Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 30/08/2006 23:31 (GMT+7)

Kỹ thuật trồng cà phê

TRỒNG CÀ PHÊ BẰNG RỄ TRẦN

Trồng cà phê con bằng rễ trần không đòi hỏi kỹ thuật đặc biệt, chỉ cần chú ý cẩn thận.

Trước khi nhổ cây con, tưới ẩm đất. Khi cây con nhổ khỏi vườn ương (trong trường hợp cây con không trồng trong bầu hay túi nhựa), công việc đầu tiên là phải giũ cho sạch đất bám quanh rễ, chú ý không làm đứt rễ cọc và rễ tơ. Loại bỏ các cây yếu, rễ có hình dáng xấu (rễ cọc xoắn) vì cây sẽ không phát triển mạnh.  

Quấn cây con trong lá chuối, tránh phơi rễ ra ngoài nắng. Nhúng rễ cây vào phân có ảnh hưởng lớn trong giai đoạn phục hồi. Động tác cắt một phần rễ và một phần lá hình như không có tác dụng giúp cây hồi phục và phát triển (I.F.C.C) . Cắtbỏ phần dưới rễ đuôi chuột nếu rễ cọc quá dài.

Khi trồng cây cà phê, cần 2 người. Một người đặt cây con vào giữa hố, rễ thẳng đứng, cổ rễ đặt ngang với mặt đất hay cao hơn một chút; người khác lấp đất. Đất trên hố hơi nhô lên để tránh đất lún xuống vào đầu mùa mưa .

Chú ý:

1. Rễ cọc không được xoắn;

2. Đặt cây cà phê trong hố làm thế nào cổ rễ nằm ngang mặt đất;

3. Lấp đất đầy đủ để cây mọc đúng chỗ và không có những túi không khí gần rễ cây.

Những lỗi thường gặp khi trồng cây con thường do không chú ý và thiếu chăm sóc cẩn thận.

Vì lý do thẩm mỹ, cần chú trọng khoảng cách và bảo đảm thẳng hàng; trồng cây vào giữa hố ở vị trí có cắm cọc. Để hoàn chỉnh, người ta dùng một dụng cụ rất đơn giản: cây thước chỉ dẫn.

I. Trước khi đào hố (a: cọc; b: cọc phụ ghi dấu điểm đầu của thước chỉ dẫn)

II. Đào hố (không còn cọc chính, chỉ còn cọc phụ)

III. Đặt thước chỉ dẫn trên hố (d: nấc chỉ vị trí trồng cà phê)

Trồng rễ trần có nhúng rễ vào phân mang lại hiệu quả tốt nếu được thực hiện vào lúc thời tiết thuận tiện (chỉ khoảng 5% cây bị chết); kỹ thuật này thuận lợi hơn các kỹ thuật sau .

TRỒNG CÀ PHÊ TRONG BẦU ĐẤT

Sau khi tưới đẫm vườn ương, nhổ cây cà phê con và giữ đất quanh rễ như cũ trong lá chuối hay rơm bện. Đặt cây trên cáng hay trong thùng, rồi đem đi trồng.

Công việc này rất dễ dàng nếu dùng thuổng Java. Đây là một ống thiếc xẻ dọc theo chiều dài, cao từ 0,15m đến 0,30m và có đường kính từ 0,10 đến 0,20 m. Một đầu ống được mài mỏng để dễ cắm vào đất, đầu ống kia được tăng cường thêm bằng một mảnh kim loại.

Khi cắm sâu vào trong đất, dụng cụ này sẽ tạo một khối đất hình trụ quanh rễ cọc, rễ ngang và rễ tơ có thể bị cắt xén, nhưng điều chủ yếu là rễ cọc không được lệch. Chở cây con trong thùng. Đặt cây con vào giữa hố làm thế nào để cổ rễ hơi cao hơn mặt đất một chút, rồi rút ống thiếc ra. Lấp đất vào hố như đã trình bày ở trên.

Kỹ thuật này có thuận lợi là giữ nguyên được cây con, tuy nhiên có điều bất tiện là không nhìn được bộ rễ và chuyên chở nặng nhọc, kềnh càng.

TRỒNG CÀ PHÊ TRONG GIỎ, CHẬU HAY TÚI NHỰA

Trồng cây cà phê con đựng trong giỏ rất đơn giản, chỉ cần cẩn thận khi đặt giỏ vào hố. Giỏ phân hủy rất nhanh và không làm cây trở ngại phát triển.

Hiện nay túi nhựa P.E (polyethylene) không mục nát thường được sử dụng.

Một kỹ thuật khác là “bầu ép” mà những nhà trồng rau áp dụng ở châu Ấu cũng đã được thử nghiệm thành công trong ngành cà phê. Chất nền cần được chuẩn bị thế nào để bầu không vỡ, giàu chất dinh dưỡng và đủ ẩm, xốp để cây cà phê con phát triển tốt. Chất nền thường gồm có đất sét lấy từ tổ mối, đất mùn và phân ủ, cộng với rơm và phân bón.

Ở Madagascar, sử dụng các chất chống thoát hơi nước cũng cho tác dụng tốt, nhất là trồng cà phê rễ trần vào mùa khô.

TRỒNG STUM P

Trồng cà phê quá lứa mọc lâu trong vườn ương dẫn đến hậu quả bất ngờ. Vì thế, khoảng 10 ngày trước khi trồng, người ta cắt thân cây cà phê cách cổ rễ 0,25 - 0,30m; cũng cần thiết cắt bớt để giảm bộ rễ .

THỜI KỲ TRỒNG CÀ PHÊ

Thời kỳ trồng cà phê thích hợp nhất là vào đầu mùa mưa, vài tuần sau những cơn mưa đầu mùa, khi không khí đã đủ ẩm. Vào mùa mưa, tỷ số cây dặm thường thấp, nhưng rễ cây thường chưa đủ sức để chịu đựng mùa khô kế tiếp.

CHĂM SÓC CÂY CÀ PHÊ SAU KHI TRỒNG

Trong những vùng nhiều nắng, cần che cây cà phê con từ 2 đến 3 tuần lễ để giảm sự thoát hơi nước và tạo điều kiện dễ dàng cho cây tăng trưởng. Cắm vài cành cây xung quanh cây cà phê con đủ che bóng cho cây cà phê .

Vài tuần sau khi trồng, người ta nhổ những cây cà phê con bị chết và trồng dặm. Cần thấy trước trường hợp này và ương thêm nhiều cây dự phòng trong vườn ương.

KS. NGUYỄN HỮU TRANH

Sở khoa học, công nghệ và môi trường Lâm Đồng  

Lược dịch theo Le caféier của R. Coste

Nguồn:Thông tin khoa học - công nghệ Lâm Đồng,số 2.1996

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh
Đại hội Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam (VUSTA) nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công vào sáng ngày 21/7. Tại Đại hội, đại diện Đoàn Thanh niên VUSTA đã có bài phát biểu chúc mừng đại hội. Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Thị Thủy khẳng định: “Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh và luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới đất nước”.
Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương
Hướng tới chào mừng Đại hội Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và biểu trưng (logo) Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 được chính thức khởi động từ ngày 18/7/2025.
Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, tập hợp, đoàn kết trí thức KH&CN phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới
Kể từ khi Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) được thành lập ngày 26/03/1983, Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam đã trải qua 9 kỳ Đại hội, mỗi kỳ Đại hội đã thực sự trở thành những mốc son quan trọng, đánh dấu bước phát triển cả về tư duy chính trị lẫn phương thức hoạt động của toàn hệ thống.