Men sứ tổng hợp để chữa răng
Ở răng người, bề ngoài là một lớp men cứng có nhiệm vụ bảo vệ dày 1-2 milimét, đó là tinh thể hydroxyapatit Ca 10(PO 4) 6(OH) 2.
Răng bị sâu là do các vi khuẩn tạo axit bám vào, chất axit tác dụng lên men răng tạo ra những lỗ nhỏ sâu dưới 50 micromet. Khi phát hiện những lỗ sâu răng rất nhỏ này, theo cách chữa thông thường phải khoan to ra thành một lỗ sâu cỡ vài milimet, thành đứng để trám hợp kim hoặc xi măng vào để lấp kín, như thế mới không bị bong ra. Tất nhiên, khi khoan to và sâu như vậy, nhiều phần còn tốt của răng cũng bị lấy ra và vứt đi.
Mới đây, các nhà khoa học Nhật Bản đã chế tạo ra được một chất có dạng bột nhão để tạo ra hydroxyapatit nhân tạo nhưng giống hệt hydroxyapatit của men răng. ở chỗ răng vừa chớm bị sâu, không cần khoan, chỉ cần bôi vào đó một chút bột nhão. Sau 15 phút, từ trong lớp bột nhão, tinh thể hydroxyapatit sẽ mọc lên. Việc này đã được kiểm tra bằng kính hiển vi điện tử truyền qua (TEM) và phổ kế quang điện tử tia X (XPS). Dùng hiển vi lực nguyên tử (AFM) quan sát theo thời gian thì thấy sau khi bôi vào bề mặt răng sâu, chất axit trong dung dịch tạo bột nhão hòa tan bề mặt lớp men sâu, nhưng tiếp ngay sau đó, tinh thể hydroxyapatit mọc lên theo cơ chế epitaxy, nghĩa là tinh thể mới hình thành bắt chước theo đúng tinh thể hydroxyapatit tự nhiên của men răng ở dưới. Chỉ cần 3 phút là bề mặt chất bột nhão trên răng phủ đầy một lớp tinh thể nhân tạo và sau 15 phút, toàn bộ chất bột nhão đắp vào đã biến thành tinh thể, bám rất chắc như là từ trong ra ngoài chỉ có một lớp men răng.
Đây là vật liệu chữa răng rất mới, có triển vọng tốt dùng để chữa răng mới bị sâu mà không cần khoan như lâu nay.
Nguồn:Nature, số 433, 24.2.2005,TC Hoạt động khoa học, 2005, No11







