Đảng Cộng sản là người lãnh đạo đất nước, lãnh đạo xã hội, nắm sinh mệnh đất nước, sinh mệnh xã hội. Nhưng Đảng không có mục đích nào khác ngoài mục đích vì lợi ích của nhân dân. Nhân dân ta là vĩ đại, dày dạn đấu tranh, thông minh và hiểu biết. Nhân dân có trách nhiệm và có quyền tham gia tiếng nói của mình vào công việc của Đảng, chỉ làm cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc tốt hơn, đại đoàn kết dân tộc cao hơn, vững chắc hơn, Đảng Cộng sản được sự đùm bọc, thương yêu và xây dựng của nhân dân càng bền chí, sáng tạo, sắc sảo hơn, thực tiễn hơn, tránh được sai lầm và khuyết điểm.

Thực tiễn là căn cứ quan trọng bậc nhất để hoạch định, để kiểm nghiệm, để bổ sung, sửa chữa đường lối, chủ trương và giải pháp. Thực tiễn Việt Namlà do nhân dân các dân tộc Việt Nam đổ mồ hôi và đổ máu sáng tạo nên.

Dựa vào thực tiễn là dựa vào nhân dân, là do nhân dân, từ nhân dân, là dân phải làm chủ. Muốn dân chủ thì phải có giám sát. Không có giám sát thì không có dân chủ, thì khó tránh được khuyết điểm sai lầm, khó phát hiện và sửa chữa khuyết điểm và sai lầm. Hiện nay, cũng như từ trước đến nay, tôi nghĩ rằng: Đảng, Nhà Nước rất cần thiết sự giám sát của nhân dân, của Mặt Trận. Làm thế nào để nhân dân, Mặt trận giám sát được hoạt động của Đảng, Nhà Nước từ Trung ương đến cơ sở, giám sát được những người lãnh đạo của Đảng, đảng viên và công chức? Làm thế nào để Đảng Cộng sản và các cấp của Đảng thường xuyên, có định kỳ tự phê bình trước nhân dân, thực lòng lắng nghe, thấu hiểu ý kiến của Mặt Trận và các tầng lớp nhân dân, đúng với trách nhiệm là người công bộc của nhân dân? Tôi nghĩ rằng, trong hội thảo này, các vị sẽ nhiệt tình đóng góp nhiều ý kiến về vấn đề quan trọng này.

Trong Di Chúc của Người, Hồ Chủ tịch đã tha thiết dặn lại các thế hệ đảng viên: ""Trong Đảng phải thực hành dân chủ thật rộng rãi”. Trong Đảng Cộng sản thực hành dân chủ thật rộng rãi. Trong nhân dân các dân tộc Việt Nam cũng thực hành dân chủ thật rộng rãi, chắc chắn đại đoàn kết dân tộc sẽ thắng lợi. Đại đoàn kết dân tộc thắng lợi thì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc đại thành công./.