Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 05/07/2005 14:43 (GMT+7)

Cuộc chiến giới tính ở kiến lửa

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Libre ở Brussels, Bỉ, cho biết tinh trùng của kiến đực có khả năng phá huỷ ADN của con cái trong quả trứng đã được thụ tinh, khiến trứng nở ra một con đực giống hệt cha nó. Trong khi đó, kiến chúa cái tự nhân bản chính mình để duy trì dòng họ hoàng tộc.

Kết quả là con cái và đực có bộ gen độc lập của riêng mình. Điều này khiến một số chuyên gia phỏng đoán rằng, mỗi giới được coi là một loài riêng. "Chúng ta có thể nghĩ các con kiến đực là một loài riêng biệt ký sinh, sử dụng trứng của con khác để tự sinh sản", nhà nghiên cứu đứng đầu Denis Fournier nói.

Rất nhiều loài côn trùng trong đó có ong bắp cày và kiến sinh sản tự nhiên để tạo ra kiến chúa và kiến cái vô sinh - kiến thợ. Các con đực chỉ ra đời khi trứng không được thụ tinh. Không giống như người - con trai cần có gen của cha - con côn trùng đực này chỉ đơn giản là có ít nguyên liệu gen hơn con cái.

Nhưng Fournier và nhóm của mình đã nghiên cứu loài kiến Wasmannia auropunctata ở Pháp và phát hiện ra điều hoàn toàn khác biệt.

Những con kiến chúa nhỏ xíu này sản sinh ra 2 loại trứng: Một loại chứa hoàn toàn bộ gen của mẹ và phát triển mà không cần thụ tinh thành những con kiến chúa nhân bản, loại thứ hai chỉ mang một nửa số nhiễm sắc thể và được thụ tinh với tinh trùng của con đực. Trong nhóm trứng thứ 2 này, hầu hết phát triển thành những con kiến thợ cái vô sinh. Tuy nhiên, trong một số quả trứng được thụ tinh, bộ gen của con cái bị phá huỷ, khiến quả trứng phát triển thành phiên bản của con đực.

"Đó là một chiêu bài ích kỷ do các cô nàng kiến khởi xướng. Bằng cách đó, các con kiến chúa chuyển được 100% bộ gen của mình sang những con kiến chúa tương lại. Các con đực buộc phải thích nghi hoặc biến mất, vì vậy chúng chọn cách cản trở các cô nàng bằng loại tinh trùng có khả năng phá huỷ gen mẹ trong quả trứng được thụ tinh", Fournier cho biết.

"Điều này đã phản ánh sự kỳ diệu của thiên nhiên trong cuộc chiến giới tính ở loài côn trùng nhỏ xíu".

Xem Thêm

Hà Giang: Hội thảo quản lý sử dụng, giải pháp nhân rộng 2 mô hình KHCN tiêu biểu
Ngày 04/4/2024, tại Hà Giang, Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Hà Giang phối hợp với Viện Dân số, Sức khỏe và Phát triển (PHAD) - Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Đánh giá công tác quản lý, sử dụng mô hình nhà tiêu sinh học (NTSH) không dùng nước; hệ thống cấp nước sạch và nước uống trực tiếp (mô hình nước uống học đường - NUHĐ).

Tin mới

Điện Biên Phủ: Điểm hẹn lịch sử
Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước tổ chức khai mạc Triển lãm “Điện Biên Phủ - Điểm hẹn lịch sử”, kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7-5-1954 / 7-5-2024).